Marieke van der Waal vertrekt bij Leyden Academy

Marieke van der Waal vertrekt bij Leyden Academy

Marieke van der Waal neemt na ruim negen jaar per 1 januari 2020 afscheid als directeur-bestuurder van Leyden Academy on Vitality and Ageing. Zij heeft besloten om een andere maatschappelijke rol te gaan vervullen en oriënteert zich op een volgende stap in haar carrière.

Marieke van der Waal was sinds april 2010 als directeur-bestuurder aan het instituut verbonden. Ze kijkt met veel voldoening terug: “Ik zie met trots dat Leyden Academy in het afgelopen decennium is uitgegroeid tot een toonaangevend kennisinstituut op het gebied van vitaliteit en veroudering. We zijn er met het team in geslaagd om nieuwe kennis uit eigen onderzoek en dat van anderen, over de diverse facetten van het ouder worden en de zorg die ermee gepaard gaat, breed toegankelijk te maken voor bestuurders, professionals en voor ouderen zelf.”

De Raad van Commissarissen is Van der Waal zeer erkentelijk voor haar bijdrage aan de professionalisering en positionering van Leyden Academy. Voorzitter Wim van den Goorbergh: “Sinds de oprichting in 2008 heeft Leyden Academy een indrukwekkende ontwikkeling doorgemaakt. Het instituut wordt gezien als gezaghebbend, deskundig en vernieuwend. Samen met haar medebestuurders, eerst Rudi Westendorp en daarna Joris Slaets, heeft Marieke daaraan een belangrijke bijdrage geleverd. Wij zijn haar daarvoor veel dank verschuldigd. Ik wens haar een mooie vervolgstap in haar loopbaan.”

Tineke Abma, hoogleraar Participatie en Diversiteit aan Amsterdam UMC, treedt per 1 december a.s. als directeur in dienst van Leyden Academy.

Neem in geval van vragen contact op met Niels Bartels, manager communicatie, via tel. (071) 524 0960 of via e-mail.

Koninklijke onderscheiding voor Joris Slaets

Koninklijke onderscheiding voor Joris Slaets

Leiden, 11 november 2019 – Als erkenning voor zijn bijdrage aan de kwaliteit van leven van kwetsbare oudere mensen, kreeg prof. dr. Joris Slaets vanmiddag in de Leidse Marekerk een koninklijke onderscheiding uitgereikt door Marleen Damen, locoburgemeester en wethouder gezondheid, jeugdzorg en welzijn in Leiden. Slaets is benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau.

Vergroten van leefplezier
Joris Slaets gaat per 1 december a.s. met pensioen als directeur-bestuurder van kennisinstituut Leyden Academy on Vitality and Ageing (sinds 2015) en als hoogleraar ouderengeneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen (sinds 1998). In zijn loopbaan als ouderenarts en wetenschapper heeft Slaets zich altijd ingezet voor het welzijn van mensen in de laatste fase van hun leven. Zo verzette hij zich als één van de eerste artsen tegen de neiging om te lang door te behandelen in het ziekenhuis en heeft hij in recenter jaren onder meer geijverd om studenten geneeskunde al vroeg in de opleiding te leren met het sterven om te gaan en betekenisvolle gesprekken te voeren met hun patiënten. In zijn periode bij Leyden Academy heeft Slaets zich met zijn team vooral gewijd aan een paradigmaverschuiving in de verpleeghuiszorg, waar kwaliteit van zorg niet langer moet worden afgemeten aan het beperken van narigheid maar aan het vergroten van het leefplezier van bewoners.

Voorganger en opvolgster
Slaets kreeg het lintje opgespeld na afloop van een afscheidsbijeenkomst ter gelegenheid van zijn pensionering in de Marekerk in Leiden, waarin diverse sprekers reflecteerden op de vraag ‘Goede zorg voor ouderen. Wat staat ons te doen?’. Het programma omvatte onder meer voordrachten van Pauline Meurs (hoogleraar Bestuur van de Gezondheidszorg, Erasmus Universiteit Rotterdam) en Hanneke Joosten (internist ouderengeneeskunde, Maastricht UMC+). Ook Rudi Westendorp, voorganger van Slaets in de directie van Leyden Academy en momenteel hoogleraar ouderengeneeskunde aan de Universiteit van Kopenhagen, verzorgde een presentatie, evenals Slaets’ opvolgster in de directie per 1 december a.s.: Tineke Abma, hoogleraar Participatie & Diversiteit aan Amsterdam UMC.

In geval van vragen kunt u contact opnemen met Niels Bartels via tel. (06) 34614817 of e-mail.

 

Graag presenteren we Loek, het nieuwe ‘gezicht’ van Leyden Academy

Graag presenteren we Loek, het nieuwe ‘gezicht’ van Leyden Academy

Ieder jaar wordt op 11 november, op de ‘verjaardag’ van Leyden Academy, het portret van een vitale oudere onthuld. Dat portret zal dan een jaar lang onze website, sociale media-accounts en diverse communicatiemiddelen sieren.

Voor komend jaar hebben we het genoegen u aan de 94-jarige Loek Middel uit Rosmalen voor te stellen. Loek is in Indonesië geboren en is dankzij zijn Nederlandse vader en Indonesische moeder met beide culturen opgegroeid. Na hun huwelijk verhuisde Loek en zijn echtgenote Anneke naar Nederland. Loek heeft in zijn werkzame leven als beroepsmilitair het nodige meegemaakt, met als dieptepunten zijn gevangenschap door de Japanners en de evacuatie van mensen en dieren tijdens de watersnoodramp in 1953. Toch kijkt hij nu – met twee zoons, vier kleinkinderen en vijf achterkleinkinderen – terug op een ‘rijk’ lang leven. Als Loek iets kan meegeven over een goede oude dag, dan is het wel het belang om fysiek en mentaal in beweging te blijven. Zelf doet hij nog wekelijks aan Tai Chi en line-dansen, gaat hij graag met het openbaar vervoer naar Amsterdam, is hij hobbyfotograaf en heeft hij een zwak voor alles wat met techniek te maken heeft. Zo was het maken van een selfie en deze even e-mailen, geen enkel probleem. Wat ons betreft een geweldig voorbeeld van vitaal verouderen!

De portretfoto van Loek is gemaakt door fotograaf Henk Aschman.

Oproep: zet in op preventie van dementie

Oproep: zet in op preventie van dementie

Om de zorg betaalbaar en toegankelijk te houden, roepen 67 hoogleraren en zorgbestuurders vandaag minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in een brief op om snel werk te maken van de preventie van dementie. Van de VWS-begroting gaat op dit moment meer dan 9 miljard euro per jaar naar de zorg voor mensen met dementie. Ook in termen van persoonlijk leed en ziektelast is dementie koploper. Het kabinet gaat uit van een verdubbeling van het aantal patiënten in 2040. Een betere investering dan in de preventie van dementie – zowel in financiële, medische als maatschappelijke termen – is dan ook nauwelijks denkbaar.

De brief, die mede is ondertekend door David van Bodegom namens Leyden Academy, is gepubliceerd in NRC Handelsblad. Het pleidooi kreeg ook aandacht in onder meer het NOS Journaal, bij Nieuwsuur en in de overige dagbladen.

U kunt de brief hier teruglezen.

Japanners en Zuid-Koreanen leren van Nederlandse initiatieven op het gebied van gezond verouderen

Japanners en Zuid-Koreanen leren van Nederlandse initiatieven op het gebied van gezond verouderen

Leyden Academy ontving afgelopen maandag een delegatie Japanners alsook een delegatie Zuid-Koreanen (leden van de gemeenteraad van Seoul en van de commissie gezondheid en welzijn van de bewoners). Beide bezoeken stonden in het teken van Healthy Ageing-initiatieven voor burgers. Marieke van der Waal leidde de bezoeken in met algemene informatie over vitaal verouderen in Nederland en over de initiatieven van Leyden Academy en van haar partners in het bijzonder, waaronder StadsdorpZuid. Paul van de Vijver gaf een presentatie over het belang van bewegen en het Vitality Club-initiatief. Verder ging Marie-Louise Kok in op de microlearning Ontpillen, wat beoogt burgers bewust te maken van preventie in plaats van enkel bestrijding met geneesmiddelen. Want voorkomen is nog altijd beter dan genezen!

StadsdorpZuid
Nederland staat bekend om de uitstekende, maar toch wel enigszins dure langdurige zorg. Het systeem lijkt niet langer houdbaar: ouderen moeten meer zelf doen, met of zonder de hulp van (in)formele zorgverleners en vrijwilligers. In Amsterdam leidde deze ontwikkeling tot het opzetten van StadsdorpZuid; een burgerinitiatief met als doel het bevorderen van het zo lang mogelijk actief, gezond en veilig thuis wonen van senioren in de eigen wijk of buurt. Marieke van der Waal was betrokken bij de start en volgt het initiatief op de voet. De inmiddels ruim 430 leden kunnen gebruik maken van diverse informatie en diensten en deelnemen aan diverse activiteiten, zoals lezingen, filmbezoek, maar ook bij elkaar koffiedrinken. Vanuit omliggende wijken in Amsterdam, maar ook in heel Nederland is er veel interesse om op dergelijke manier invulling te geven aan het ‘modern nabuurschap’. Ondertussen zijn er in Amsterdam ruim 25 soortgelijke stadsdorpen geïnitieerd.

Vitality Club
Paul van de Vijver trapte zijn lezing af met de mededeling dat we in Nederland steeds ouder worden, maar ook steeds ongezonder. Naast het feit dat we steeds zwaarder worden, bewegen we te weinig. Huidige interventies zijn niet effectief genoeg; ze focussen op het individu, maken gebruik van schaarse professionals en zijn te kostbaar om voor langere periode in te zetten. Om positieve beïnvloeding voor grote groepen ouderen en voor een langere periode te stimuleren, is Leyden Academy gestart met de Vitality Club; een sociale groepsinterventie op basis van ‘peer coaching’. Ondertussen zijn er niet alleen in Leiden, maar op meer plaatsen in Nederland Vitality Clubs opgezet. Het doel is nu om een ‘train de trainer’-module te ontwikkelen, waarmee ouderen zelf laagdrempelig een Vitality Club in hun wijk kunnen opzetten.

Minicursus Ontpillen
Jaarlijks slikken we in Nederland met elkaar negen miljard medicijnen. Dat is per persoon gemiddeld 500 pillen per jaar, bij ouderen zelfs drie keer zoveel. Wij kunnen veel gezonder oud worden, met minder pillen en vervelende bijwerkingen, en tegen aanzienlijk lagere kosten. Googelen naar medische aandoeningen en oplossingen doen we graag en vaak. Maar wat is waar en wat niet? Daarom ontwikkelde Leyden Academy de online minicursus Ontpillen. In tien maandelijkse edities gaven experts  aan de hand van relevante, actuele artikelen, infographics en video’s praktische tips om een gezonde leefstijl in de dagelijkse routine in te passen. Marie-Louise Kok vertelde over de opzet en resultaten van deze vorm van online educatie.

Tineke Abma nieuwe directeur Leyden Academy

Tineke Abma nieuwe directeur Leyden Academy

Leiden, 11 september 2019 – Prof. dr. Tineke Abma, hoogleraar Participatie & Diversiteit aan Amsterdam UMC, treedt per 1 december 2019 in dienst als directeur-bestuurder van Leyden Academy on Vitality and Ageing. Zij is de opvolgster van prof. dr. Joris Slaets, die op dezelfde datum met pensioen gaat.

Tineke Abma doet al meer dan twintig jaar onderzoek naar thema’s die raken aan het ouder worden, zoals patiënt- en burgerparticipatie, langdurige zorg, ethiek en diversiteit. Zij is opgeleid als verpleegkundige, promoveerde in 1996 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en is sinds 2009 actief als hoogleraar Participatie & Diversiteit aan het Amsterdam UMC, voorheen als bijzonder hoogleraar Cliëntenparticipatie in de ouderenzorg. Abma ziet ernaar uit om Leyden Academy te leiden: “Ik zie veel parallellen in mijn eigen onderzoeksthema’s en die van Leyden Academy. In hun streven om de kwaliteit van leven van oudere mensen te verbeteren, bestrijken zij het hele spectrum van vitaliteit tot goede zorg en beeldvorming. Waarbij het perspectief van de oudere zelf altijd het vertrekpunt is, met respect voor ieders eigenheid. Dit is ook wat mij drijft. Ik verheug me erop om met het team aan de slag te gaan en voort te bouwen op het goede werk van voorgangers Rudi Westendorp en Joris Slaets.” Abma blijft naast haar aanstelling bij Leyden Academy voor één dag per week als hoogleraar actief in Amsterdam.

Joris Slaets treedt per 1 december a.s. terug als directeur-bestuurder van Leyden Academy, een rol die hij sinds 1 januari 2015 bekleedde. Slaets blijft wel voor één dag per week aan het instituut verbonden als onderzoeker in het project Leefplezierplan op locatie. Slaets is verheugd met zijn opvolgster: “Ik zie veel raakvlakken in onze wetenschappelijke interesses en persoonlijke drijfveren. Oog hebben voor de verschillen tussen mensen, hun stem serieus nemen en zonodig bereid zijn de gevestigde orde ter discussie te stellen. Ook delen we de overtuiging dat kwaliteit schuilt in persoonlijke verhalen en ervaringen. Ik wens Tineke veel succes en werkplezier.”

Dr. Wim van den Goorbergh, voorzitter van de Raad van Commissarissen: “In de afgelopen vijf jaar heeft Joris Slaets zijn stempel gedrukt op Leyden Academy, onder meer met ambitieuze onderzoeken en projecten gericht op het welbevinden van oudere mensen in de verpleeghuiszorg. We zijn Joris bijzonder erkentelijk voor zijn visie en leiderschap. Wij zijn ervan overtuigd dat ook Tineke Abma haar eigen accenten zal toevoegen aan de signatuur van Leyden Academy, vanuit haar rijke ervaring in participatief actieonderzoek binnen zorg en welzijn. Tineke is praktijkgericht, verbindend en zeer gedreven om iets te betekenen voor kwetsbare burgers. Eigenschappen die haar geknipt maken om Leyden Academy naar een volgende fase te leiden.”

In geval van vragen kunt u contact opnemen met Niels Bartels, manager communicatie, via tel. (071) 524 0960 of via e-mail.

Op zoek naar het ‘nieuwe gezicht’ van Leyden Academy 2019-2020

Op zoek naar het ‘nieuwe gezicht’ van Leyden Academy 2019-2020

Ieder jaar vertegenwoordigt een vitale oudere ons als het ‘gezicht’ van Leyden Academy (afwisselend een vrouw en een man). We streven hierbij naar een afspiegeling van de samenleving. Voor het nieuwe jaar, dat loopt van 11 november 2019 tot 11 november 2020, zijn we op zoek naar een vitale heer (vanaf ongeveer 75 jaar) die plezier en levenslust uitstraalt. Het winnende portret zal dan een jaar lang de homepage van onze website, sociale media-accounts en diverse communicatiemiddelen sieren.

Procedure

  • Meerdere foto’s van meerdere geportretteerden mogen worden ingediend.
  • De directie en communicatie-afdeling van Leyden Academy kiezen het winnende portret.
  • Daarna zal mogelijk een professionele fotograaf het ‘model’ portretteren.
  • De foto is rechtenvrij door Leyden Academy te gebruiken.
  • Foto’s kunnen tot 7 oktober 2019 worden gemaild aan Yvonne Schinkel-Koemans: koemans@leydenacademy.nl.

 

 

Resultaten woonplezier-onderzoek: Ouderen geven hun woning een 8,3

Resultaten woonplezier-onderzoek: Ouderen geven hun woning een 8,3

Ouderen zijn positief over hun woning en hun woonomgeving. Zij geven hun huis gemiddeld een 8,3. Dat blijkt uit onderzoek van ANBO en Leyden Academy on Vitality and Ageing. De meerderheid van de respondenten geeft ook aan te willen blijven wonen in hun huidige woning. Maar wat maakt een huis voor ouderen nu écht hun thuis?

Onderzoek naar woonwensen van ouderen
De meeste onderzoeken die tot nu toe zijn gedaan over hoe ouderen willen wonen, gaan over de functionele aspecten van een huis: hoe zorgen we ervoor dat iemand langer thuis kan blijven wonen? Hoe maken we ruimte voor de beperkingen waar ouderen mee te maken krijgen? Zo weten we inmiddels uit allerlei onderzoek dat het merendeel van de Nederlandse ouderen zo lang mogelijk zelfstandig thuis wil blijven wonen. Daarvoor moet hun woning soms worden aangepast, bijvoorbeeld een ruimere douche en een hoger toilet.

Liane den Haan, directeur-bestuurder van ANBO: “In bestaande onderzoeken is weinig aandacht voor het ‘thuisgevoel’, terwijl voor de meeste mensen dat het belangrijkste is: of ze zich ergens thuis voelen. Daarom hebben we ons in dit onderzoek daarop gericht. Wat maakt een huis een thuis? Welke woonaspecten, zoals ruimtes binnen en de omgeving buiten, zijn van invloed op dat thuisgevoel? Op die manier kunnen we beter begrijpen hoe een huis een thuis wordt en op welke wijze mensen voor zichzelf een thuis creëren, ook wanneer ze (noodgedwongen) moeten verhuizen.” Lex van Delden, onderzoeker bij Leyden Academy: “Met dit onderzoek vergaren we niet alleen informatie over wonen en thuisgevoel, maar hopen we ook dat we mensen laten nadenken over wat zij nu echt belangrijk vinden in, aan en rondom hun woning om zelf het woonplezier te kunnen vergroten.”

Gevoelens bij wonen
Uit het onderzoek blijkt dat het met het thuisgevoel bij de meeste mensen wel goed zit. Op een schaal van nul tot tien geven respondenten gemiddeld een 8,3 voor hoe tevreden ze met hun woning zijn. Op de vraag welke gevoelens ze ervaren als ze na enige tijd (bijvoorbeeld na een vakantie) weer terugkomen in hun woning, geven verreweg de meeste deelnemers (63%) aan blij te zijn en vertrouwen te ervaren; slechts enkelen ervaren negatieve gevoelens als verdriet en boosheid.

Het Thuisgevoel
Tweederde van de respondenten geeft aan het meest positieve gevoel te hebben over de woonkamer; de ruimte waar 81% dan ook de meeste tijd binnenshuis doorbrengt. Daarnaast vroegen we wat voor ouderen hun huis een thuis maakt. Mensen geven aan dat het gaat om een plek waar ze zichzelf kunnen zijn, zich kunnen ontspannen en zich op hun gemak en veilig voelen. Mensen vinden het heel belangrijk dat het gezellig is, warm en geborgen. Het thuisgevoel hangt samen met veel verschillende aspecten, die mensen meestal zelf in handen hebben. Een voor de hand liggend voorbeeld is het inrichten van de woning naar eigen smaak met dierbare, betekenisvolle spullen die herinneringen en vertrouwdheid oproepen. Zo ontstaat een eigen sfeer en identiteit. Respondenten noemden daarbij schilderijen, foto’s, boeken, muziek en bloemen genoemd (‘Erg gezellig, mijn eigen spulletjes, mooie kunst!’).

Een groot deel van de respondenten geeft daarnaast aan dat betekenisvolle relaties ook erg belangrijk zijn voor het thuisgevoel, zoals het contact met naasten die in de omgeving wonen en uiteraard het samenzijn met een partner (‘Dat we met z’n tweeën zijn’). Juist het gemis van een overleden partner of een verandering in de samenstelling van de buurt kan daarentegen het thuisgevoel verminderen (‘Sinds het overlijden van mijn vrouw is mijn huis een huis, geen thuis meer’). Andere veelgenoemde aspecten die belangrijk zijn voor een thuisgevoel zijn het leven met huisdieren en factoren in de omgeving van de woning, zoals een tuin, bos, de buurt, groen, landelijk, uitzicht en bereikbaarheid (‘Huis, tuin en natuur in de omgeving’).

Verhuizen
Uit onderzoek van het CBS blijkt dat de verhuisintentie van ouderen weliswaar iets toeneemt, maar nog steeds niet hoog is. In 2009 had 6% van de 65-plussers de intentie om te verhuizen en in 2015 was dat 16%. Wij vroegen het ook en de meeste respondenten aangaven ook nu aan niet te willen verhuizen (67%). Zij zijn over het algemeen tevreden met hun woning en woonomgeving en positieve gevoelens als blijheid en vertrouwen overheersen. Toch denkt bijna een kwart (23%) binnen nu en enkele jaren te verhuizen.

Over het onderzoek
In totaal hebben 3212 mensen de vragenlijst ingevuld. De deelnemers waren gemiddeld 73,8 jaar. De jongste deelnemer is 29 jaar en de oudste 97 jaar. Er hebben bijna evenveel mannen als vrouwen meegedaan. Het merendeel van de deelnemers is getrouwd en/of woont samen. Op een schaal van nul tot tien geven deelnemers gemiddeld een 7,8 aan hun leven. Tweederde ervaart hun gezondheid als goed tot zeer goed. Bijna zestig procent geeft aan een koopwoning te hebben. De rijtjes-/hoekwoning komt het meeste voor.

Start-up Plus: ruim baan voor ondernemende vijftigplussers

Start-up Plus: ruim baan voor ondernemende vijftigplussers

John Pemberton was vijfenvijftig jaar oud toen hij Coca Cola op de markt bracht. Colonel Sanders was vijfenzestig toen hij fastfoodketen KFC begon. Hun succes staat niet op zichzelf: uit onderzoek blijkt dat vijftigplussers die een eigen bedrijf beginnen, twee- tot driemaal succesvoller zijn dan dertigers. Toch zijn vrijwel alle start-up programma’s gericht op jongere ondernemers. Leyden Academy introduceert het programma Start-up Plus, om vijftigplussers die dromen van een eigen bedrijf verder te helpen. Je bent immers nooit te oud om te ondernemen.

Van idee naar start-up
Start-up Plus is een persoonlijk, op maat gemaakt leertraject waar vijftigplussers de basis leren om hun ondernemingsidee om te zetten in een start-up. Circa honderd aspirant-ondernemers kunnen aan dit kosteloze programma deelnemen. Na de kick-off bijeenkomst op 15 oktober 2019 doorlopen de deelnemers acht intensieve weken van online leren en coaching. Onderwerpen die aan bod komen zijn onder meer klantbehoeften en -wensen, verdienmodellen, marketing en prototyping. Op 12 december 2019 pitchen de deelnemers hun idee bij een deskundige jury. De meest kansrijke start-up wordt beloond met een geldprijs van maar liefst 10.000 euro voor het verder opzetten van het eigen bedrijf.

Tweede carrière als ondernemer
Veel mensen lopen rond met het idee om ooit nog voor zichzelf te beginnen, tijdens of na hun pensionering, maar kunnen een zetje gebruiken om dit daadwerkelijk te doen. Leyden Academy ziet veel ambitie en passie bij vijftigplussers en hoopt dat Start-up Plus bijdraagt aan het ontsluiten van dit ondernemend potentieel. Projectleider dr. Jolanda Lindenberg: “Bij het woord ‘start-up’ denken mensen meestal aan jonge mensen die vanuit hun studentenkamer, tussen de pizzadozen hun bedrijf beginnen. Terwijl ook vijftigplussers bruisen van de ideeën en onderzoek bovendien uitwijst dat zij met hun ervaring, expertise en netwerk een grotere kans van slagen hebben. We zouden hen niet alleen meer kansen moeten bieden op de arbeidsmarkt, maar ook kunnen ondersteunen bij het opzetten van een eigen bedrijf.”

Start-up Plus wordt mede mogelijk gemaakt door het Europese consortium EIT Health. Kijk voor meer informatie op de website: www.startupplus.eu.