In de afgelopen jaren deed Leyden Academy onderzoek naar de waarde van actieve kunst- en cultuurparticipatie van ouderen in Nederland. We vonden hierin dat kunst- en cultuurparticipatie niet alleen een positief gevoel geeft, maar mensen verbindt op een diepgaand level en ouderen uitdaagt op creatief en persoonlijk vlak. In de onderzoeken rondom kunstparticipatie tot nu toe, waren vooral kunstprojecten betrokken waar nauwelijks ouderen met een migratieachtergrond aan meededen. Ook internationaal zijn kunstinitiatieven waar deze ouderen aan deelnemen relatief onzichtbaar en onderbelicht. Ook fondsen, zoals het Lang Leve Kunstfonds, zien weinig aanvragen voor initiatieven met ouderen met een migratieachtergrond.
Vraaggerichte inclusie
Toch is er veel aandacht voor inclusie, en heerst de tendens dat kunstparticipatie voor iedereen toegankelijk zou moeten zijn en ook van waarde kan zijn. Maar zit iedereen daar wel op te wachten? Redenen genoeg om inzicht te vergaren in de behoefte van en vraag naar kunstparticipatie van ouderen die niet in Nederland geboren zijn. Door meer inzicht hierin en door samen met ouderen, kunstenaars en initiatiefnemers op te trekken, kan kunstparticipatie op een vraaggerichte manier groeien.
Onderzoek
De doelstelling van dit onderzoeksproject is om inzicht te krijgen in de wensen en behoeften met betrekking tot kunstparticipatie van ouderen die niet in Nederland geboren zijn. Deze doelgroep nemen we in eerste instantie heel breed: van ouderen met een migratieachtergrond die al jaren in Nederland wonen tot nieuwkomers. Het team van onderzoekers, bestaande uit Zohra Bourik en Lieke de Kock, zal in eerste instantie samen met bestaande initiatieven en ouderen met een migratieachtergrond uitzoeken wat voor aanbod er al is. Op welke manier uiten zij hun creativiteit? Moeten we het eigenlijk wel kunst willen noemen, of zit hem dat in andere, al aanwezige gebruiken en tradities? Door dit uit te zoeken en zichtbaar te maken, hopen we dat we vervolgens, samen met kunstenaars en ouderen zelf, kunnen komen tot aanbevelingen wat betreft het participatieve kunstaanbod voor deze doelgroep.