Uncategorized

Coördinatie heeft betrekking op informatie-uitwisseling en definitie van rollen en verantwoordelijkheden. Door goede coördinatie van zorg, wordt de patiënt op een efficiënte en doeltreffende wijze door de vele moeilijke wegen in de gezondheidszorg geloodst. Met als resultaat dat de patiënt op de hoogte wordt gehouden en tevreden is. Effectieve informatie-uitwisseling en een goede verdeling van rollen en verantwoordelijkheden kunnen levens redden, patiënten tevreden houden, en uitgavenniveaus verlagen.

In het Engelstalige verslag Coordination issues in the Dutch health care system komen de belangrijkste knelpunten in het Nederlandse gezondheidszorgsysteem, als ook een overzicht van alle informatiestromen aan bod.

Het verslag is geschreven op verzoek van ‘Institute of Future Welfare Japan’.

Hoewel het Nederlandse gezondheidszorgsysteem een complexe structuur met veel nadelen heeft, zijn veel landen erin geïnteresseerd. Dit is niet verrassend. De medische zorgmarkt heeft een nieuw semi-vrij marktsysteem, en het medische zorgsysteem is een van de meest kwalitatieve en efficiënte systemen in de wereld. Het Nederlandse systeem voor langdurige zorg is het duurste in de wereld. Reden voor de Nederlandse regering om de wetgeving voor langetermijnzorg drastisch te veranderen en te pionieren met het sociale supportsysteem. Sinds 2013 wordt de gezondheidszorg geregeld door drie belangrijke wetten: de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO).

In het Engelstalige verslag Basic features of the Dutch health care system geven wij een overzicht van de werking en financiën van het Nederlandse gezondheidszorgsysteem op basis van bovenstaande wetten. Verder worden plannen voor de toekomst gepresenteerd.

Dit verslag werd geschreven op verzoek van ‘Institute of Future Welfare Japan’ en gepresenteerd aan de Waseda Universiteit in Tokio.

De inschrijving voor de executive leergang Veroudering en Gezondheidszorg van Leyden Academy on Vitality and Ageing is geopend! Start: 16 januari 2014. Voorlichtingsavond: 20 november 2013. Voor ambitieuze managers, directeuren en bestuurders in de zorg die hun kennis over zorg voor ouderen op peil willen brengen.

Leidse Proeftuin Zorg en Welzijn: Vitaliteit 
Op 8 juli opent Roos van Gelderen, wethouder Jeugd, Zorg en Welzijn van de gemeente Leiden officieel de Leidse Proeftuin Zorg & Welzijn. In de Proeftuin werken Leidse kennisinstellingen aan duurzame, innovatieve oplossingen voor huidige vraagstukken over zorg en welzijn. Het wetenschappelijk onderzoek zal naar praktische oplossingen worden vertaald. Het eerste thema binnen het programma van de proeftuin is vitaliteit. De kennisinstellingen zoeken naar sociale innovaties voor de vergrijzende samenleving, maar ook voor de individuele ouder wordende medemens. Zijn er bijvoorbeeld nieuwe manieren om zelfredzaamheid bij ouderen te bevorderen? Op welke wijze kun je ouderen coachen in hun vitaliteit?

Sprekers
Bij de start op 8 juli zullen bestuurders, wetenschappers en medewerkers van Leidse (cliënt)organisaties aanwezig zijn. Gastvrouw is drs. Lucienne van Laar MEM, directeur Cluster Zorg van Hogeschool Leiden. Naast wethouder Roos van Gelderen zijn de sprekers: prof. Mark van Buchem en prof. Bernhard Hommel van het Leiden Institute for Brain and Cognition, dr. John Verhoef, lector Eigen Regie van Hogeschool Leiden, prof. Dr. Rudi Westendorp van Leyden Academy on Vitality and Ageing en dr. Marianne Stadlander van TNO.

Gemeentelijke stimulans
De kennisinstellingen die de proeftuin inrichten zijn: Hogeschool Leiden, TNO, Leiden Institute for Brain and Cognition (samenwerking van LUMC en Universiteit Leiden) en Leyden Academy on Vitality and Ageing. Eerder dit voorjaar was de Leidse Proeftuin in het nieuws door het besluit van het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Leiden om de Leidse Proeftuin Zorg & Welzijn voor drie jaar te stimuleren met een financiële bijdrage.

Meer informatie
Op de portal van Leiden stad van ontdekkingen vindt u meer informatie over de projecten van de Proeftuin en de deelnemende instellingen.

Door Monique Spierenburg MSc, Senior Ketens & Netwerken Vilans / In voor zorg coach

Over deelname aan de executive leergang van Leyden Academy hoefde ik niet lang na te denken. Een interessante mogelijkheid om na driekwart jaar op de hoogte te zijn van de nieuwste ontwikkelingen in de ouderenzorg in Nederland. Het programma biedt inhoudelijke kennis en interessante sprekers die in discussie gaan met de deelnemers. Ook ouderen zelf worden uitgenodigd om hun verhaal te vertellen. Zij geven aan op welke manier zij het ouder worden beleven en welke kritische noten zij hebben. Daarnaast wordt bijzondere sprekers gevraagd om hun visie te geven op vraagstukken die zich specifiek richten op het waardig ouder worden.

De interactie met de groepsleden is een van de belangrijke dragers van een interessante leergang. Niet alleen nieuwe kennis is van belang, juist de discussie en het uitwisselen van verschillende standpunten geven een leergang extra verdieping. De eerste dag werd dan ook afgesloten met een informeel diner waarbij we tijdens de drie gangen steeds van stoel verwisselden. Dit was een mooie kennismakingsversneller.

Inhoud van de leergang
De executive leergang heeft me onder andere geleerd dat vergrijzing eigenlijk een gevolg is van ‘ontgroening’. De grijze druk verandert van 10 naar 40 ouderen op 100 en dit wordt opgevangen door een dalende groene druk, van 70 jongeren op 100 werkenden in 1955 naar 40 jongeren op 100 werkenden nu. Het is wel belangrijk te beseffen dat de vergrijzing tijdelijk is.

Een ander opmerkelijk gegeven vond ik dat we denken dat er veel ‘evidence based’ kennis is over geneesmiddelen bij ouderen, maar in werkelijkheid is veel onderzoek uitgevoerd bij relatief gezonde mensen van rond de 50. Hoe medicijnen werken bij ouderen boven de zeventig jaar met meerdere ziekten, wordt dus nauwelijks onderzocht. We doen eigenlijk maar wat, we weten het niet zeker! Ouderen hebben vaak meerdere aandoeningen. Iedere arts schrijft zijn eigen medicijn voor op basis van zijn eigen richtlijn zonder de patiënt en zijn context in acht te nemen en te kijken naar het effect van alle verschillende medicijnen. Niemand heeft regie. Gevolg is dat mensen ziek worden van te veel medicatie.

Ouderenzorg vanuit een ander perspectief
Tijdens de executive leergang hebben we geleerd om vanuit een ander perspectief naar ouderenzorg te kijken. Als iemand een zorgvraag heeft, wordt meteen het hele circus opgestart van formele zorg: zorg wordt geleverd door professionals en betaald vanuit de zorgverzekering of AWBZ. Er wordt dus niet gevraagd wat de persoon zelf kan doen, hoe informele zorg ingezet kan worden en in hoeverre iemand zelf verantwoordelijkheid kan dragen. Laat staan dat er gedacht wordt aan het gebruik van maatschappelijke zorg en collectieve voorzieningen in de samenleving. Met de veranderingen in het zorgstelsel en het krimpend zorgbudget wordt de urgentie groter om andere vormen te bedenken. Zelforganisatie is een opkomende trend. Voorbeelden zijn ‘village to village communities’ en Martha Florahuizen voor dementiepatiënten.

Studiereis naar Denemarken
Een belangrijk onderdeel van de leergang is een vijfdaagse studiereis. Dit jaar zijn de twintig deelnemers afgereisd naar Jutland, Denemarken. Sinds 2007 zijn daar systeemveranderingen ingezet om welzijn en gezondheid van ouderen te bevorderen, zowel op nationaal, regionaal als gemeentelijk niveau. Doel van het nieuwe beleid is de onafhankelijkheid van ouderen te vergroten, de kwaliteit van leven van burgers te vergroten en de inzet van uren van zorgmedewerkers te verminderen. Het bezoek aan Denemarken gaf ons een hoop stof tot nadenken.

Op Nationaal Health Service niveau is in Denemarken een visie ontwikkeld, gevoed door lokale inbreng van professionals, vrijwilligers en burgers. Zo wordt de Deense burger bij het rehabilitatieprogramma van de stad Aarhus gevraagd naar zijn doelen bij start van de zorg. Deze worden vervolgens SMART geformuleerd, geëvalueerd en teruggekoppeld. De professionele standaard is niet leidend voor het beoogde resultaat maar het resultaat dat de burger wil behalen. Ook wordt gewerkt aan het voorkomen van opname, door ouderen zo lang mogelijk fit en gezond te houden. Hiervoor worden concrete verbeterprogramma’s lokaal en kleinschalig ingezet, bijvoorbeeld in een wijk in Silkeborg waar burgers eerst populatiegericht benaderd worden over welke gezondheidsvragen zij hebben. Ook worden bijvoorbeeld trainingen aangeboden om te stoppen met roken.

Wat heb ik geleerd van de executive leergang?
De leergang heeft mij laten zien dat we met zijn allen bepalen wat het positieve dan wel negatieve imago is van ouderen in onze samenleving. We worden ouder, weten meer van ziektes en leven langer. De begrippen ziek en gezond definiëren we samen.
Ik weet nu ook meer van de onderzoeken die gaande zijn op het gebied van ouderdom, zeg 75 jaar en ouder, en de beeldvorming rond ouder worden.
Met mijn medestudenten vanuit thuiszorg, gemeente, verzorgings- en verpleegtehuizen, zorghotel, consultancy, debattenorganisatie en –advies, vormen we een kritische massa waarmee het debat over ouderenzorg 3.0 gevoerd kan worden.

In Leiden is het lekker lopen. Er valt zoveel te zien en te beleven. Het landschap van Leiden is heel gevarieerd; van de binnenstad met prachtige grachten en singels tot het landschap van bijvoorbeeld Polderpark Cronesteyn of Leidse Hout.
Omdat wandelingen gezellig en gezond is, organiseert Leyden Academy on Vitality and Ageing eens per maand een lunchwandeling. Iedereen kan zich daarbij aansluiten: collega’s, studenten, ouderen en relaties. Een perfecte manier om op gezonde wijze met elkaar bij te praten. Een lunch om onderweg te nuttigen wordt door ons verzorgd.

Datum
Dinsdag 2 juli 2013

Tijd
12.30 verzamelen
12.35 vertrek
13.15 einde

Plaats
Poortgebouw Zuid
Kamer 0.13
Rijnsburgerweg 10
Leiden

Aanmelden
Via vitalitywalk@leydenacademy.nl 

KWF luidt noodklok
Bij het stellen van de diagnose is 60% van de kankerpatiënten 65 jaar of ouder. Ruim 40% is ouder dan 70 jaar. Door de dubbele vergrijzing en de opmars van kanker stijgt het aantal ouderen met kanker de komende jaren explosief. Tegenstrijdig genoeg is er een groot kennistekort over kanker bij ouderen en is het huidige zorgbestel slecht uitgerust voor deze omvangrijke groep. Met als gevolg dat ouderen worden over- en onderbehandeld. Zo krijgen ze medicijnen die veelal niet op hun leeftijdsgroep getest zijn, en wordt behandeling zoals chemotherapie vaak ten onrechte ontzegd.
KWF Kankerbestrijding luidt daarom de noodklok met de uitgave ‘Kanker en Ouderen – 65 redenen om vandaag te investeren in morgen’, een vertaling van het SCK-rapport ‘Kanker bij ouderen’. In de uitgave worden de knelpunten op het gebied van kanker en ouderen stevig verwoord door bijna 40 autoriteiten uit het veld. De uitgave maakt duidelijk dat het hoog tijd wordt om de handen ineen te slaan en samen te werken aan oplossingen.

Leeftijdsdiscriminatie
Er is veel onwetendheid over kanker op hoge leeftijd. Er is sprake van grote kennisachterstand over kanker bij ouderen. Ouderen met kanker zijn over het algemeen een stuk kwetsbaarder dan hun jonge medepatiënten. Comorbiditeit (bijkomende ziektes zoals hartkwalen, diabetes of dementie) is een bekend probleem en vaak zijn er
fysieke, cognitieve en sociale beperkingen. Deze aspecten maken de diagnostiek, behandeling en begeleiding erg complex. Leeftijd is daarbij geen maatstaf, vitaliteit van ouderen wel. Verkeerde inschattingen leiden vaak tot over- of onderbehandeling.
Ook de zorg is niet afgestemd op ouderen. De huidige richtlijnen bevelen standaardbehandelingen aan die niet zonder meer toepasbaar zijn op alle ouderen. Ook het beleid houdt te weinig rekening met de kenmerken die ouderen van jongeren onderscheiden. Ouderen hebben ook vaak andere voorkeuren, wensen en verwachtingen ten aanzien van de zorgverlening. Specifieke aandacht voor deze verschillen is nodig om ouderen met kanker passende zorg te kunnen bieden. Hiervoor zullen ook de organisatie en toegankelijkheid van de zorg moeten worden geoptimaliseerd.

Aanbevelingen
Om de knelpunten aan te kunnen pakken is meer  onderzoek nodig. Ook is er meer (ziekteoverstijgende) samenwerking tussen veldpartijen essentieel. Het is noodzakelijk dat de medische en geriatrische disciplines binnen zorg en onderzoek worden geïntegreerd en de eerstelijnszorg moet meer betrokken worden. Daarnaast is het belangrijk om specialisten met het aandachtsgebied ‘kanker en ouderen’ op te leiden en om de nieuwe en huidige zorgprofessionals (bij) te scholen op dit thema. Tot slot is ook voorlichting en preventie gericht op de ouderen zelf en hun naasten belangrijk.

Activiteiten KWF Kankerbestrijding
KWF Kankerbestrijding vindt dat ouderen in complexe gezondheidssituaties, net als alle andere kankerpatiënten, recht hebben op de best mogelijke zorg. Daarom is ‘Kanker en Ouderen’ een belangrijk aandachtspunt in de huidige beleidsvisie. Wij zetten ons sterk in om het thema hoger op de agenda te krijgen bij onderzoekers, zorgverleners, de overheid en het onderwijsveld. We financieren onderzoek en zijn voornemens een bijzonder hoogleraar Kanker en Ouderen aan te stellen. Ook gaan we  partijen bij elkaar brengen en hen faciliteren om tot concrete actie over te gaan.

Klik hier om het rapport te downloaden.

U kunt hier meer informatie vinden over het keuzevak Governance.

Vereniging Het Zonnehuis zet zich in voor waardige zorg voor kwetsbare ouderen door onderwijs en onderzoek in de ouderenzorg mede mogelijk te maken. Oprichtster Jo Visser heeft in 1921 deze organisatie opgericht om langdurig zieken te verzorgen en te voorzien van geestelijke steun. Door actief geld te werven via collectes, verkoop van kalenders en ledenbijdragen heeft Vereniging Het Zonnehuis in de loop der jaren zes regionale Zonnehuizen kunnen realiseren.

Op vrijdag 16 november 2012 ontving prof.dr. Martin Boekholdt van voorzitter Maarten den Ottolander de Jo Visser Award; een prachtig beeld van een trotse pauw dat symbool staat voor mensen die zich inzetten voor waardige zorg voor kwetsbare ouderen. Aan de prijs is een geldbedrag van € 5000,- verbonden voor een passend project dat bijdraagt aan meer waardige ouderenzorg, naar keuze van prof. Boekholdt.

Marion Duimel en Ingrid Meijering van GetOud zijn de gelukkige winnaars. GetOud wil op creatieve wijze bijdragen aan een positieve beeldvorming over 75-plussers, aan het welzijn van deze groep, en verbindingen leggen tussen jongeren en ouderen. Dit doen zij door verschillende activiteiten en projecten; klein en groot, op eigen initiatief en in opdracht. Ga voor meer informatie naar hun website.