Betekenisvol

Gratis videoreeks ‘Liefdevolle zorg in de praktijk’ voor medewerkers zorg en welzijn

Gratis videoreeks ‘Liefdevolle zorg in de praktijk’ voor medewerkers zorg en welzijn

leydenacademy

Leiden, 25 november 2019 – Veel organisaties in de ouderenzorg maken momenteel de omslag naar persoonsgerichte zorg, met meer ruimte en aandacht voor de persoonlijke wensen en verlangens van bewoners. Om hierbij te ondersteunen, ontwikkelde Leyden Academy in samenwerking met Jo Visser fonds de gratis videoreeks Liefdevolle zorg in de praktijk. De 19 korte video’s brengen elk een herkenbare praktijksituatie in beeld, die inspireert en aanzet tot een gesprek over goede zorg. De videoreeks is vanaf vandaag gratis beschikbaar op YouTube.

Vier thema’s
De videoreeks Liefdevolle zorg in de praktijk is opgenomen in het najaar van 2019 bij zorgorganisaties Azora (locatie Den Es, Varsseveld), Respect Zorg (locatie Quintus, Den Haag), Schakelring (locatie Zandley, Drunen) en Topaz (locatie Zuydtwijck, Leiden). De volgende thema’s komen aan bod:

  • Leren kennen van de bewoner. 5 video’s, waaronder verzorgende Theresa die op een bijzondere manier contact maakt;
  • Bijdragen aan leefplezier. 6 video’s, met onder meer Ilse en Jeanette die laten zien dat leefplezier soms zomaar kan ontstaan;
  • Delen van ervaringen. 4 video’s, waaronder activiteitenbegeleider Monique die foto’s deelt om de familie te betrekken;
  • Omgaan met dilemma’s. 4 video’s, met onder meer de vraag of het hondje van bewoner Willy bij hem in huis mag komen wonen.

Deze vier thema’s vormen ook de basis van het Leefplezierplan voor de zorg, een nieuw ontwikkelde werkwijze waarin het positief welbevinden van bewoners centraal wordt gesteld.

Samen met de doelgroep
De videoreeks is ontwikkeld in samenspraak met de doelgroep: circa 200 vooral mbo-opgeleide verzorgenden IG, woon- of activiteitenbegeleiders, coördinatoren zorg en welzijn en zorgassistenten. Op basis van hun voorkeuren voor de vorm, leerdoelen en stijl is gekozen voor microlearning: korte, inspirerende leereenheden van circa 1,5 minuut. Elke video laat een echte praktijksituatie zien, met voorbeelden die leefplezier en liefdevolle zorg illustreren. Alle filmpjes eindigen met een vraag die uitnodigt om er zelf mee aan de slag te gaan of er met collega’s over in gesprek te gaan.

Breed toepasbaar
Dankzij de financiële steun van het Jo Visser fonds kunnen de video’s gratis beschikbaar worden gesteld. Opleiders in de (ouderen)zorg kunnen de complete reeks gebruiken of losse filmpjes inbedden in bestaande trainingen en onderwijsprogramma’s. De videoreeks kan ook goed worden toegepast binnen onderwijsinstellingen, door trainers en educatieve uitgevers in zorg en welzijn.

De videoreeks Liefdevolle zorg in de praktijk is hier te vinden als afspeellijst op YouTube.

Bent u benieuwd hoe u de videoreeks kunt inzetten in uw eigen training, LMS of onderwijsprogramma? Meld u dan aan voor de bijeenkomst in Leiden op donderdag 6 februari 2020.

Neem in geval van vragen contact op met Niels Bartels, manager communicatie, via tel. (071) 524 0960 of via e-mail.

Hoe kan techniek bijdragen aan woonplezier?

Hoe kan techniek bijdragen aan woonplezier?

leydenacademy

Langer thuis wonen gaat niet alleen over het wegnemen van drempels of rekening houden met de draaicirkel van een rollator… Je thuis blijven voelen in je woning is minstens zo belangrijk. Hoe kan techniek bijdragen aan woonplezier? U kunt erover in gesprek in de inspiratiesessie ‘Woonplezier en technologie: hoe maken we een slimme, empathische woning?’ tijdens de conferentie Een nieuwe generatie ouderen(zorg) op 27 november a.s. in congrescentrum NBC te Nieuwegein. De sessie wordt geleid door Lex van Delden en Coosje Hammink, docent-onderzoeker van het lectoraat Architecture in Health, Hogeschool van Arnhem en Nijmegen.

Leyden Academy is partner van de conferentie en verzorgt onder meer inspiratiesessies over leefplezier in de ouderenzorg (Josanne Huijg en Friso Gosliga), peer coaching voor vitale bewoners en medewerkers (David van Bodegom) en wat we kunnen leren van de zorg voor ouderen in Zweden en Denemarken (Marieke van der Waal en Henk Nies, Vilans). Komt u ook? Meer informatie over het programma en inschrijving vindt u op de website.

Leefplezierplan-experiment opgeschaald van teams naar locaties

Leefplezierplan-experiment opgeschaald van teams naar locaties

leydenacademy

Leiden, 1 oktober 2019 – Wat gebeurt er als je het leefplezier van bewoners als vertrekpunt neemt in de ouderenzorg? En hoe zorg je ervoor dat persoonlijke ervaringen een plek krijgen in de verantwoording van kwaliteit? Deze vragen stonden centraal in het project ‘Leefplezierplan voor de zorg’, waarin van 2017 tot 2019 in elf zorgorganisaties op teamniveau is geëxperimenteerd. Het bleek een succes. Daarom komt er nu een vervolg: ‘Leefplezierplan op locatie’, een experiment om op locatieniveau op deze manier te werken en met de betrokken partijen te komen tot een werkbare verantwoording van kwaliteit waarbij leefplezier centraal staat. Het onderzoek wordt uitgevoerd door Leyden Academy on Vitality and Ageing in opdracht van de zorgkantoren van Menzis en VGZ en ondersteund door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Actieonderzoek op twee locaties
Vanaf heden tot juni 2021 wordt het Leefplezierplan op twee complete locaties ingevoerd: bij verpleeghuis Den Es in Varsseveld (Gelderland) van Stichting Azora en locatie Vita in Rijen (Noord-Brabant) van Zorggroep Elde Maasduinen. Onderzoekers van Leyden Academy verzorgen tot de zomer van 2020 trainingen op deze locaties, om medewerkers vertrouwd te maken met het werken met het Leefplezierplan. Vervolgens wordt deze werkwijze in beide locaties doorgevoerd. Vragen die hierbij aan de orde kunnen komen, zijn bijvoorbeeld: hoe ziet een elektronisch cliënten dossier eruit als je leefplezier centraal stelt? Welke gevolgen heeft deze werkwijze voor de aansturing van medewerkers, de zorginkoop en de besteding van middelen?

Alle partijen aan tafel
Tijdens het actieonderzoek gaan de meest relevante belanghebbenden – naast het ministerie en de zorgkantoren ook de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en het Zorginstituut Nederland (ZIN) – samen op zoek naar de consequenties van een zorgverlening die uitgaat van leefplezier voor de in- en externe verantwoording van kwaliteit. Bij alle betrokken partijen leeft de overtuiging dat deze kwaliteit in de ouderenzorg niet alleen zit in goede medische zorg en een veilige en hygiënische leefomgeving, maar juist ook in het creëren van waardevolle ervaringen en betekenisvolle ontmoetingen voor bewoners in de laatste fase van hun leven. De vraag is alleen hoe je deze narratieve kwaliteit, die zich niet zomaar laat meten of tellen, kunt vastleggen en aantonen. Het Leefplezierplan doet een eerste aanzet.

Bijzonder aan het project Leefplezierplan op locatie is dat alle partijen meedoen die toezien op de kwaliteit van zorg: het ministerie van VWS, VGZ, Menzis, de IGJ, de NZa en het ZIN. Elke instantie is vertegenwoordigd in de stuurgroep waarin uitdagingen die op de werkvloer boven water komen, worden besproken en waar mogelijk opgelost. Door samen na te denken over normatieve en narratieve verantwoordingskaders, wordt toegewerkt naar een werkwijze die in alle zorgorganisaties kan worden toegepast en waar een onmiskenbare stimulans vanuit gaat voor persoonsgerichte zorg met een focus op leefplezier. Het streven is hierbij om het voor zorgmedewerkers zo eenvoudig mogelijk te houden en de narratieve verantwoording niet te ‘stapelen’ bovenop de huidige registratielast.

Hart en ziel
Projectleider Joris Slaets van Leyden Academy: “Medewerkers in de ouderenzorg zetten zich elke dag met hart en ziel in om hun bewoners een mooie dag te bezorgen en iets te betekenen voor hun leefplezier. We weten nog niet goed hoe we deze ‘zachte’ dimensie van kwaliteit zichtbaar kunnen maken. Met dit project zetten we een volgende belangrijke stap met het Leefplezierplan, als één van de methoden om echt iets te betekenen voor de kwaliteit van leven van oudere mensen in de langdurige zorg.”

Over het Leefplezierplan
Het Leefplezierplan en de bijbehorende trainingen zijn ontwikkeld door Leyden Academy in samenwerking met zorgorganisaties. Het is een handzaam en overdraagbaar model dat kan worden gebruikt als minimale standaard voor persoonsgerichte zorg. Het is een richtsnoer voor de attitude van zorgmedewerkers, werkprocessen en de registratie van essentiële gegevens die nodig zijn om bewoners van het verpleeghuis goede zorg te bieden. Werken met het Leefplezierplan spoort medewerkers aan om zich te richten op de verlangens van ouderen, naast medische en behoeftegerichte zorg. Door ervaringen op de voorgrond te plaatsen staan we telkens stil bij wat echt van betekenis is voor iemand. Het Leefplezierplan en de bijbehorende trainingen zijn in een eerste pilot-project (2017-2019) geëvalueerd in elf zeer uiteenlopende organisaties. Zowel de bewoners zelf, hun belangrijke anderen als de teams van verpleegkundigen en verzorgden zijn zeer enthousiast. Veel sprekende voorbeelden en reacties van betrokkenen zijn terug te lezen in de handreiking Langer leefplezier ervaren. Het project krijgt dan ook een vervolg, onder meer in het project Leefplezierplan op locatie.

In geval van vragen kunt u contact opnemen met Niels Bartels, manager communicatie, via tel. (071) 524 0960 of via e-mail.

Sociale verbondenheid van oudere migranten

In gesprek over eenzaamheid en het dagelijkse leven, samen dansen, zingen of knutselen: “Van alleen thuis zitten wordt je ziek”

Bepaalde groepen, zoals mensen met een migratieachtergrond, blijken minder betrokken bij de samenleving en voelen zich gemiddeld eenzamer dan ouderen die in Nederland zijn geboren. Bekende risicofactoren zijn een lage gezondheids- en sociaaleconomische status, gebrek aan Nederlandse taalvaardigheden en een minder actieve sociale participatie. Daarentegen werken sociale steun en inbedding in de eigen gemeenschappen juist weer positief voor mensen met een migratieachtergrond. In de praktijk blijkt dat het loszien van (sociale) eenzaamheid van andere sociaal-maatschappelijke problemen onmogelijk is. Een positieve benadering hiervan is echter noodzakelijk. Naast het begrijpen van eenzaamheid richten we ons op het begrijpen van verbondenheid, om zo te kunnen achterhalen hoe we kunnen bijdragen aan het welbevinden van oudere migranten.

Samen tegen eenzaamheid
In dit project, dat mede mogelijk is gemaakt door Hofje Codde en Van Beresteyn, zijn we samen met vrouwen van Arabische achtergrond in de Utrechtse wijken Kanaleneiland en Overvecht op zoek gegaan naar een geschikte interventie tegen eenzaamheid. Met de betrokken activiteitbegeleiders van onze partnerorganisaties Stichting Al-Amal en Stichting Dock, en de deelnemers zelf zijn in 2021 coronaproof activiteiten ontwikkeld. Denk aan picknicken, koken en foto’s maken in de buurt. Tijdens de activiteiten zijn onderwerpen als eenzaamheid, verbinding en samenzijn op een informele manier aan bod gekomen. Door middel van participerende observaties zijn we op zoek gegaan naar werkzame elementen en eventuele verandering in de gevoelens van eenzaamheid. Naast gevoelens van blijdschap en geluk, gaven de deelnemers aan dat nieuwe vriendschappen ontstonden, dat ze een luisterend oor vonden, nieuwe vaardigheden leerden en de weg ‘naar buiten’ vonden. De twee groepen continueren hun activiteiten en één van de groepen is zelfsturend. Dit project wijst uit dat samenkomen op een participatieve wijze verbinding creëert en een basis legt voor het versterken van sociaal kapitaal. Naar aanleiding van het participatief onderzoek en het uitdiepen van het proces van het verstreken van talenten van vrouwen met een migratieachtergrond ontwikkelden we samen met onze partners Stichting Al-Amal en Stichting Dock het vervolgproject ‘Het domino-effect’.

Het domino-effect
Het doel van het domino-effectproject is om vrouwen met een migratieachtergrond in de wijk Overvecht in Utrecht te helpen om zich als trainer te ontwikkelen en om groepen op te zetten en te begeleiden. Door middel van tien inhoudelijke bijeenkomsten en twee excursies (mede mogelijk gemaakt door Hofje Codde en Van Beresteyn) hebben zeventien vrouwen geleerd hoe ze deelnemers kunnen vinden en verbinden, reflecteerden ze op hun eigen achtergrond en spraken ze over intercultureel communiceren, netwerken in de buurt en weerstand. Na afloop van het project gaven de deelnemers het belang van geduld, begrip voor elkaar en doorzettingsvermogen aan. De zeventien nieuwe groepenbegeleiders groeien uit tot ambassadeurs van de wijk, die veerkrachtig zijn, die de talenten van vrouwen in een kwetsbare positie versterken en die bijdragen aan gemeenschapsvorming in de wijk. Met hun opgebouwde kennis, vaardigheden en sociale netwerken trekken zij potentiële deelnemers aan. Door dit train-de-vrijwilliger initiatief zijn negen groepen ontstaan die verbinding tussen vrouwen met een migratieachtergrond bevorderen.

“Als je geen geduld hebt, kan je niks volhouden” – deelnemer

Samen verder: Tegen eenzaamheid in co-creatie met migrantenouderen
Leyden Academy en Stichting RCOAK gebruiken de ervaringen die in Utrecht zijn opgedaan om ‘Samen tegen Eenzaamheid’ landelijk uit te rollen en op die manier meer mensen met een migratieachtergrond te bereiken en te verbinden met elkaar en hun omgeving. De verzamelde kennis en de succesvolle elementen zullen als basis dienen voor een handleiding ter ondersteuning van organisaties die zich richten op eenzaamheid onder migrantenouderen.

Dit project wordt in samenwerking met Stichting Al-Amal en Dock Utrecht naar aanleiding van eerder onderzoek van Leyden Academy (in samenwerking met Erasmus Universiteit Rotterdam en Xtra Welzijn) uitgevoerd. Het vervolgproject wordt ondersteund door Stichting RCOAK en Stichting Sluyterman van Loo.

Neem voor meer informatie over dit onderwerp contact op met Nina Conkova.

Dansen en aanraken als medicijn

Dansen en aanraken als medicijn

leydenacademy

Leyden Academy, Jo Visser fonds en Melman Producties willen met Kom in Beweging (toekomstige) zorgprofessionals leren hoe ze kunnen communiceren met de bewoner en zijn of haar naasten en op welke manier dans en muziek hieraan kan bijdragen. 

Leidse editie
Op maandag 20 mei 2019 vond ‘Kom in Beweging’ plaats, een actieve dans- en beweegmiddag rondom vernieuwende communicatievormen in de (ouderen)zorg voor de circa 150 aanwezigen uit zorg, welzijn, onderwijs en de culturele sector. Tijdens deze middag in de Stadsgehoorzaal in Leiden stonden workshops en informatie rondom de dansprogramma’s van Dance for Health en HuidHonger centraal. Ook was er een paneldiscussie met enkele experts uit de zorg: waaronder Joris Slaets (Leyden Academy) die benadrukte dat professionals zich verplaatsen in wensen en verlangens van ouderen om zo het leefplezier te vergroten en Ronnie van Diemen (inspecteur-generaal) die onder de indruk was van het sociale belang dat samen dansen teweeg brengt; niet alleen goed voor het lijf, maar ook om elkaar onderling te kunnen steunen bij chronische ziekten. Tot slot riep bijzonder hoogleraar Jet Bussemaker (LUMC-Campus Den Haag) betrokken partijen op om te richten op meer liefdevolle en persoonsgerichte zorg. Niet alleen zal dat het werkplezier van de professionals vergroten, maar ook het leefplezier van bewoners.

Klik hier voor het artikel ‘Dansen en aanraken als medicijn’ van Annemarie de Jong dat op woensdag 22 mei jl. in het Leidsch Dagblad verscheen.

Ook in beweging komen?
Deze editie is mede mogelijk gemaakt door Leiden Kennisstad die kennisontwikkeling in de regio wil stimuleren en de (ouderen)fondsen Gravin van Bylandt Stichting, RCOAK en Fonds Sluyterman van Loo. Wilt u ook een Kom in Beweging-bijeenkomst organiseren, samen met lokale zorgorganisaties, onderwijsinstellingen en de gemeente? Melman Producties wil het programma graag in meer steden organiseren, zodat de waarde van aanraking uiteindelijk in heel Nederland een vanzelfsprekend onderdeel wordt van de opleiding en de praktijk van zorg en welzijn.

Videoreeks Liefdevolle zorg in de praktijk

Videoreeks Liefdevolle zorg in de praktijk

Op 25 november 2019 is de nieuwe, gratis videoreeks Liefdevolle zorg in de praktijk beschikbaar gesteld aan medewerkers zorg en welzijn in de ouderenzorg.

Veel organisaties in de ouderenzorg maken momenteel de omslag naar persoonsgerichte zorg, met meer ruimte en aandacht voor de persoonlijke wensen en verlangens van bewoners. Om hierbij te ondersteunen, ontwikkelden we de videoreeks Liefdevolle zorg in de praktijk. De 19 korte video’s brengen elk een herkenbare praktijksituatie in beeld, die inspireert en aanzet tot een gesprek over goede zorg. De volgende vier thema’s komen aan bod:

  1. Leren kennen van de bewoner (5 video’s)
  2. Bijdragen aan leefplezier (6 video’s)
  3. Delen van ervaringen (4 video’s)
  4. Omgaan met dilemma’s (4 video’s)

“Ik vind leren aan de hand van beelden heel prettig”
Na uitvoerig onderzoek onder zo’n 200 zorgverleners naar de juiste vorm, leerdoelen en stijl van de videoreeks, hebben we gekozen voor microlearning: korte, hapklare leereenheden van maximaal 1,5 minuut. Iedere video laat een echte situatie zien uit de dagelijkse praktijk, echte voorbeelden van contact tussen bewoners, familie en zorgverleners die leefplezier en liefdevolle zorg illustreren. Ieder filmpje eindigt met een vraag die uitnodigt om ermee aan de slag te gaan, of met elkaar in gesprek te gaan. De beoogde doelgroep van de videoreeks overwegend mbo-opgeleid en werkzaam in functies als verzorgende IG, woon- of activiteitenbegeleider, coördinator zorg en welzijn of zorgassistent.

Gratis te gebruiken
Dankzij de financiële steun van het Jo Visser fonds kunnen de video’s gratis beschikbaar worden gesteld. Opleiders kunnen de complete afspeellijst gebruiken of losse filmpjes inbedden in bestaande curricula, trainingen en portfolio’s (door bijvoorbeeld de video’s in het eigen Learning Management Systeem te plaatsen). Denk bij opleiders bijvoorbeeld aan o.a.

  • zorginstellingen en verpleeghuizen;
  • onderwijsinstellingen in zorg en welzijn;
  • zelfstandige trainers, coaches en trainingsbureaus in de zorgsector;
  • educatieve uitgevers in zorgonderwijs.

Deze film is onderdeel van de gratis videoreeks ‘Liefdevolle zorg in de praktijk’ en gaat over het omgaan met dilemma’s, want soms botsen de wensen van bewoners met het beleid en de regels die bij een zorgorganisatie gelden. Alle video’s bekijken? Ga dan naar de afspeellijst op YouTube.

De 19 filmpjes uit de videoserie worden sinds 2021 ook ingezet binnen Radicale Vernieuwing Waarde-vol Onderwijs. Lees dit interview met onze digital learning expert Marie-Louise Kok, onderzoeker Lucia Thielman, Danielle Swart (Jo Visser fonds) en Hanny de Bruin (mbo Rijnland).

De videoreeks maakt deel uit van het project Leefplezierplan voor de zorg van Leyden Academy. Neem voor meer informatie contact op met Marie-Louise Kok via tel. (071) 524 0964 of via e-mail.

Train-de-trainer Leefplezierplan voor de zorg

Steeds meer zorgorganisaties willen het welbevinden en leefplezier van hun bewoners centraal stellen en dit een plek geven in de verantwoording van de kwaliteit van zorg. Bijvoorbeeld door te werken met het Leefplezierplan voor de zorg dat door Leyden Academy is ontwikkeld, in nauwe samenwerking met teams van zorgorganisaties. We krijgen regelmatig verzoeken van organisaties die op deze manier willen werken en hun medewerkers willen laten opleiden om aan de slag te kunnen met het Leefplezierplan of een vergelijkbare methodiek. Daarom bouwen wij aan een netwerk van professionele trainers die het werken met het Leefplezierplan in de praktijk kunnen begeleiden.

De Train-de-trainer ‘Leefplezierplan voor de zorg’ is een cursus waarin u zich het Leefplezier-gedachtegoed helemaal eigen maakt en alle ins & outs leert kennen, om medewerkers zorg en welzijn te kunnen trainen in dit gedachtegoed en ze te kunnen begeleiden met het werken met het Leefplezierplan in de zorgpraktijk.

Wat houdt de cursus in?
De Train-de-trainer cursus bestaat uit twee lesdagen en een intervisiebijeenkomst in Leiden waarin u op praktische wijze aan de slag gaat met het Leefplezierplan. Daarnaast ontvangt u toegang tot een online leerplatform met studie- en trainingsmaterialen waaronder een serie educatieve video’s over liefdevolle zorg en trainingsoefeningen. Na afloop van de cursus wordt u ieder kwartaal op de hoogte gehouden van de laatste inzichten uit de praktijk. Ook wordt u uitgenodigd voor een Leefplezierplan-bijeenkomst (lees hier een verslag van de eerste conferentie in april 2019).

Eén van de docenten is ook uw persoonlijke coach. Hij of zij geeft u feedback op de opdrachten, beantwoordt vragen en en begeleidt de intervisie. Na succesvolle afronding van de cursus, de intervisie en een positieve beoordeling van de coach, ontvangt u een certificaat van deelname. Leyden Academy kan vervolgens naar u verwijzen bij aanvragen vanuit zorgorganisaties.

Voor wie?
Bent u als trainer en/of coach werkzaam in de zorgsector? Als zelfstandige, bij een trainingsbureau of binnen een zorgorganisatie? En wilt u het Leefplezier-gedachtegoed toevoegen aan uw portfolio en zorgmedewerkers hierin kunnen opleiden? Neem dan contact met ons op voor een vrijblijvende kennismaking.

Groepsgrootte, niveau en praktische details
Groepsgrootte: maximaal 12 deelnemers per groep met een begeleiding door twee docenten. Hierdoor is er veel tijd om zelf te oefenen en ruimte voor persoonlijke aandacht. Bij de lesdagen worden voorzorgsmaatregelen i.v.m. corona in acht genomen.
Kennisniveau: deze cursus gaat niet specifiek in op trainings- en coachingsvaardigheden. Die vaardigheden heeft u immers zelf al. Ervaring met het geven van training en/of coaching in de (ouderen)zorg is welkom.
Studiebelasting: circa 40 uur (inclusief de twee lesdagen en intervisiebijeenkomst).
Locatie: Poortgebouw Zuid, Rijnsburgerweg 10 in Leiden, tegenover het Centraal Station.
Kosten: deelname bedraagt 1.495,- euro (vrijgesteld van BTW) per deelnemer. Dit is inclusief:

  • lunch, koffie, thee tijdens de twee lesdagen en intervisiebijeenkomst;
  • toegang tot onze online leeromgeving met trainingsmaterialen, video’s en additionele literatuur;
  • exemplaar van de ‘Handreiking voor een narratief kwaliteitskader verpleeghuiszorg’;
  • coaching en intervisie;
  • inhoudelijke updates per kwartaal;
  • deelname aan een Leefplezierplan-bijeenkomst; en
  • een certificaat van deelname bij succesvolle afronding van de cursus.

Aanmelden
Heeft u interesse in een volgende editie van de Train-de-trainer cursus ‘Leefplezierplan voor de zorg’? Neem dan vrijblijvend contact op met Ellen Plasmeijer.

Educatieve videoreeks over liefdevolle zorg

Educatieve videoreeks over liefdevolle zorg

leydenacademy

Onder de titel ‘Liefdevolle zorg in de praktijk’, brengt Leyden Academy in samenwerking met het Jo Visser fonds een educatieve leerlijn uit over de thema’s leefplezier en liefdevolle zorg voor medewerkers zorg en welzijn in de ouderenzorg. De reeks van ca. 20 video’s wordt naar verwachting in het najaar van 2019 als online lesmateriaal gratis beschikbaar gesteld aan o.a. zorg- en onderwijsinstellingen en zelfstandige trainers in de zorgsector.

Voor kwetsbare ouderen zijn waardigheid, kwaliteit van leven en welbevinden minstens zo belangrijk als goede medische zorg. Wat maakt het leven de moeite waard in de laatste fase van het leven in een verpleeghuis? Kunnen we mensen de ruimte geven om zoveel mogelijk te doen wat zij graag willen doen en de persoon te zijn die zij graag willen zijn? Het centraal stellen van persoonlijke wensen en verlangens van bewoners en het vergroten van het bewustzijn over leefplezier en liefdevolle zorg, zijn thema’s die nog onvoldoende aan bod komen in het huidige lesmateriaal, terwijl het essentieel is voor goede zorg.

Filmen op zorglocaties
Onderzoek in 2019 onder honderden zorgmedewerkers leerde ons hoe zij het liefst leren en waarin ze zich kunnen herkennen: authentieke filmpjes van echte situaties in de dagelijkse praktijk, in de vorm van microlearnings van 1 tot 2 minuten. Filmmaker Tessa Steenbergen en antropologe Sanne Schweers filmen op diverse zorglocaties het contact tussen bewoners en zorgverleners en alledaagse voorbeelden die leefplezier en liefdevolle zorg illustreren. Inhoudelijk zal de serie educatieve video’s antwoord geven op vragen als:

  • Wat zorgt voor leefplezier?
  • Wat is kwaliteit van zorg?
  • Hoe ga je om met belangrijke anderen zoals familie en vrienden?
  • Hoe kom je erachter wat belangrijk is voor de persoon?
  • Hoe schep je kansen voor zorg- en leefplezier?
  • Hoe los je samen dilemma’s op?
  • Volg je je intuïtie of niet?

De videoreeks komt tot stand dankzij de financiële steun van het Jo Visser fonds. Het Jo Visser fonds zet zich in voor beter onderwijs en onderwijsvernieuwing in de ouderenzorg en steunt initiatieven die zichtbaar bijdragen aan de waardigheid van leven van kwetsbare ouderen.

Neem voor meer informatie contact op met Marie-Louise Kok, digital learning expert bij Leyden Academy via tel. (071) 524 0964 of e-mail.

Woonplezier betekent meer dan comfort en veiligheid

Woonplezier betekent meer dan comfort en veiligheid

leydenacademy

Leiden, 19 april 2019 – Langer zelfstandig thuis wonen is het devies van zowel de overheid als van de meeste ouderen zelf. Ideeën om hier invulling aan te geven, gaan meestal over (veronderstelde) behoeften, bijvoorbeeld met betrekking tot toegankelijkheid, veiligheid en comfort. Architecten en projectontwikkelaars houden steeds meer rekening met individuele woonwensen en proberen woningen zo aan te passen en comfortabel mogelijk te maken. Seniorenwoningen zijn vaak gelijkvloers en gunstig gelegen zijn, dicht bij openbaar vervoer en met winkels op loopafstand. Ook komen er steeds meer producten op de markt die veiligheid moeten vergroten zoals trapliften, wandbeugels en domotica. Maar woonplezier betekent voor veel ouderen méér dan comfort en veiligheid, zo concluderen onderzoekers van Leyden Academy on Vitality and Ageing.

Woonplezier onderzoek
Wat is belangrijk voor het woonplezier van zelfstandig wonende ouderen in Nederland? De onderzoekers besloten om ouderen vooral zelf die vraag laten beantwoorden. In de zomer van 2018 werden veertig gepensioneerden van 65 jaar en ouder die zelfstandig wonen in zeven verschillende woonvormen (serviceflat, koopwoning, sociale huurwoning, woongroep, hofje, in dorp en stad) uitgenodigd om foto’s te maken in de woning, in de buurt en in relatie tot de buren van iets dat bijdraagt aan hun woonplezier. Ze hielden een logboekje bij met vragen over sfeer, herinneringen en symboliek en gingen hierover vervolgens in gesprek met elkaar en met hoofdonderzoeker Anne Annink.

Gevoelens
Uit het onderzoek blijkt dat niet zozeer de objecten, plekken en activiteiten op de foto’s belangrijk zijn, maar het gevoel dat deze oproepen. Veilig en comfortabel zijn inderdaad belangrijk, maar de gevoelens vrij, verbonden en genieten, thuis en ontspannen blijken nog belangrijker te zijn voor de zelfstandig thuiswonende ouderen. Interessant is daarnaast dat hetzelfde object of dezelfde plek, heel verschillende gevoelens kan oproepen bij mensen. Een stoel voor het raam roept bij de één een gevoel van ontspanning op vanwege het handwerken in die stoel. De ander ervaart juist een gevoel van verbondenheid door het contact met zwaaiende kinderen buiten. Woonplezier verandert ook als we ouder worden, bijvoorbeeld door afnemende mobiliteit en het overlijden van een partner. Ten slotte blijken naast de fysieke, gebouwde omgeving en spullen met een herinnering, ook de sociale omgeving zoals visite, burencontact en gezamenlijke activiteiten in de buurt belangrijk voor woonplezier.

Reflecteren
Juist omdat woonplezier zo persoonlijk is, is het belangrijk dat ouderen hierop reflecteren. Welke plekken en objecten zijn belangrijk voor mij? Welke herinnering, gebeurtenis of ervaring heb ik hieraan gekoppeld? Woonplezier vraagt om waarnemen: Wat zie ik? Wat ruik ik? Wat hoor ik? En welk gevoel roept deze plek of dit object mij op? Pas als we weten wat we belangrijk vinden en hoe we ons willen voelen kunnen we bepalen: wil ik iets veranderen? En zo ja: wat is daarvoor nodig?

Ouderen betrekken in het ontwerpproces
Voor professionals is het belangrijk om ouderen te betrekken in het ontwerpproces. Het kan een uitdaging zijn om persoonlijke wensen snel in kaart te brengen, simpelweg omdat veel mensen niet eerder hebben nagedacht over wat woonplezier voor hen betekent. Daarnaast vinden oudere mensen het over het algemeen niet prettig om te verhuizen. Een verlies aan functies, mobiliteit en misschien zelfs van een partner kan erg confronterend zijn. Daardoor zullen oudere bewoners eerder geneigd zijn om weerstand te voelen als anderen, of dit nu professionals of hun eigen kinderen zijn, beginnen over allerlei praktische zaken en overwegingen voor de toekomst beginnen. Onderzoeker Anne Annink: “‘We kunnen beter vragen: wat is op dit moment belangrijk voor u, en waarom?’ Een open gesprek om woonwensen te achterhalen vraagt meer aandacht en inspanning, maar levert uiteindelijk veel waardevolle informatie op waarmee we echt kunnen bijdragen aan het woonplezier van oudere mensen.”

U kunt hier meer lezen over het woonplezier-onderzoek en het rapport Een leven lang plezierig wonen downloaden. Neem voor meer informatie contact op met Anne Annink.

Reportage Leefplezierplan in NRC

Reportage Leefplezierplan in NRC

leydenacademy

In NRC Handelsblad verscheen op vrijdag 12 april 2019 het artikel Gewoon luisteren naar verlangens van de ouderen, naar aanleiding van het pilotproject Leefplezierplan voor de zorg dat Leyden Academy de afgelopen twee jaar uitvoerde in elf ouderenzorgorganisaties door heel Nederland, met ondersteuning van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

In het NRC-artikel wordt een bezoek gebracht aan woonhuis Wageningen van zorgorganisatie Wonen bij September, één van de deelnemers aan de Leefplezierplan-pilot. Journaliste Frederiek Weeda sprak in Wageningen met enkele teamleden die zijn getraind in het beter leren kennen van hun bewoners en het werken met het Leefplezierplan. Ook ontmoette zij Marleen Visser (90), die in haar eigen kamer vertelde over haar leven en wat zij fijn en belangrijk vindt. Het Doodle Bord, de collage die het team maakte van alle dingen die er voor mevrouw Visser in het hier en nu toe doen, bood veel gespreksstof. Ook haar dochter Marijtje schoof aan bij het gesprek. Zij is enthousiast over de benadering om meer uit te gaan van het leefplezier van de bewoners: “De verzorgers zijn moeder steeds meer als individu gaan zien.”

U vindt het volledige artikel op de website van NRC Handelsblad. De foto’s zijn van Bram Petraeus.