Uncategorized

Op donderdagavond 22 juni vonden in Leiden de eindpresentaties plaats van de Honours Class Innovating Health and Wellbeing, georganiseerd door Leyden Academy, PLNT Leiden, Universiteit Leiden en het LUMC. Dit jaar stond de Honours Class in het teken van schaarste in de zorg- en welzijnssector. De studenten pitchten door middel van een zelfgemaakte video een oplossing voor een door hen gekozen uitdaging.

PsyConnect
Het team richtte zich op het verbeteren van de matches tussen hulpvragers en zorgverleners in de mentale gezondheidszorg. Uit gesprekken met medestudenten en professionals kwam naar voren dat hulpvragers behoefte hebben aan autonomie en zelf graag hun zorgverlener willen kiezen. Het team ging hiermee aan de slag en ontwikkelde het platform ‘PsyConnect’, waarmee de hulpvrager makkelijker de juiste zorgverlener kan vinden die aansluit op zijn/haar persoonlijke behoefte.

EURconnect
Een ander team ging aan de slag met het ontwikkelen van een app waar studenten alle relevante informatie kunnen vinden op sociaal gebied en met betrekking tot hun academische loopbaan. Uit hun onderzoek bleek dat medestudenten een plek missen waar zij alle relevante informatie kunnen vinden die betrekking heeft op het studentenleven. Bijvoorbeeld over wonen, mentale gezondheid en peer coaches.

Hidden hunger
Het laatste team ging de uitdaging aan om een oplossing te ontwikkelen voor ondervoeding onder basisschoolkinderen. Het gaat hier om een tekort aan vitamines en mineralen. In hun pitch demonstreerden zij hun oplossing om kinderen spelenderwijs meer te leren over gezonde voeding aan de hand van een maaltijdplanning. Op een magnetisch bord kunnen voedingsmiddelen worden gecombineerd en recepten worden bedacht.

Over de Honours Class
De Honours Class Innovating Health and Wellbeing is een extracurriculair vak voor getalenteerde masterstudenten, waarin complexe maatschappelijke en wetenschappelijke onderwerpen centraal staan. In deze vierde jaargang gingen dertien studenten negen weken lang aan de slag gingen met het ontwikkelen van een innovatie voor een door hen gekozen challenge op het gebied van schaarste in de zorg- en welzijnssector.

Bij vragen over de Honours Class kunt u contact opnemen met Marleen Dohmen.

Elke zomer wordt in Biddinghuizen het muziekfestival Lowlands georganiseerd. Naast muziek, zijn er zogeheten Lowlands Science Labs, waar bezoekers kunnen deelnemen aan verschillende activiteiten op het gebied van wetenschap en cultuur. Van 18-20 augustus zal een onderzoeksteam van Leyden Academy, onder begeleiding van prof. dr. David van Bodegom en arts-onderzoeker Daphne Raad, aanwezig zijn met een swingend disco-experiment!

Nieuwe manieren van collectieve preventie
Gezond en gelukkig ouder worden, dat wil toch iedereen? Waarom kiezen we dan vaak voor een kortetermijnbeloning in plaats van ons welzijn op de lange termijn? De keuzes die in jongere levensfasen gemaakt worden, kunnen van grote invloed zijn op ons verouderingsproces. Preventie is bij uitstek een waardevolle aanpak, waar men niet vroeg genoeg mee kan beginnen. Het betrekken van de jongere generatie bij het bevorderen van de collectieve gezondheid is dan ook van groot belang.

Je toekomstige oudere ik
Het aanbieden van informatie blijkt geen succesvolle manier om gezond gedrag te stimuleren. We weten namelijk allemaal wel dat roken en alcohol drinken onverstandig is en dat we gezond moeten eten en voldoende moeten bewegen. Toch nemen leefstijlgerelateerde ziekten zoals hart- en vaatziekten en diabetes mellitus type 2 elk jaar toe. Zijn mensen meer geneigd tot gezond gedrag nadat ze kennis hebben gemaakt met hun ‘toekomstige oudere zelf’? Deze vraag is de insteek van ons swingend disco-experiment in de Lowlands Science Labs. Deelnemers worden geconfronteerd met hun toekomst door hun persoonlijke levensverwachting te berekenen, het bekijken van zichzelf door een verouderingsfilter of door de dansen in het verouderingspak in de Disco van de Toekomst!

In elke kwartaalnieuwsbrief  introduceren we een medewerker van Leyden Academy aan de hand van een actueel onderzoek of nieuwsfeit. Dit keer stellen we vragen aan Marjolein Baars. Sinds 1 mei is Marjolein Artist-in-Residence bij Leyden Academy en voert ze een kunstzinnig onderzoek uit in het kader van het proces van ouder worden.

Zou je iets over jezelf kunnen vertellen?
Ik ben 64 jaar en woon in Amsterdam en ben een echt mensenmens. Mijn interesse ligt bij mensen en wat hen beweegt. Dit bracht mij via fysiotherapie (het lichamelijke bewegingsapparaat), haptonomie (de invloed van denkbeelden, emoties en intenties op het lichamelijk functioneren), mime (je lichaam als creatief instrument en via beweging non-verbaal communiceren met je publiek) naar theater maken, lesgeven en creativiteit in de ruimste zin des woords. Ik faciliteer daarbij fundamentele veranderingsprocessen, zowel op de theater- als op de werkvloer en in het dagelijkse leven.

Hoe verhoudt dat alles tot dat waar je bij Leyden Academy mee bezig bent en hoe ga je te werk?
Het idee is om een ‘vrij werk’ te maken rondom vitaliteit en veroudering, samen met onze doelgroep- ouderen – en de collega’s bij Leyden Academy. In een paar bijeenkomsten maken we kennis met elkaar, de manier van werken en het onderwerp. We werken met vragen als: Wat houdt ouder worden in? Wat betekent het voor jou? Voor mij? Hoe verwoord jij het? Hoe beleef je het? Wat is de essentie van ouder worden voor jou? Wat is het verschil tussen het erover hebben en het aan den lijve ondervinden? Deze vragen onderzoeken we op kunstzinnige wijze door het ons te verbeelden, er mee te spelen, of er iets over te schrijven op een manier die dicht bij ons ligt. Dat wat we maken, delen we met elkaar. We gaan samen op ontdekkingsreis!

Mooi en fascinerend een ontdekkingsreis. Kan je ter illustratie  een voorbeeld van zo’n reis geven?
Het onderzoekersteam van Leyden Academy kreeg tijdens een bijeenkomst de vraag ‘Hoe kijken jullie zelf naar ouder worden?’, met vervolgens het verzoek om dat in één woord en een tekening tot uitdrukking brengen. Een voor een liet iemand dit zien en stelden de anderen open vragen. Het werd duidelijk dat we allemaal anders kijken en dat het beeld dat je zelf hebt, medebepalend is voor hoe je kijkt … een mooi inzicht.

En dan? Wordt er ook gewerkt naar een eindresultaat?
Na de zomer gaan we de volgende fase in: we gaan dieper het onderzoek in en onze vragen spelenderwijs vormgeven. In november zullen we onze bevindingen delen. Hoe dat er uit gaat zien en wat het precies wordt, hangt af van wat wij met elkaar gaan doen en ontdekken.

Als dit kunstzinnig onderzoek je interesseert, ben je van harte uitgenodigd om mee te doen met de eerste fase op dinsdag 27 juni, en 11 en 18 juli van 09.30 tot 12.30 uur in de collegezaal van Leyden Academy (Poortgebouw, ingang Zuid, kamer 0.15). Voor vragen en/of om je aan te melden kan je contact opnemen met Marjolein: 06-27366462, tinyhero@planet.nl.

Beste Jo,

Zoals we vandaag de dag een appje sturen om elkaar sterkte en beterschap te wensen, zo was het lang geleden gebruikelijk om troostbrieven te sturen. Alweer 102 jaar geleden startte jij zo’n correspondentiekring. Vandaag schrijven wij jou een brief, om je te laten weten dat we in jouw geest het werk nog steeds voortzetten.

Het is 24 mei 1921 als je Vereniging Het Zonnehuis (rechtsvoorganger van het Jo Visser fonds) opricht met als doel het realiseren van een eigen tehuis voor langdurig zieken. Twee maanden later krijgt de vereniging zelfs koninklijke goedkeuring. Met spaarbusjes op de schoorsteenmantel, met bazaars en met het ten gehore brengen van gedichten en liederen werd er geld opgehaald, en dankzij enkele financiële giften van gulle gevers, waaronder koningin Emma, verrees in 1929 in Beekbergen het eerste Zonnehuis.

Nu ruim honderd jaar later zet het Jo Visser fonds zich nog steeds in voor waardige zorg voor ouderen die permanent afhankelijk zijn van intensieve zorg. Waarden als compassie, zingeving en gemeenschapsvorming zijn hierbij leidend. Sinds juni 2012 werken het Jo Visser fonds en Leyden Academy on Vitality and Ageing samen aan (onderzoeks)projecten gericht op beter onderwijs voor zorgprofessionals, het verbeteren van de beeldvorming van de ouderenzorg en het bevorderen van intergenerationele ontmoetingen.

Jaarlijks vieren we op 24 mei de Jo Visser dag. Dit jaar stond dat in het teken van troost naar trots. Zo vertelde ambassadeur Kees Oosterling (89) zijn turbulente levensverhaal vol verlies. Nog voordat hij twee jaar is verliest Kees zijn moeder en zus bij een ongeval. Zijn vader en stiefmoeder hebben nauwelijks aandacht voor hem. Vervolgens overlijdt zijn vader op jonge leeftijd. Kees trouwt maar moet zijn vrouw vroegtijdig loslaten doordat ook zij overlijdt. Hoe incasseer je zoveel klappen? Zijn ingrijpende verhaal ‘Verlieskracht’ is een levensverhaal over verlies, veerkracht en voldoening: hij brengt met zijn verhaal (vastgelegd in een Mooky.app) jonge studenten levenswijsheid bij en zorgt als vitale oudere voor ouderen die minder vitaal zijn. Het belang van intergenerationeel contact wordt gevoeld en gevoed.

Dit soort verhalen geeft het team van Jo Visser fonds en Leyden Academy extra inspiratie om door te zetten op onderzoek, ontwikkeling en onderwijs. We zijn trots dat we met jouw inspirerende gedachtegoed invulling kunnen geven aan projecten die het verschil maken en kijken uit naar de toekomst!

Met vriendelijke groet,

Danielle Swart
Manager Jo Visser fonds

Vanuit het actieprogramma ‘Eén tegen eenzaamheid’ heeft het ministerie van VWS ZonMw de opdracht gegeven om met subsidies startende en bestaande lokale initiatieven (extra) te ondersteunen bij het doorbreken, terugdringen en voorkomen van eenzaamheid onder ouderen. De overheid wil een brede beweging in de samenleving ondersteunen die ervoor staat dat ouderen meedoen en voelen dat ze ertoe doen, ook als ze minder vitaal en actief zijn. Zo bestrijden we eenzaamheid gezamenlijk. In 2021 kregen 61 initiatieven een subsidie ‘Ondersteuning maatschappelijke beweging tegen eenzaamheid’ om hun lokale initiatief door te ontwikkelen en/of te verspreiden vanuit het ZonMw-programma ‘Versterking aanpak eenzaamheid’. De initiatieven zijn gericht op het signaleren, voorkomen en/of verminderen van eenzaamheid onder ouderen boven de 75 jaar. Welke kennis hebben deze eenzaamheidsinitiatieven opgedaan en wat geven zij andere initiatieven mee?

Dynamische kennissynthese
Leyden Academy voerde in 2021 in opdracht van ZonMw een dynamische kennissynthese toekomstagenda uit. Tijdens dit participatief en relationeel proces ligt de focus op actie en wordt met creatieve methoden kennis opgehaald en toegankelijk gemaakt. Afgelopen maanden hebben onze onderzoekers samen met zo’n 50 projectleiders een tweede kennissynthese uitgevoerd. Uit beide kennissynthesen komen drie belangrijke bevindingen naar voren: minder stigmatiserend taalgebruik, kennisdeling en een faciliterende rol van fondsen met een proactieve ondersteuning bij verduurzaming van de initiatieven. In november zijn deze uitkomsten gepresenteerd tijdens de afsluitende bijeenkomst.

“Met elkaar hebben we gekeken: hoe vergroten we nou de verbinding tussen mensen en hoe verklein je dan de eenzaamheid? Maken we met elkaar impact en luisteren we goed naar de mensen over wie het gaat?” – dagvoorzitter Lea Bouwmeester

Taalgebruik
Een deelnemer verwoordde het treffend: “Skip woorden als ‘bestrijden’ en ‘aanpakken’. Dit is echt onzin. Eenzaamheid is geen plaag of zo. Eenzaamheid is sociaal, emotioneel en existentieel en dat hoort bij ons bestaan.” Projectleiders vinden deze woorden stigmatiserend en niet passen bij de initiatieven in het land, waar mensen elkaar ontmoeten, relaties aangaan en proberen een beetje zin te krijgen in het leven. Door andere woorden te gebruiken, ontstaat een ander beeld van de mensen voor wie de initiatieven bedoeld zijn, aldus de projectleiders. Dan staat niet de ‘eenzame mens’, maar ‘verbinding’ en ‘zingeving’ centraal. Deze waarden zijn belangrijk voor iedereen, en zeker voor mensen die het soms even lastig hebben. “Uiteindelijk gaat het over het gevoel: wie ziet mij zoals ik ben, wie erkent mij, wie aanvaardt mij, bij wie voel ik me thuis, bij wie hoef geen masker aan te doen? Dit zijn dingen die je niet met een maaltijd gaat oplossen”, vatte een projectleider mooi samen.

Verhalen delen
Ten tweede vinden projectleiders het delen van (impliciete) kennis en ervaring uit de projecten waardevol. Iedereen probeert in de praktijk ‘het goede’ te doen, maar is in zijn eigen wijk of stad uiteindelijk vaak best solitair bezig. De inspiratiesessies in deze synthese maakte het mogelijk ervaringen te delen met gelijkgestemden. Ook diepten de deelnemers met elkaar de uitdagingen in de projecten uit. Die verhalen bevatten veel impliciete en verborgen kennis. Dit is kennis die vaak niet in een handboek te vinden is, maar die essentieel is om ‘het goede’ te doen. “Heel leuk als mensen op werkbezoek gaan bij elkaar. Om even te kijken en met elkaar te gaan praten. Je kan de leergemeenschap zo groot maken als je wil, maar het leukste is als je bij elkaar langs gaat”, tipte een projectleider tijdens de sessie.

De rol van fondsen
Verder spraken de projectleiders over de rol van fondsen die bezig zijn met het thema Eenzaamheid. Ze geven aan dat de fondsen nog beter met elkaar zouden kunnen afstemmen en ook best practices kunnen uitwisselen rondom aanvraagprocedures en verantwoording. Op een narratieve, dynamische en meer creatieve manier verantwoorden, is helpend voor projecten omdat dat beter aansluit op de praktijk. Daarnaast zouden fondsen een grotere rol kunnen pakken in de ondersteuning bij verduurzaming van projecten. Ondersteuning bij zowel communicatie, als het investeren in vaardigheden en het borgen van inzichten in onderwijs is cruciaal voor de initiatieven. Hierin kunnen fondsen goed samen optrekken met onderzoekers en projectleiders, en zo een brug slaan tussen wetenschap en praktijk in binnen- en buitenland.

Hoe zorgen we ervoor dat de stip niet groter dan de horizon wordt? U leest het in de rapportage die we in mei 2023 voor ZonMw hebben gemaakt. Benieuwd naar video van de bijeenkomst? Klik hier!

In onderstaand interview vertelt Elena Bendien over de bijdrage van Leyden Academy aan het onderzoek: “We werken meestal participatief. Dat betekent dat wij onze eigen kennis niet centraal willen stellen, maar de kennis van onze partners. We gaan daar met hen over in gesprek.”

Sleutelstad heeft op 18 juni een radio-interview met Tineke Abma uitgezonden over haar benoeming tot bijzonder hoogleraar Ouderenparticipatie. Ook vertelt ze, samen met hoofd Kunstzaken LUMC Sandrine van Noort, over de gelijknamige  expositie ‘The Art of Belonging’ bij Galerie LUMC. Deze expositie is tot 21 augustus vrij toegankelijk te bezoeken. Klik hier om de verschillende fragmenten terug te luisteren.

Meer informatie over The Art of Belonging vindt u op de gelijknamige website: www.theartofbelonging.nl.

Een vitale medewerker is de bron van duurzame zorg
Tara Rynders, verpleegkundige én danser, komt voor de tweede keer naar Nederland. Op donderdag 22 juni 2023 zal ze, samen met Clare Hammoor, bij Leyden Academy een workshop geven dat in het teken van rouw(verwerking) zal staan. Tara ontwikkelde The Clinic: een dans- en kunstprogramma voor zorgmedewerkers en zorgorganisaties in Amerika. Het team van Leyden Academy is erg onder de indruk van deze innovatieve aanpak en wil dit graag met u delen!

Datum: donderdag 22 juni, 09.30-14.30 uur
Locatie: collegezaal van Leyden Academy, ruimte 0.15, Rijnsburgerweg 10, Leiden

U kunt zich voor deze kosteloze workshop aanmelden door een mail te sturen aan Josanne Huijg. NB: er is een beperkt aantal plaatsen beschikbaar.

De workshop in 2022
In 2022 bood Leyden Academy voor de eerste keer een uitgebreide dansworkshop, verzorgd door Tara Rynders en Clare Hammoor van The Clinic. The Clinic is opgezet met de missie dat alle mensen het verdienen om gezien en gehoord te worden, om voor gezorgd te worden zonder discriminatie. Binnen de zorg maken ze zich sterk om gezondheidsverschillen, discriminatie en impliciete vooroordelen die er leven in de gezondheidszorg te slechten. Dit doen ze door samen te werken met zorginstellingen en zorgmedewerkers, en via dans en andere kunstvormen te werken aan deze thema’s. Een inkijkje van vorig jaar:

Co-creëren met burgers in innovaties: een adagium waarvoor veel partijen de afgelopen jaren hebben gepleit. Onder meer gemeenten, Health~Holland en de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving adviseren om burgers te laten meedenken, mee-onderzoeken en meedoen in co-creatie in innovaties in wijken. Denk aan innovaties om in te spelen op de grote uitdagingen van deze tijd: het verkleinen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen, de ontgroening van de samenleving, de energietransitie, de aanpak van pandemieën, et cetera. In het Livinglab-project It takes a village to grow old werken burgers verenigd in een burgerinitiatief, onderzoekers vanuit allerlei disciplines, architecten, experts op het gebied van artificiële intelligentie (AI), kunstenaars en cliëntenorganisaties samen aan innovatie om nabuurschap in de wijk te vergroten. Hoe gaat dit? Wat werkt en welke hobbels hebben we moeten overwinnen?

Tot nu toe hebben we in het Livinglab samen met buurtbewoners de behoeften die leven bij oudere burgers in beeld gebracht. Wat gebeurt er op straat? Waar ontmoeten mensen elkaar? Hoe gaat men met elkaar om? Welke plekken zijn gewild en niet? Hoe makkelijk is het om naar buiten te gaan en hoe veilig voelt men zich in de openbare ruimte? Het team van senioren en andere betrokkenen organiseerde bijeenkomsten voor burgers, senioren interviewden andere senioren op straat over hun ervaringen, deden fotografie-opdrachten en hielden dagboeken bij. Studenten maakten een Digital Twin in Virtual Reality (VR) waarin buurtbewoners in een deel van de wijk rond konden lopen. Al deze methoden leverden een eerste beeld op wat als basis kon worden gebruikt voor een eerste ontwerp van een innovatief kunstwerk, dat nu voorgelegd wordt aan burgers.

Respecteren ieders aanpak
In dit project werken we intensief samen met alle partijen. Dit levert energie op, maar ook de nodige frustraties en uitdagingen. Tussen de direct betrokkenen zijn grote verschillen in aanpak. Dit was merkbaar en voelbaar in de manier van praten, visualiseren, het tempo waarin iedereen werkte en de gebruikte metaforen. Een voorbeeld: burgers focussen in hun aanpak vooral op de relevantie van dit project voor de eigen buurt en op manieren waarop dit Livinglab-project wijkbewoners kan verbinden door het proces. Wetenschappers daarentegen houden, vanuit wetenschappelijke en bredere maatschappelijke relevantie en vanwege deadlines en afgesproken mijlpalen binnen het subsidietraject, de focus op het eindproduct met een planmatige houding. Daarnaast brengen de technici, kunstenaars, participatief actieonderzoekers en de cliëntenbeweging ook ieder weer een andere aanpak met zich mee.

Duidelijk werd dat deze verschillende werkwijzen heel aanvullend waren, maar dat het waarderen van elkaars manier van werken niet vanzelfsprekend ging. Dit interdisciplinair, of post-disciplinair samenwerken, schuurde. De diversiteit in aanpakken maakt dat de ene sneller wil, en de andere trager. Ook was er verschil in de mate van responsiviteit op de lokale situatie: de ene wilde strak het projectplan met de doelstelling en deadlines volgen, terwijl de ander wilde meebewegen met verschillende ontwikkelingen in de wijk. We merkten dat het nemen van ‘starttijd’ nodig is om wensen en aannames van iedereen uit te wisselen, en elkaars taal te begrijpen. Het grondig met elkaar bespreken wat de onderzoeksvraag is, alsook de aanpak met korte en lange termijn doelen van wetenschap en praktijk, is hier onderdeel van. Deze tijd voor het bespreken van verschil leverde op dat we betere relaties onderling opbouwden, met meer begrip voor elkaars aanpak en context.

Boemel en sneltrein
De betrokken burgers stimuleerden uiteindelijk de dialoog over het co-creatieproces. Ze visualiseerden het ontstane proces, vanuit hun perspectief, en introduceerden de metafoor van een boemel en een sneltrein. De boemel rijdt rustig rondjes in de wijk, andere bewoners stappen in en stappen uit, voelen zich welkom op hun eigen tempo, en doen mee daar waar ze willen instappen. Deze boemel staat symbool voor een relatiegebaseerde aanpak, met aandacht voor dat wat er in de wijkcontext leeft en speelt. In de rust van de boemel zijn gesprekken op straat en buurtcafés met muziek, een methode om inzicht te krijgen in wat er speelt, en input en reacties te krijgen op innovatieve ideeën. De boemel staat ook symbool voor de aanpak die vanuit participatief actieonderzoek vaak gevolgd wordt gericht op sociale actie.

Daarnaast rijdt er ook een sneltrein met experts vanuit verschillende disciplines; zoals architectuur, AI en kunst. Deze sneltrein staat symbool voor het volgen van het opgestelde projectplan met bijbehorende tijdlijn. In de sneltrein wordt in een iteratief ontwerpproces de verzamelde data uit de boemel verrijkt met expertkennis en vertaald in co-creatie met burgers om te komen tot een innovatief kunstwerk dat ontmoetingen in de wijk bevordert. Op basis van deze metafoor (boemel en sneltrein) is het ontwerp- en realisatieproces van het innovatieve kunstwerk in de wijk aangepast. Zo gebruiken we haltes onderweg om de ontwerpconcepten voortgekomen uit de sneltrein tussentijds te valideren met burgers. We maken daarbij gebruik van een Digital Twin in VR als mensgericht instrument om te brainstormen en te reflecteren.

Reacties op AI
In het traject merkten we ook dat AI weerstand opriep bij buurtbewoners. Kritische noten zoals: “Waarom moet er AI in de buitenruimte komen?”, “Wat moeten we met AI?”, “Welke data zal AI van mij gebruiken en waarom?” Dit kritisch punt bracht inzicht bij het hele team. De vraag rijst hoe je op een ‘goede’ manier hierin samenwerkt in co-creatie met burgers. Communicatie hierover met een brede groep wijkbewoners blijkt een belangrijk onderdeel. Het toepassen van AI is namelijk niet het uiteindelijke doel, zoals men wellicht dacht. Het is een mogelijk middel om een innovatief kunstwerk aanpasbaar en persoonlijk te maken, waardoor ontmoetingen gestimuleerd zouden kunnen worden. We richten onze communicatie richting burgers daarom nu op de vraag welke behoefte zij hebben en hoe AI daarin een rol kan spelen.

Niet betutteld worden
Twee bewoners zijn nauw betrokken bij het gehele proces én zijn kartrekkers vanuit het bewonersinitiatief. Deze twee ingrediënten samen zijn belangrijk in het creëren van draagvlak. Zo hebben zij een achterban in de wijk die zij kunnen betrekken bij het proces. Tegelijkertijd zijn zij zelf twee stevige pilaren vanuit burgers die in het gehele proces actief meedoen. Zij kunnen als belangrijke constante sleutelfiguren worden gezien in het participatieve proces. Zij vinden het belangrijk niet betutteld te worden door de rest van het onderzoeksteam. “Vertel ons niet dat je ons niet wilt overbelasten en daarom ons niet bevraagt. Wij kunnen dat het beste zelf aangeven.”
Een open communicatieve houding waarbij men niet schroomt confrontaties uit de weg te gaan, blijkt niet alleen essentieel bij de bewoners, maar bij iedereen die betrokken is in het project It takes a village to grow old. In een fijne, menselijke sfeer is het belangrijk om vanuit de verschillende disciplines samen te ontdekken wat voor burgers het beste kan gaan werken om nabuurschap in de wijk te vergroten. Je zou daarin de vertaling kunnen maken naar It takes a village to communicate and co-create.

It takes a village to grow old
Het Livinglab-project It takes a village to grow old is onderdeel van DEEL. Binnen dit Livinglab onderzoeken we onder andere hoe nabuurschap in de wijk vergroot kan worden door senioren elkaar te laten ontmoeten. In dit traject werken we in co-creatie aan innovaties voor het stimuleren van ontmoeting die als relevant worden ervaren door burgers en passen in de desbetreffende wijk. We verkennen combinaties van kunst, buitenruimte en AI. De aanpak is gebaseerd op citizen science, ook wel burgerwetenschappen genoemd.
In dit DEEL Livinglab zijn naast Leyden Academy de volgende partners betrokken: Stadsdorp VondelHelmer, Technische Universiteit Eindhoven, Hogeschool van Amsterdam, Universiteit van Amsterdam, Stichting Mantelzorg & Dementie, Cliëntenbelang Amsterdam, Illi-tv en WG-Kunst. Dit DEEL Livinglab wordt gesubsidieerd door Health~Holland in samenwerking met ZonMw.

Dit artikel van Barbara Groot en Leonie van Buuren is verschenen in ICT&Health, uitgave 2, 2023.

Samen zingen en muziek maken zet mensen in beweging. Het draagt bij aan meer welzijn en een positieve gezondheid. Het OdenseHuisOrkest brengt mensen met geheugenproblemen bij elkaar. Het draait er om samen muziek maken, elkaar ontmoeten en ontdekken wat je nog kan met muziek. In de nieuwe – vierdelige – podcastserie “Hey Goedemiddag” hoor je de verhalen van de deelnemers, buurtbewoners en muziekvrijwilligers. Het zijn ontroerende verhalen over wat muziek met mensen doet.

In aflevering twee van ‘Hey goedemiddag’ komen onderzoekers Barbara Groot en Zohra Bourik van Leyden Academy on Vitality and Ageing ook aan bod. Zij doen onderzoek naar de waarde van actieve kunst- en cultuurparticipatie van ouderen. Dit laat zien dat het een positief gevoel geeft, mensen verbindt en ouderen uitdaagt op creatief en persoonlijk vlak.

Met de podcastserie hoopt orkestleider Greet Meesters bewoners uit Voorschoten, hun naasten, zorgverleners en muzikanten te inspireren en te motiveren om de kracht van muziek te benutten in het dagelijks contact met mensen met beginnende geheugenproblemen. Of zoals een van de deelnemers zegt: “Samen muziek maken voor anderen is grandioos. Muziek doet alles voor ons.”

De Luistermap: podcast-vindplaats voor ouderen
De nieuwe podcastserie Hey Goedemiddag is te vinden op de Luistermap, een speciale vindplek voor podcasts over verhalen die ertoe doen als je ouder wordt.
De komende vier maanden wordt er maandelijks een nieuwe aflevering van Hey goedemiddag gepubliceerd.