Woonplezier

Bij het ouder worden kunnen de wensen en behoeftes aan de woning en woonomgeving veranderen. In een samenleving die gericht is op zo lang mogelijk zelfstandig wonen, is het nodig om tijdig na te denken over de keuzes die dat met zich meebrengt en de mogelijkheden die er zijn om blijvend woonplezier te ervaren. Verhuizen of de woning aanpassen? Kleiner of groener wonen? In de eigen vertrouwde buurt blijven of juist liever dichter bij voorzieningen? Wat is belangrijk voor het woonplezier van zelfstandig wonende ouderen in Nederland?

Gratis online workshops over woonplezier
Leyden Academy en ZorgSaamWonen hebben gratis online workshops ontwikkeld, waarin deelnemers – vijftigplussers en wijkprofessionals – aan de slag gaan met (toekomstige) woonwensen. Iedere editie biedt actuele informatie en praktische kijk- en doe-opdrachten over thuisgevoel en woongeluk, woonwensen en woonvormen, leefomgeving, innovaties en toekomstperspectief. Klik hier voor deze gratis online workshops!

Vóór en dóór ouderen
De meeste woningaanpassingen om generatie-proof te kunnen wonen, gaan in op de (veronderstelde) behoeften met betrekking tot toegankelijkheid, veiligheid en hulpmiddelen. Het betreffen vooral standaardoplossingen; er wordt weinig rekening gehouden met de verschillen tussen ouderen, zoals hun verschillen in (woon)geschiedenis, familiesituatie, buurtcontext, (zorg)behoeften en individuele woonwensen. We richten ons daarom vooral op woonplezier, naast woonbehoeftes. Bovendien zijn de huidige oplossingen bedacht vóór ouderen, en niet dóór ouderen. We hebben een instrument ontwikkelt, waarmee ouderen een veel grotere en belangrijkere rol krijgen. Zij kunnen zelf bepalen welke woonthema’s zij belangrijk vinden in de woning, de buurt en in contact met de buren. En ze kunnen aangeven hoe tevreden zij op dit moment hiermee zijn, zodat voor zowel de oudere zelf als de architect, projectontwikkelaar, woningcorporatie en/of gemeente duidelijk is op welke thema’s in te spelen om het woonplezier te vergroten. Op deze manier kunnen we samen met ouderen, in plaats van vóór ouderen, komen tot een ontwerp voor de woonomgeving.

Positieve invloed van woonplezier op welbevinden
Onderzoek van Leyden Academy naar het concept woonplezier – dat mede door Serviceflat Schouwenhove, Hofje Codde en Van Beresteyn en De Carolusgulden werd mogelijk gemaakt – toont drie belangrijke kenmerken:

  • Persoonlijk – het betekent voor iedereen iets anders
  • Veranderlijk – het is onderhevig aan persoonlijke en omgevingsveranderingen
  • Interactief – met een emotionele betrokkenheid en verbinding door visite en burencontact

Woonplezier heeft een positieve invloed op het welbevinden, het geeft niet alleen energie en zelfvertrouwen, maar het draagt ook bij aan een goed humeur, geestelijke balans en fysieke gezondheid.

Wat maakt een huis een thuis?
In samenwerking met de ANBO hebben we een onderzoek naar ouderen en hun woning en hun woonomgeving uitgevoerd. De 3.300 respondenten geven hun huis gemiddeld een 8,3. Verder geeft de meerderheid aan te willen blijven wonen in hun huidige woning. Klik hier voor meer uitkomsten van het onderzoek.

Ook hebben we in opdracht van stichting Radius en gemeente Leiden onder bijna 7.500 Leidse 75-plussers onderzoek gedaan naar de huidige woonsituatie en woonwensen. Bijna alle geïnterviewde 75-plussers zijn tevreden zijn met de eigen woning (98%), de woonomgeving (96%) en de veiligheid thuis (98%). Aanbevelingen betreffen het beschikbaar maken van meer gelijkvloerse woningen, alsook het creëren van groenvoorzieningen en mogelijkheden tot ontmoeten. Het is van groot belang dat ouderen niet gesegregeerd van andere leeftijdsgroepen wonen, maar dat juist sociale cohesie en deelname van ouderen aan de maatschappij worden bevorderd. Bekijk voor meer informatie het complete rapport ‘Ouderenhuisvesting in Leiden’.

Voor meer informatie en/of vragen kunt u contact opnemen met Josanne Huijg.

Woonplezier in de media

 

Master Health, Ageing and Society

FB Teamoverleg 2014

Future challenges of today’s healthcare systems

De MSc Health, Ageing and Society (voorheen Vitality and Ageing) is frisse jonge master vol toekomst, co-creatie en gezondheidsmanagement. Met een kleine groep studenten werk je intensief samen aan innovatieve zorg voor onze ouderen: met een multidisciplinaire visie zoeken naar het toekomstige beleid. Ouderen van deze tijd vragen om andere medische zorg, ze verdienen eigen regie. Met jouw creativiteit en inventiviteit onderzoeken we een nieuw beleid. Met deze master bouw je multidisciplinair aan meer zelfstandigheid, gezondheid en geluk voor de ouderen in onze maatschappij. En werk je samen met ouderen, zij zijn de basis voor een gezonde toekomst.

Fulltime of parttime, in 1 of 2 jaar
Deze Master is niet alleen een mooie kans voor studenten Geneeskunde, maar ook voor disciplines zoals Biomedical Sciences, Health Sciences, Health and Life Sciences, Health and Society, Movement Sciences, Nutrition and Health en Psychology. De Master Vkan als eerste of tweede master, in één of twee jaar, in een voltijds of parttime programma worden gevolgd. Dit laatste is ideaal voor als je bijvoorbeeld je baan in de ouderenzorg wilt combineren met een bijpassende master.

Achtergrond
De oorspronkelijke masteropleiding Vitality and Ageing is in 2009 opgezet door Leyden Academy, in nauwe samenwerking met het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en Universiteit Leiden. Een unieke opleiding met een internationale oriëntatie die de volle breedte van geriatrie, gerontologie en de inrichting van de zorg bestrijkt en aandacht biedt voor persoonlijke en academische ontwikkeling. Van 2009 tot en met 2015 hebben zo'n honderd ambitieuze studenten dit masterprogramma bij Leyden Academy doorlopen, afkomstig uit alle windstreken: van Nigeria tot Mexico en van China tot Iran. Om de opleiding voor een bredere groep beschikbaar te maken, maakt de masteropleiding sinds het collegejaar 2016/2017 deel uit van het onderwijsaanbod van het LUMC. Zo kan de opleiding verder groeien, zodat er meer pioniers worden opgeleid die het verschil maken in goede zorg voor oudere mensen. In het nieuwe studiejaar van 2023 is de naam van de masteropleiding veranderd in het bredere Health, Ageing and Society.

Kijk voor meer informatie over de master, het programma en de verschillende mogelijkheden op de website van Universiteit Leiden.

 

Programma

De executive leergang 'De toekomst van ouderen(zorg)' is opgebouwd uit vier theoretische blokken, werkbezoeken in Nederland en een studiereis naar Zweden. Met uitzondering van de vierdaagse studiereis, bestaat elk studieblok uit twee dagen: donderdag (inclusief avond) en vrijdag.

Reflectie, debat en dialoog zijn naast de theoretische colleges vaste onderdelen van het programma. In elk collegeblok gaan we over de centrale vragen in gesprek met de docenten, met elkaar én met ouderen zelf. Hieronder vindt u de themablokken en cursusdata (onder voorbehoud) van de leergang in 2025.

Themablokken 2025

13 en 14 februari Vitaliteit en maatschappelijke participatie
Waarom leven mensen steeds langer? Wat zijn de achterliggende
mechanismen van veroudering en moeten we eigenlijk allemaal wel
140 jaar oud willen worden? Hoe kijken we naar ouderen
(beeldvorming) en stimuleren we hun participatie? In dit blok de
nieuwste inzichten en ontwikkelingen.
13 en 14 maart Verouderingsziekten; oorzaak en preventie
Wat zijn de meest voorkomende verouderingsziekten? Wat is daarvan
de oorzaak en hoe kunnen we ziekte behandelen en kwetsbaarheid
uitstellen of voorkomen via preventie? En hoe ziet goede (palliatieve)
zorg er in de laatste levensfase uit?
24 en 25 april De organisatie van zorg en welzijn voor ouderen
Steeds minder vaak staat de zorgorganisatie zelf centraal bij het ziek
zijn en het (medisch) zorgen voor ouderen. De nieuwe generatie
ouderen rekent op persoonlijke aandacht en maatwerk. Maar hoe
regelen we dat in een land waar regels, fi nancieringen en overheden
daar nog niet op zijn ingericht? En wat is de rol van mantelzorg?
12 t/m 15 mei Studiereis: Het Zweedse model, is anders altijd beter?
Tijdens de vierdaagse studiereis naar Zweden krijgen we een
intensieve en diverse inkijk in een systeem waar op een andere
manier naar ouderen wordt gekeken. Hoe kan het dat ze in Zweden
lang vitaal en zelfstandig blijven? Hoe is de zorg ingericht en waarom
is mantelzorg daar een vrijwel onbekend fenomeen?
12 en 13 juni Venster op de toekomst
We weten dat de zorg overbelast is en de zorgvraag toeneemt.
Een transformatie is onontkoombaar. Maar hoe gaan we van de
theorie naar de praktijk? In dit blok laten we ons inspireren door
dwarsdenkers, grensverleggers en aanpakkers met de blik vooruit.
Hoe komen we met domeinoverstijgende samenwerkingen tot
slimme en gezonde leefomgevingen. En wat is de rol van technologie?
2 oktober Terugkomdag: Van theorie naar de praktijk
In het najaar van 2025 komen we nog één keer bij elkaar om samen
de ervaringen te delen. En bespreken we wat we anders willen en
misschien zelfs al anders zijn gaan doen.

Docenten
Toonaangevende sprekers vanuit wetenschap en praktijk brengen hun visie en expertise in en gaan met de cursisten in discussie over actuele ontwikkelingen. Naast de wetenschappelijke stafleden van Leyden Academy werken onder andere aan de leergang mee:

  • Prof. dr. Jet Bussemaker, Wetenschap, beleid en maatschappelijke impact, in het bijzonder in de zorg, LUMC en voorzitter Raad voor Volksgezondheid & Samenleving
  • Prof. dr. Carlo Leget, Zorgethiek, Universiteit voor Humanistiek
  • Prof. dr. Andrea Maier, Gerontologie, VU en University of Melbourne
  • Prof. dr. Rudi Westendorp, directeur Reable Nederland, founder van Leyden Academy on Vitality and Ageing
  • Prof. dr. Hanno Pijl, internist-endocrinologist bij Leiden University Medical Center

Vragen?
Lees hier onze meest gestelde vragen en antwoorden of neem contact op met Ellen Plasmeijer via tel. (071) 524 0962 of per e-mail.

Executive leergang

Executive leergang

We hebben te maken met een maatschappij waarin mensen steeds langer leven. Dat is een teken van vooruitgang in de gezondheidszorg, maar tegelijk roept de sterk toenemende vergrijzing ook de nodige vragen op. Hoe zorgen we ervoor dat ouderen zo lang mogelijk, fysiek en mentaal, gezond blijven? Hoe houden we de ouderenzorg (thuis en in het verpleeghuis) menselijk en betaalbaar? En hoe zorgen we ervoor dat ouderen kunnen participeren en maatschappelijk actief blijven?

Hoe ziet goede zorg voor ouderen er eigenlijk uit, nu en in de toekomst? Die vraag is niet eenduidig te beantwoorden. Een familielid zal anders naar kwaliteit kijken dan een zorginkoper, en een verzorgende weer anders dan een toezichthouder. En wat vindt de groeiende groep ouderen zelf? Er vindt in de ouderenzorg een verschuiving plaats naar persoonsgerichte zorg, met oog voor welbevinden en leefplezier naast ziekte en verlies. Hoe navigeert u als bestuurder tussen die diverse en soms tegenstrijdige belangen en verwachtingen? Hoe formuleert u uw visie en beleid in een voortdurend veranderende context? Welke waarden geven u houvast, wat geeft u bezieling in uw werk?

De nieuwe editie start op 13 februari 2025
Als deze vragen u aanspreken en u op zoek bent naar inhoudelijke verdieping en uitwisseling op het gebied van betekenisvol langer leven en goede zorg voor ouderen, dan is de executive leergang De toekomst van ouderen(zorg), die donderdag 13 februari 2025 van start gaat, iets voor u. Bekijk hier het programma en hier meer informatie over kosten en inschrijven. Of download de brochure executive leergang 2025. Sinds 2011 biedt deze jaarlijkse opleiding:

  • een gevarieerd programma met colleges van topdocenten;
  • volop ruimte voor bespiegeling en discussie;
  • bijzondere ontmoetingen met ouderen;
  • een werkbezoek en een internationale studiereis en
  • handvatten vanuit wetenschap en praktijk om beter in te spelen op de wensen en verlangens van ouderen zelf.

Voor wie?
De executive leergang is bij uitstek geschikt voor inhoudelijk gedreven bestuurders en directeuren binnen zorg en welzijn die kennis willen nemen van en willen reflecteren op de laatste inzichten over een betekenisvol leven van en goede zorg voor ouderen. We treffen onder de deelnemers ook leidinggevenden bij zorgverzekeraars, overheidsinstellingen en toezichthouders die zich met vraagstukken rond de zorg voor ouderen geconfronteerd zien.

‘’Mooi dat in deze leergang zorg en welzijn elkaar ontmoeten én versterken. Deze leergang heeft veel aandacht voor hoe we ouderen zo lang mogelijk zelfstandig en vitaal kunnen houden. Dat laat zien dat we ouderen niet langer moeten zien als hulpbehoevend maar juist van (toegevoegde) waarde.’’ – Gwen Spies, directeur-bestuurder Welzijnskwartier (2024)

Wilt u meer informatie of heeft u vragen? Mail Ellen Plasmeijer.

 

 

Jaarlijkse Alumnilezing: Prof. dr. Pauline Meurs over het ‘Tussenland’ van Ouder Worden
Prof. dr. Pauline Meurs gaf op 22 november een alumnilezing voor de oud-deelnemers aan de Executive leergang van Leyden Academy, waarin ze haar persoonlijke ervaringen met het ouder worden deelde. Ze introduceerde het concept van het ‘Tussenland’, de fase na bijvoorbeeld het pensioen, waarin mensen hun identiteit en levensinvulling opnieuw moeten vinden. Meurs benadrukte dat deze overgang ongemakkelijk kan zijn, maar ook nieuwe kansen biedt. Ze wees erop dat de oudere generatie vaak als een homogene, nutteloze groep wordt gezien, terwijl er juist veel diversiteit is. Meurs, die zelf een actieve, sociale levensstijl heeft, waarschuwde voor de tweedeling in de samenleving en de afbouw van de sociale zekerheid, wat het ‘Tussenland’ voor sommige ouderen complexer maakt. Ze pleitte voor een eerlijker systeem en benadrukte dat verouderen een constante zoektocht naar heruitvinding is. Lees hier verder.

Onderwijs

Als onderwijsinstituut bedient Leyden Academy uiteenlopende doelgroepen, van jonge artsen tot ervaren bestuurders uit zorg en welzijn, en van scholieren tot senioren. We bieden een divers palet aan klassikale, online en blended opleidingen waarbij onze wetenschappelijke staf zich gesteund weet door een internationaal en multidisciplinair netwerk van docenten. Ons onderwijsaanbod biedt een combinatie van terugkerende succesnummers als de executive leergang, de Honours Class, als ook nieuwe cursussen, videoreeksen en een seminar over leeftijdsdiscriminatie. Ook verzorgen we diverse trainingen op maat.

Neem voor meer informatie over onze opleidingen en de op maat verzorgde trainingen contact op met Marie-Louise Kok.

Life and Vitality Assessment

Het Life and Vitality Assessment (LAVA) is een gespreksinstrument dat Leyden Academy in nauwe samenwerking met ouderen heeft ontwikkeld. Met dit instrument verkrijgen ouderen inzicht in de thema’s die zij belangrijk vinden en in de kwaliteit van leven zoals zij die zelf ervaren. We willen zo de focus in de ouderenzorg en welzijnssector verschuiven van het verhelpen van klachten en beperkingen naar het behouden en vergroten van leefplezier. Tevens kan het instrument het werkplezier van professionals behouden en mogelijk vergroten.

Persoonlijke doelen
Op basis hiervan kunnen ouderen persoonlijke doelen stellen en een plan van aanpak maken om hun kwaliteit van leven te behouden en/of te vergroten. Het LAVA gaat uit van:

  • (Zorg)behoeften én verlangens
  • De ervaring en zienswijzen van de oudere zelf
  • De oudere heeft de regie, de professional volgt

“Dit is iets wat ik niet eerder heb gedaan; ik vond het leuk om deel uit te maken van het hele proces. We hebben dit samen gemaakt, weet je! Dat is best geweldig!” – Man (67)

LAVA-gesprekstraining
Onderzoekers van Leyden Academy hebben het instrument uitvoerig in de praktijk getest en tientallen professionals in zorg- en welzijnsorganisaties zijn in het werken met het LAVA getraind. In 2023 is het gespreksinstrument samen met ouderen doorontwikkeld. Gedurende een aantal interactieve bijeenkomsten heeft een grafisch ontwerper samen met hen de voor hen belangrijke thema’s in beeld gebracht en in begrijpelijke taal (B1-niveau) weergegeven. De dertig tekeningen zijn vervolgens door de deelnemers getest. Het eindresultaat is een visueel instrument waarmee ook ouderen met minder goede basisvaardigheden in gesprek kunnen gaan over hun (kwaliteit van) leven.

Benieuwd naar hoe het gespreksinstrument werkt? Bekijk hieronder een korte video-impressie van het LAVA, aan de hand van een gesprek van ouderenconsulente Joannemie met mevrouw Wolbersen (95 jaar) uit Den Haag.

Voor meer informatie kunt u mailen naar Jolanda Lindenberg