Uncategorized

Vandaag kreeg Henk Aschman tijdens het Arts & Health-event het Leydse Lintje uitgereikt voor de fijne samenwerking reeds vele jaren, voor zijn kunstzinnige foto’s en fraaie portretten, maar ook voor de veerkracht die hem tekent.

Hoe het begon
Henk kwam 12 jaar geleden met zijn fotomaatje Nico Groen naar ons toe met een leuk idee. In 2012 bestond de Leidse Amateur Fotografen Vereniging (LAFV) maar liefst 90 jaar. Graag wilde ze dat opluisteren met een foto-expositie van 90-jarige Leidenaren. Natuurlijk vonden we dat een fantastisch idee. Vervolgens namen 60 in 1922 geboren Leidenaren voor de fotocamera plaats. De fototentoonstelling werd ter ere van de verjaardag van Leyden Academy op 11 november 2012, in het Poortgebouw geopend. Uit de portretten kozen topfotografe Patricia Steur en hoogleraar Rudi Westendorp het portret van mevrouw Lenie Baart, dat een jaar lang de communicatie-uitingen van de academy sierde. Vanaf dat moment is Henk, samen met zijn vrouw Sonja, een trouwe en graag geziene gast bij de activiteiten die we organiseren. En is hij onze steun en toeverlaat bij het fotograferen van ons jaarlijkse portret. In 2022 benaderde Henk ons voor het 100-jarige bestaan van de LAFV. De onthulling van de portretten voor de expositie ‘Een dag in het leven van een 100-jarige’ organiseerde we weer op onze verjaardag.

Het derde Leydse Lintje
Reden genoeg om Henk in het zonnetje te zetten, middels het aanbieden van het Leydse Lintje. Jaarlijks reiken het Jo Visser fonds en Leyden Academy dit uit aan een oudere die we een warm hart toedragen. De prachtige rozet met lintjes is ontworpen door kunstenaar Charlotte Molenaar van Art Wear uit Driebergen. Ze ontwerpt accessoires van wol, zijde en vintagestoffen.
In 2022 ontving de nu 82-jarige José Elshof het eerste Leydse Lintje voor haar inzet om dans voor mensen met een bewegingsuitdaging zoals Parkinson en MS te stimuleren. José is ervaringsdeskundige en danst samen met DansPark elke woensdagochtend in onze collegezaal!
Vorig jaar kreeg, tijdens ons Arts & Health-festival in de Pieterskerk, de 86-jarige Magda Römgens het Leydse Lintje opgespeld. Magda zet zich met Tour d’Amour in voor roze ouderen in verpleeghuizen, opdat ze vanwege uitsluiting niet terug ‘de kast’ ingaan.

Onder de noemer ‘Samen werken aan liefdevolle zorg’ hebben Leyden Academy en zorgorganisatie Topaz, locatie Zuydtwijck gezamenlijk onderzoek gedaan in de ‘driehoek’ tussen bewoners, hun naasten en zorgmedewerkers. Dit werd gedaan vanuit de vraag: Hoe kunnen medewerkers en naasten samenwerken aan liefdevolle zorg voor de bewoner? Het doel was om de onderlinge wisselwerking en interactie beter te begrijpen en zo de kwaliteit van zorg te kunnen verbeteren. Bovendien dragen een fijne samenwerking en goede afspraken met naasten bij aan het werkplezier van de zorgmedewerkers zelf.

De rollen in de driehoek
Medewerkers
Medewerkers zien zichzelf als zorgverlener en als hoofdverantwoordelijke voor het welzijn van de bewoner. Ze willen bewoners beschermen. Hierbij komen de waarden zorgzaamheid, verantwoordelijkheid en expertise sterk naar voren. Bewoners zien zij als afhankelijk van zorg (van medewerkers). Naasten zien zij als mensen die de (intensieve) zorg voor hun dierbare moet loslaten, die het degeneratieve dementieproces niet volledig begrijpen en die vooral een bijdrage moeten leveren aan het welzijn van de bewoner. Medewerkers willen naasten ontlasten en geruststellen. Klik hier voor de ervaring en ontwikkeling van Topaz-medewerker Roelien.

Bewoners
Bewoners zien zichzelf als zorgontvanger, waarbij de waarden dankbaarheid, bescheidenheid en autoriteit sterk naar voren komen. Zij zien medewerkers als zorgverleners en zien naasten als belangrijke relaties in hun leven. Bewoners willen medewerkers en naasten niet belasten, en nemen in de driehoeksrelatie een afhankelijke rol in.

Naasten
Naasten zien zichzelf als belangrijke relatie van de bewoner en als expert op het gebied van de bewoner als persoon en daarmee wat goede zorg voor diegene inhoudt. Hierbij zijn verbinding, verantwoordelijkheid en waardigheid belangrijke waarden. Naasten nemen in hun relatie met medewerkers vaak de rol van belangenbehartiger van de bewoner op zich omdat bewoners vanwege ziekte vaak minder makkelijk kunnen aangeven wat zij willen.

Opgeleverde inzichten
Belangrijke thema’s
Gedurende het onderzoek werd duidelijk dat de medewerkers, naasten en bewoners moeilijkheden in de samenwerkingsrelatie ervaren rondom de thema’s zeggenschap, vertrouwen en erkenning. Wie neemt in het verpleeghuis de beslissingen rondom de zorg voor een bewoner? In hoeverre ervaren medewerkers, naasten en bewoners ervaren dat hun stem wordt gehoord? Vertrouwen in elkaar dat je samen werkt aan goede zorg voor de bewoner is van groot belang. Bij het thema erkenning gaat het over elkaars identiteit en de rol die medewerkers en naasten willen spelen in de zorg voor de bewoner.

Bouwstenen
Op basis van de output van verschillende interviews, focusgroepen, co-creatiesessies en sessies met de klankbord- en stuurgroep zijn onderstaande vijf bouwstenen ontwikkeld, die een betere samenwerkingsrelaties in de driehoek bevorderen:

1. Zeggenschap van de bewoner
2. Persoonlijk contact tussen medewerkers en naasten
3. Informatie over het reilen en zeilen bij de zorglocatie (voor naasten, maar ook voor medewerkers onderling: Wie doet eigenlijk wat? Wat mag ik wel en niet?)
4. Een welkom gevoel voor naasten
5. Vaardigheden van en mogelijkheden voor medewerkers voor samenwerking in de driehoek

Praktische suggesties
Ook zijn er enkele praktische suggesties die meteen toepasbaar zijn.

• Bijeenkomsten organiseren voor medewerkers onderling, naasten onderling, en medewerkers en naasten samen, met als doel te verbinden en te reflecteren.
• Initiatieven van medewerkers stimuleren.
• Inhuizingsprocedure anders vormgeven of beter naleven, meer gericht op de bewoner en eventueel extra gesprekken inplannen met naasten over hun rol.
• Een nieuwsbrief voor medewerkers, naasten en vrijwilligers draagt bij aan meer informatievoorziening en betrokkenheid.
• Duidelijkere functieomschrijvingen, waarbij de rollen en verantwoordelijkheden rondom samenwerking met naasten ook aan bod komen.

En nu?
Dit project is met veel enthousiasme uitgevoerd op de Topaz-locatie Zuydtwijck en wordt daar momenteel geborgd. De samenwerkingen en relaties tussen bewoners, naasten en zorgmedewerkers op Zuydtwijck zijn significant verbeterd. Het voornemen is om het project uit te breiden naar andere locaties van Topaz.

Het onderzoek ‘Samen werken aan liefdevolle zorg’ wordt mede mogelijk gemaakt door het Zorgondersteuningsfonds. Binnen het onderzoek wordt samengewerkt met het CIV Welzijn & Zorg en Radicale Vernieuwing Waarde-vol Onderwijs, om te zorgen dat de geleerde lessen ook hun weg vinden naar het onderwijs van toekomstige zorgmedewerkers.

Roelien van Hove, werkzaam als coach/GVP en actie-onderzoeker binnen Topaz-locatie Zuydtwijck, vertelt hoe het onderzoeksproject ‘Samen werken aan liefdevolle zorg’ haar heeft geholpen in haar ontwikkeling.

Persoonlijke ontwikkelingen
“Ik vond het best spannend om de rol van onderzoeker op me te nemen, aangezien ik geen ervaring had in het uitvoeren van onderzoek en het samenwerken met Leyden Academy. Wat ik leuk en leerzaam aan dit onderzoek vind is dat je informatie leert ophalen bij verschillende mensen, om vervolgens verder de verdieping in te gaan. Wat mij opviel is dat we geneigd zijn snel aannames te doen, waardoor we niet tot de kern van een probleem komen. De invloeden van anderen blijken veel invloed te hebben op je eigen mening en gedachten. Het samenbrengen van de naasten van bewoners en de medewerkers van de afdeling vond ik erg mooi. Het gaf een bijzondere dynamiek. Om een veilige omgeving te creëren om met elkaar in gesprek te gaan, hebben we ervoor gekozen naasten van de ene afdeling en medewerkers van de andere afdeling aan elkaar te koppelen. Het effect was meteen zichtbaar, namelijk een verbetering in contact op de afdelingen. Door dit onderzoek veranderde mijn kijk op de afdeling en mijn focus in mijn functie als afdelingscoach. Ik kreeg veel inzicht in onderliggende problemen die op de afdeling spelen. Hierdoor wilde ik gedurende het onderzoek al aan de slag met de opgehaalde data. Ook deelnemers aan de bijeenkomsten kregen dit gevoel.”

Wederzijdse waardering
“Medewerkers kregen meer begrip voor elkaar, er werd een soort van saamhorigheid ontdekt en wederzijdse waardering.  Nu het onderzoek is afgerond hebben we een beter beeld gekregen van de aandachtsgebieden om een betere samenwerking in de driehoek te gaan realiseren. We gaan een kernteam vormen met medewerkers van de beide afdelingen en gaan we een plan van aanpak maken. Waar we als eerste mee aan de slag gaan is de zeggenschap van de bewoner onder de aandacht te brengen bij medewerkers en naasten. Inmiddels hebben we een goedbezochte naasten-medewerkersbijeenkomst georganiseerd. Dit zal een vervolg krijgen. Ook hebben we met coördinatoren van informele zorg de uitkomsten van het onderzoek besproken. Hierbij hebben we gekeken hoe onze resultaten geborgd kunnen worden in de ontwikkelplannen, die gericht zijn op heel Topaz. Het was een ontzettend leuk en leerzaam onderzoek. Door te kijken door twee verschillende brillen (praktijk en wetenschap) naar hetzelfde proces zijn we samen tot een aantal mooie aanbevelingen komen.”

Meer lezen over dit onderzoek? Klik hier!

Het Domino-Effect, een initiatief van Stichting Al-Amal en Leyden Academy on Vitality and Ageing, om eenzaamheid onder vrouwen met een migratieachtergrond te verminderen, maakt kans op een Appeltje van Oranje. De Appeltjes van Oranje 2024 zetten initiatieven die eenzaamheid bestrijden in de spotlight.

Het Domino-Effect is een programma waarin vrouwen met een migratieachtergrond vanuit een vaak kwetsbare situatie persoonlijk zijn gegroeid en niet meer of verminderd eenzaam zijn. Zij zijn vanuit het project nu zelf actief als vrijwilliger om andere vrouwen met een migratieachtergrond te helpen om eenzaamheid te verminderen.

Het initiatief is zeer urgent omdat oudere migranten die buiten Europa zijn geboren zich vaker en sterker eenzaam voelen. En dat terwijl er in Nederland weinig initiatieven zijn die zich op deze doelgroep richten.

Eenzaamheid is een breed sociaal probleem, vooral onder mensen met een migratieachtergrond, waardoor mensen de verbinding met zichzelf en de samenleving dreigen te verliezen. Veel bewoners hebben ook te kampen met werkloosheid en psychosociale klachten, wat kan leiden tot een verminderde formele en informele participatie in de samenleving.

Vooral onder vrouwen met een migratieachtergrond, die een grote afstand tot het maatschappelijk leven hebben, blijkt een verhoogd risico op isolement en depressie. Zij slagen er vaak niet in op eigen kracht hun weg in de samenleving te vinden. Dit is de missie van Stichting Al-Amal (vert.: De hoop) die zich inzet voor het welzijn van vrouwen in kwetsbare omstandigheden en hun participatie aan het maatschappelijk leven. 

Het Domino-Effect is uniek en vernieuwend omdat het de doelgroep actief betrekt en daarmee voor een duurzame toekomst zorgt. De naam van het initiatief spreekt voor zich: een groeiend aantal mensen wordt bereikt en ondersteund, terwijl steeds meer vrijwilligers worden getraind.

Deze vrijwilligers doen niet alleen dienst als steunpilaren voor diegenen die eenzaamheid ervaren maar ontwikkelen voortdurend ook hun eigen vaardigheden en talenten. “Uiteindelijk streven we naar een minder eenzaam leven op lange termijn voor zowel vrijwilligers (in opleiding) als de deelnemers aan groepsactiviteiten.”

Er zijn in totaal 50 projecten in de race voor de prestigieuze prijzen, die jaarlijks door het Oranje Fonds worden uitgereikt aan uitzonderlijke sociale projecten. Vanaf 22 mei is het mogelijk om op hen te stemmen waardoor ze kans maken op een substantiële financiële ondersteuning van € 25.000,-. Stemmen kan tot en met 31 mei via stem.oranjefonds.nl.

De gemeente Leiden heeft een subsidie toegekend voor de verdere uitrol van de Generatie Mixer. Leyden Academy on Vitality and Ageing ontwikkelde dit programma met Amphion cultuurbedrijf en CHOL theatre. Voor het vervolg zijn de handen ineengeslagen met PROO Leiden-Leiderdorp, Jeugdtheaterschool Leiden en omgeving en de Cultuureducatiegroep. Vanuit het project worden jong en oud verbonden. Kijk hier naar de trailer van Generatie Mixer.

Basisschoolleerlingen en ouderen uit de wijk ontwerpen samen een fantasiewereld. Met behulp van speloefeningen, creatieve schrijfopdrachten en het bouwen van decors komt die wereld samen tot leven. Na een eerdere succesvolle pilot zorgt de subsidie ervoor dat Generatie Mixer op een basisschool echt onderdeel kan worden van het reguliere lesprogramma. De ambitie is om dit onderdeel op meer basisscholen in Leiden en vervolgens verder in heel Nederland uit te rollen.

Generatie Mixer is één van de dertien projecten die subsidie krijgen. Er konden projecten worden ingediend die leiden tot vernieuwing binnen het onderwijs. Leiden wil op die manier innovatie en samenwerking in het Leidse onderwijsveld stimuleren.

Ook wethouder Abdelhaq Jermoumi (Kansengelijkheid, Jeugd & Onderwijs) is onder de indruk: ‘Het is fantastisch om te zien dat er zoveel ideeën leven in het onderwijs voor vernieuwing van het onderwijs. Zo zie je maar weer dat Leiden echt een kennisstad is. We vinden het belangrijk om de talenten van ieder kind tot ontwikkeling te laten komen, dat die gezien en gestimuleerd worden. Met dit aanjaagbudget geven we een flinke extra impuls aan de verbetering van het onderwijs in Leiden voor zowel leerling als ook leerkracht.’

Klik hier voor meer informatie over Generatie Mixer.

Kijk voor de gemeentelijke informatie en informatie hier.

 

Voor de kwaliteit van het onderzoek is het steeds belangrijker dat de betreffende doelgroep actief betrokken wordt in het proces. Maar hoe doe je dat op een goede en ethische manier? En wat is de toegevoegde waarde van creatieve, kunstzinnige methoden?

De kracht van participatief onderzoek
Je ervaart de kracht van deze bewezen succesvolle methode tijdens de kunstzinnige PAR-training die Leyden Academy september van dit jaar geeft. Participatief werken in onderzoeken en projecten is binnen onze organisatie al jarenlang een leidend principe en er is veel ervaring vanuit de praktijk. In deze training worden niet alleen de mensen zelf actief betrokken in het onderzoek, maar co-creëren we kennis mét elkaar. Machtsverhoudingen in het onderzoek verschuiven daarmee van de onderzoeker als expert naar een meer gelijkwaardige verhouding tussen onderzoekers en co-onderzoekers. Ben jij een (junior) onderzoeker en ben je benieuwd hoe participatief onderzoek positief bijdraagt aan de kwaliteit van de uitkomsten? Dan is deze training geschikt voor jou. Het geeft het je de handvatten om in je eigen onderzoek nieuwe methodes toe te passen waarmee je tot nog betere resultaten komt.

“Het onderzoek resoneert echt. Door de praatplaat die gemaakt is, denk je toch altijd aan de driehoek; oh ja, je moet én clowns én zorgmedewerkers én familieleden meenemen in wat je doet.” – Deelnemer aan het Cliniclowns-PAR-onderzoek

Hoe ziet de training er uit?
De training volgt de stappen van participatief onderzoek, startend met hoe je anderen meeneemt in de benadering, het proces kunt opstarten en organiseren tot en met het genereren en samen interpreteren van bevindingen. Om van daaruit te kijken hoe dit kan leiden tot positieve impact en verandering. De training helpt je om je onderzoek met mensen vorm te geven, te organiseren en er vervolgens ook naar te handelen. Ingewikkelde issues en struikelblokken (zoals opgelegde grenzen en eisen, frustraties, weerstanden, schaarste en conflicten) worden niet onder het tapijt geveegd, maar komen uitgebreid aan de orde. We zoeken grenzen op omdat we beseffen dat we juist daar nieuwe inzichten en ervaringen opdoen. Het betrekken van kunstenaars in het onderzoek kan daarbij een grote meerwaarde hebben. Hoe creativiteit bijdraagt aan de resultaten zul je zelf ervaren in deze training. Bekijk de brochure voor meer informatie of blader het door onderaan deze pagina.

Data, studiebelasting en kosten
Doe mee aan de driedaagse training in het Poortgebouw te Leiden op maandag 9 t/m woensdag 11 september 2024 van 09.30 tot 16.30 uur. Er is tevens een terugkomdag op 26 november 2024. De studiebelasting is ongeveer 30 uur. Er is ruimte voor maximaal 20 deelnemers. De kosten voor deelname zijn 1.850,- euro inclusief catering, tools, literatuur, video en opdrachten, en excl. 21% btw.

Heb je inhoudelijke vragen? Neem dan contact op met Lieke de Kock via e-mail.
Wil je meedoen? Meld je dan aan bij Ellen Plasmeijer via e-mail.
Denk je dat dit bericht interessant is voor een collega of iemand in je netwerk? Delen zou zeer op prijs worden gesteld.

Hoe kun je verder leven na een dwarslaesie, hoe ga je om met ondraaglijke pijn bij Parkinson en wat als fysiek ongemak je dromen verstoort. Luister in de podcastserie VerliesKracht hoe 5 mensen ‘met levenservaring’ hun dagelijkse bestaan na een ingrijpende gebeurtenis een andere draai geven. En ontdek van daaruit hoe verlies kan bijdragen aan kracht.

In deze podcastreeks spreekt interviewer Tom van Eijk met verschillende senioren over ouder worden en over de ongemakken en aandoeningen die daarmee gepaard gaan. Hoe geven zij invulling aan hun dagen, hoe gaan zij om met verlies en wat geeft hen kracht? De eerste vijf afleveringen zijn inmiddels gepubliceerd.

Marijke Bekaan (1936) viert haar verjaardag op 31 december. Het is echter een dag geworden met een gitzwarte rand, want op haar 69ste verjaardag komt ze ten val en loopt ze een dwarslaesie op. In deze aflevering vertelt zij veerkrachtig wat haar is overkomen, hoe zij tot op de dag van vandaag omgaat met de gevolgen en hoe onmisbaar haar scootmobiel voor haar is.

Kees Oosterling (1934) vertelt over het overwinnen van fysiek ongemak. Een thema dat hem zijn hele leven achtervolgt, hoewel dat hem er niet van liet weerhouden om ultraloops en triatlons te volbrengen. Zijn ultieme doel is om nog eenmaal de Nijmeegse Vierdaagse te lopen, maar is dat wel een haalbaar streven nu hij opnieuw is geconfronteerd met een ernstige blessure?

Jeanet Doornbos (1954) wilde toen zij gebeld werd voor de podcast graag meewerken. Maar, dan moesten we wel snel zijn. Over enkele weken zou ze uit het leven stappen. In de derde aflevering vertelt zij over ruim 20 jaar leven met de ziekte van Parkinson en hoe het ook nog krijgen van chronische pijn haar deed besluiten over te gaan tot euthanasie.

Clara Drost (1928) werkte jarenlang als leerkracht in het bijzonder onderwijs. Ze speelde een rol van betekenis in het leven van talloze kinderen en ook vandaag de dag onderhoudt zij nauw contact met de jeugd uit haar wijk. In deze aflevering vertelt zij over wat haar overkwam tijdens een vakantie in Portugal, hoe zij op deze hoge leeftijd nog zo vitaal is en hoe zij nu nog altijd een rol van betekenis speelt in het leven van kinderen.

Tineke van den Klinkenberg (1947) was onder andere wethouder van Amsterdam en reisde enkele jaren geleden nog het land rond om zorgorganisaties te bezoeken en te beoordelen op leefbaarheid. De van oorsprong socioloog vertelt in deze podcast hoe zij kracht haalt uit een groot netwerk van familie, vrienden en kennissen en hoe zij omgaat met het verlies van dierbaren. Ook gaat ze in op de vraag hoe je op latere leeftijd weer nieuwe vrienden maakt.

Insteek van de serie is om te laten zien dat ouderen vaak veerkrachtiger zijn dan je zou denken. En hoe zij in staat zijn om vanuit negatieve en ingrijpende gebeurtenissen om te gaan met de zin en onzin van het leven.

Deze podcastreeks is geproduceerd door EijkenBos producties en mogelijk gemaakt door het Jo Visser fonds en Stichting Voorzorg Utrecht.

De podcastserie is te vinden op spotify onder VerliesKracht:  https://open.spotify.com/show/0NarJoC5UG8ugHN0JE1XdF

Een warme aanraking, intieme vriendschap, gepassioneerde liefde en seksuele fantasieën maken deel uit van ons emotioneel welzijn, ook op latere leeftijd. Ze dragen bij aan het goed ouder worden. Dit constateren we op basis van ons lopend onderzoek met thuiswonende oudere volwassenen, die bereid zijn om hun ervaringen en gevoelens over dit onderwerp met ons te delen.

Participatief actieonderzoek
Sinds begin 2023 organiseert Elena Bendien, senior onderzoeker bij Leyden Academy, in samenwerking met promovenda Jana Kerssies, bijeenkomsten voor ouderen in de vorm van een participatief actieonderzoek. Het doel van de bijeenkomsten is om van gedachten te wisselen over de ervaringen en behoeften van oudere volwassenen rondom seksualiteit en intimiteit op latere leeftijd. Op basis van deze informatieve, inspirerende en vaak ontroerende bijeenkomsten constateren we dat de maatschappelijke beeldvorming van seksualiteit en intimiteit bij ouderen en ook het inzicht daarin, zich in zijn algemeenheid beperkt tot een restrictieve stereotypering, bijvoorbeeld dat ouderen aseksueel zijn. Onderzoek naar (relationele) behoeften bij ouderen beperkt zich grotendeels tot medisch gerelateerde vraagstukken.

“De diversiteit van belevenissen, behoeften en plezier bij ouderen mogen best meer op de voorgrond komen te staan, wanneer we over hun gevoelens en behoeften denken en praten.” – Elena Bendien, onderzoeker

Huidhonger
Om een voorbeeld van een terugkerend thema te geven, veel verhalen gaan over zogenaamde ‘huidhonger’: de behoefte aan een menselijke aanraking, van iemand die al lang niet door iemand is aangeraakt. We zien ook mensen die een vraag over de gevoelens van henzelf of de ander niet durven te stellen, die de taal niet kennen om een gesprek daarover te beginnen. Zo vertelde een van de deelnemers aan het onderzoek: “Mijn moeder is met 80 nog verliefd geworden op een man, was duidelijk aan het flirten, en ik durfde toen niet te vragen: doen jullie het ook?”

Videoreeks
Op grond van onze bevindingen van het afgelopen jaar hebben onze deelnemers ons geïnspireerd om een videoreeks te maken, door en voor oudere volwassenen in Nederland en België. Het doel hiervan is om onze kennis over seksualiteit en intimiteit op latere leeftijd te vergroten en ook het gangbare taboe over dit onderwerp te doorbreken. Deze videoreeks wordt mede mogelijk gemaakt door het Erasmus+ programma en zal in samenwerking met de Belgische schrijver en gerontoloog Els Messelis en de Nederlandse filmmaker Chiel Epskamp van Cut the Chase Media tot stand komen.

Heeft u interesse voor dit project, als deelnemer op oudere leeftijd of als expert op het gebied van seksualiteit en intimiteit op latere leeftijd, laat het ons dan weten via: onderzoek@leydenacademy.nl.

Vanaf september 2024 tot en met augustus 2025 wordt er speciale aandacht gegeven aan 80 jaar herdenken en het vieren van de vrijheid. Dit wordt groots aangepakt met herdenkingen, vieringen en activiteiten in heel Nederland. Het project Oorlogsverhalen in de klas (Mijn verhaal! Jouw verhaal?) sluit aan bij de ambitie van het Vfonds om kennis over oorlog en conflicten in de wereld te vergroten, het belang van en waardering voor de democratische rechtsstaat te benadrukken en mensen vaardigheden te leren om zelf een actieve bijdrage te leveren.

Kenniscentrum Leyden Academy on Vitality and Ageing heeft de interviews afgenomen bij ouderen met een oorlogsverleden. Confronterende ervaringen die vaak laten zien dat de oorlog van lang geleden nog steeds impact heeft op hun leven en dat van hun kinderen.

Insteek van dit project is om kinderen te laten zien dat alle ouderen ook kind zijn geweest. En dat kinderrechten van alle tijden zijn, of je toen geboren bent in voormalig Nederlands-Indië of nu een vluchteling uit Syrië bent. Op verschillende manieren worden deze verhalen toegankelijk gemaakt en naar deze tijd vertaald. Dit kan via filmpjes, theater en podcasts. Ook kunnen ouderen (en kinderen) zelf hun verhaal in de klas vertellen.

De basis van verhalen die Lot’s Foundation gaat gebruiken voor haar digitale lesprogramma over burgerschap en kinderrechten zijn diepgaande gesprekken met ouderen.

“Ik wist altijd wel dat mijn moeder in Indonesië geboren was. En dat haar eigen moeder daar overleden is. Maar ik wist niet het verhaal erachter. Ik begreep dan ook helemaal niet waarom mijn moeder, zeven jaar geleden, heel plotseling het contact met mij verbrak. En ook met haar twee kleinkinderen, mijn dochters. Ik denk nu dat haar oorlogsverleden heeft gezorgd voor een hechtingstrauma. En dat zij dat nu weer op haar beurt aan mij heeft doorgegeven…

Citaat deelneemster interviewsessie

Het Jo Visser fonds heeft van het Vfonds subsidie ontvangen om samen met Lot’s Foundation de al eerder afgenomen interviews met ouderen om te zetten in pakkende verhalen voor kinderen van basisscholen. Hiervoor zet Wereldwijs met Lot haar onderwijsexperts in die in het kader van het vak burgerschap speciale lesprogramma’s maken. Insteek is de vraag: ‘Dit is mijn verhaal. Wat is jouw verhaal?’.

Scholen kunnen zich abonneren op dit educatieve platform voor kinderrechten, burgerschap en cultuur. Het lespakket met oorlogsverhalen door ouderen wordt aangeboden aan kinderen in groep 6 t/m 8.