Nederlands – Pagina 26 – Leyden Academy

Nieuwe Vitality Clubs in Eindhoven, Katwijk, Hendrik-Ido-Ambacht

19-08-202119-08-2021leydenacademy

In oktober 2016 nam Leyden Academy het initiatief voor de eerste Vitality Club, in Leiden-Noord. Een laagdrempelige club voor oudere buurtgenoten, die op doordeweekse dagen samen buiten sporten en elkaar coachen. Uit onze onderzoeken blijkt dat de deelnemers niet alleen fitter worden, maar dat ook het sociale aspect zeer wordt gewaardeerd: mensen komen voor hun gezondheid, maar blijven terugkomen vanwege de gezelligheid. Inmiddels zijn er vijf Vitality Clubs actief in Leiden en Leiderdorp, en ook in de rest van Nederland schieten de beweegclubs als paddenstoelen uit de grond.

Nieuwe clubs in Eindhoven, Katwijk en Hendrik-Ido-Ambacht
In de zomer van 2021 zijn er weer veel nieuwe Vitality Clubs bij gekomen. Zo is op 29 juli jl. een club van start gegaan in de wijk De Volgerlanden in Hendrik-Ido-Ambacht (klik hier voor meer informatie). In Katwijk wordt de Vitality Club vanaf eind augustus uitgebreid met maar liefst vier nieuwe locaties in de gemeente, naast de succesvolle eerste beweegclub in Rijnsburg. Meer informatie is te vinden op de website van Welzijnskwartier. Ten slotte gaan in Eindhoven vanaf 21 september a.s. drie Vitality Clubs van start: in Woensel-Noord, Stratum en Strijp. Meer informatie vindt u op de website van Eindhoven Sport.

We wensen alle nieuwe Vitality Clubs heel veel plezier met het samen sporten in de buitenlucht!

Wilt u meedoen of misschien een eigen beweegclub beginnen? Kijk op de website van de Vitality Club, met daarop ook een overzicht van actieve locaties. Meer informatie over onze onderzoeken vindt u hier.

OPZIJ: positie (oudere) vrouwen op de arbeidsmarkt

17-08-2021leydenacademy

Uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau bleek in 2020 dat de helft van alle werkzoekende 55-plussers zich gediscrimineerd voelt bij het vinden van een baan. Specifiek onderzoek naar de ervaring van vrouwen ontbreekt nog. Maandblad OPZIJ ging in gesprek over de positie van (oudere) vrouwen op de arbeidsmarkt met Elena Bendien, senior onderzoeker bij Leyden Academy, en Adriana van Dooijeweert, voorzitter van het College voor de Rechten van de Mens.

Volgens Elena is de werkomgeving simpelweg nog niet ingericht op de levensloop van vrouwen. Daarbij kan er sprake zijn van impliciete leeftijdsdiscriminatie. Ze geeft als voorbeeld de menopauze: “Het moment dat vrouwen in de menopauze belanden, is vaak ook het moment dat je wilt en kunt oogsten in je carrière. Ervaringen met de menopauze kunnen dit ondermijnen. De symptomen uiten zich op heel verschillende manieren: opvliegers tijdens vergaderingen, hartkloppingen, concentratieproblemen, je slaapt slecht. Dat tast je zelfvertrouwen aan, en je kunt er ook niet makkelijk over praten. Ondanks de groeiende bewustwording onder de vrouwen, bedrijfsartsen en werkgevers blijft menopauze een groot taboeonderwerp op de werkvloer.”

Het artikel ‘Girls just wanna have jobs – leeftijdsdiscriminatie op de arbeidsmarkt’ staat in het septembernummer van OPZIJ. Het magazine is nu te koop in de kiosk of lees het online.

Deelname aan Silver Starters bevordert het welzijn

16-08-202116-08-2021leydenacademy

In juli 2021 heeft Julia Heidstra met succes haar MSc Vitality & Ageing in Leiden afgerond. Voor haar scriptie deed Julia bij Leyden Academy onderzoek naar de impact op het welzijn van ouderen die begin dit jaar deelnamen aan Silver Starters, een intensieve online ondernemerscursus voor vijftigplussers. Uit Julia’s onderzoek bleek dat deelname aan de cursus het welzijn en de persoonlijke groei van de deelnemers bevorderde.

Eudaimonisch welzijn
Op het gebied van de gezondheid is mondiaal een trend waarneembaar waarbij de focus van zorg steeds meer richting welzijn gaat. Eudaimonisch welzijn wordt geassocieerd met mentale gezondheid en is gekoppeld aan fysieke gezondheid. Het verbeteren van het eudaimonische welzijn kan dus positief bijdragen aan het verbeteren van de algehele wereldgezondheid. Leyden Academy loopt met de speerpunten vitaal, betekenisvol en verbonden voorop als het gaat om het stimuleren van aandachtsgebieden van welzijn. Een van onze recente interventies is het onderwijsprogramma Silver Starters. Het is namelijk aangetoond dat maatschappelijke betrokkenheid, zoals vrijwilligerswerk of werken op hogere leeftijd (al dan niet in een eigen bedrijf), bijdraagt aan zingeving en betekenisvol leven.

Over Silver Starters
Leyden Academy en Aegon N.V. hebben Silver Starters ontwikkeld en in 2021 voor de tweede maal georganiseerd. In dit gratis, persoonlijke programma leren vijftigplussers de basis om hun idee om te zetten in hun eigen bedrijf gedurende verschillende modules van online leren en persoonlijke coaching door experts. Bijna 100 deelnemers werkten van januari tot en met maart aan hun start-up-ideeën, variërend van longfunctietesten, virtual reality-leertoepassingen tot levensloopbestendig/intergenerationeel wonen en het verbeteren van de zelfvoorziening van landbouwproducten op Curaçao. Hoewel het nog te vroeg is om te beoordelen of één van deze start-up-ideeën daadwerkelijk zal uitgroeien tot een bloeiende onderneming, toont het onderzoek van Julia de positieve impact en de verschillende voordelen van de cursus voor de deelnemers. Klik hier voor meer informatie over Silver Starters.

Onderzoeksmethode
Julia gebruikte kwalitatieve en kwantitatieve methoden. De veertig respondenten vulden Diener’s Satisfaction With Life Scale in en beantwoordden de vraag of de cursus hun welzijn had beïnvloed. De antwoorden werden genoteerd op een Likert-achtige schaal. Verder zijn er tien diepte-interviews gehouden om de impact vanuit de deelnemers verder te onderzoeken. Hierbij waren vragen leidend als: heeft deelname aan Silver Starters impact op uw welzijn? En hoe beoordeelt u dit welzijn?

Resultaten
Deelnemers rapporteerden een hoog basisniveau van welbevinden dat positief werd beïnvloed door deelname aan Silver Starters. Een van de redenen voor dit hoge niveau waren de proactieve coping – probleem- en emotiegerichte – strategieën die de deelnemers lieten zien. Dergelijke strategieën waren gericht op persoonlijke groei en aanpassing, bijvoorbeeld het reflecteren op ervaringen, zoeken naar leermogelijkheden en relativeren. Gevoelens van verbondenheid en zingeving werden geassocieerd met vitaliteit. Deze bevindingen suggereren dat een cursus ondernemerschap zoveel meer kan toevoegen aan de samenleving dan economische waarden, en dat het zelfs positief kan bijdragen aan de volksgezondheid.

‘Je kunt altijd opnieuw beginnen, maar er kan altijd iets mis gaan. Ik dacht, ik heb een betere basis nodig, hoe het moet, want op school leer je alleen nutteloze dingen, formules, Frans en dingen die je nooit nodig zult hebben. Je leert niets over het leven. Ondernemerschap staat een stuk dichter bij het leven dan alle kennis die je op school moet leren.’ – 57-jarige deelnemer

Klik hier om Julia’s (Engelstalige) proefschrift te lezen.

RIVM-rapportage Thuiswonende ouderen en COVID-19

10-08-202110-08-2021leydenacademy

Sinds maart 2020 heeft de coronapandemie de Nederlandse samenleving in haar greep. Het virus en de bijkomende maatregelen treffen de gehele bevolking, maar de gevolgen pakken verschillend uit voor kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen. In opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) brengt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in kaart hoe het gaat met thuiswonende ouderen. Het betreft een kennisintegratie: het RIVM benut hiervoor bestaande informatiebronnen.

Leyden Academy levert een inhoudelijke bijdrage aan de rapportages: zo wordt onder meer gerefereerd aan ons kwalitatieve onderzoek naar hoe Nederlandse ouderen de coronatijd ervaren. Daarnaast worden de bevindingen geïllustreerd met uitspraken van ouderen zelf vanuit de persoonlijke verhalen op het platform Wij & corona, dat wij samen met stichting GetOud hebben ontwikkeld. Zo komen in de eerste factsheet van februari 2021 Cees (74), Jaap (88) en Loek (89) aan het woord. In de tweede rapportage van juni 2021, die de periode juni 2020 tot en met maart 2021 bestrijkt, zijn uitspraken opgenomen van Wil (85), Louky (93) en mantelzorger Feruze.

Op de website van het RIVM vindt u de eerste rapportage (februari 2021) en de tweede rapportage die op 30 juni 2021 is verschenen.

PEP-talk David van Bodegom over fit en vitaal oud worden

03-08-202103-08-2021leydenacademy

Bestaat er een wondermiddel om fit en vitaal oud te worden? In een nieuwe PEP-talk vertelt David van Bodegom, verouderingswetenschapper bij Leyden Academy en hoogleraar Vitaliteit aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), over de invloed van meer bewegen en minder stilzitten tijdens de gewone dagelijkse bezigheden. Daarnaast heeft de omgeving waarin je leeft grote invloed op hoe gezond je blijft, volgens David. Hij deed zijn inzichten op tijdens jarenlang veldwerk op het platteland van Ghana. In dat land komen ouderdomsziekten als diabetes en hart- en vaatzieken bijna niet voor. Door hun leefstijl worden Ghanezen vaak gezonder oud dan mensen in Nederland. Hoe dat komt, legt David uit in deze video in de reeks PEP-talks van het LUMC.

Wetenschap voor niet-wetenschappers
De gezondheid van mensen in de regio is een speerpunt van het LUMC. Daarom organiseert het academisch ziekenhuis sinds 2019 PEP-talks, waarin wetenschappelijk onderzoek toegankelijk wordt gemaakt voor niet-wetenschappers. Elke maand doet een wetenschapper een boekje open over zijn of haar vakgebied. Bekijk bijvoorbeeld ook de recente PEP-talks van Hanno Pijl over gezonde voeding en Eline Slagboom over waarom sommige mensen heel oud worden.

U vindt de video (10 min.) van David van Bodegom hieronder, via op het YouTube-kanaal van het LUMC:

Inschrijving geopend voor Leidse Ouderengeneeskunde dagen

29-07-202129-07-2021leydenacademy

Op 16 september 2021 en 17 maart 2022 vindt de vijfde editie plaats van de Leidse Ouderengeneeskundedagen. Het programma van deze jaarlijkse interactieve nascholing is gebaseerd op de laatste ontwikkelingen vanuit zowel het ziekenhuis, het verpleeghuis als de eerstelijn, met bijzondere aandacht voor onderwerpen waarbij het in de samenwerking ‘schuurt’. De Leidse Ouderengeneeskundedagen komen tot stand door een samenwerking van Leyden Academy, de afdelingen Ouderengeneeskunde en Public Health en Eerstelijnsgeneeskunde van het LUMC, Landelijke Adviesgroep Eerstelijnsgeneeskunde voor Ouderen (Laego), zorgorganisaties Topaz en Marente en Boerhaave Nascholing.

16 september – digitaal
De eerste cursusdag, op donderdag 16 september 2021, vindt plaats in digitale vorm. Met onder meer aandacht voor COVID-19, spoedzorg voor ouderen, evidence/practice based medicine en polyfarmacie. Rudi Westendorp, hoogleraar aan de Universiteit van Kopenhagen en voormalig directeur van Leyden Academy, verzorgt een lezing over de geleerde lessen in coronatijd en de afsluitende voordracht komt van schrijver Ilja Leonard Pfeijffer.

17 maart – fysiek in Leiden
De tweede bijeenkomst, op donderdag 17 maart 2022, wordt in Leiden georganiseerd (locatie n.t.b.). Thema’s die aan bod zullen komen, zijn onder meer probleemgedrag bij dementie, ethiek en recht, en goede levenseindezorg. Deze dag eindigt traditiegetrouw met een bijdrage van dichter Nico Dijkshoorn. Het afsluitende bezoek aan de tentoonstelling over veroudering en de dood in museum Naturalis wordt ingeleid door David van Bodegom, aan de hand van zijn boek Het geheim van de schildpad.

Kijk voor het gehele programma en meer informatie over kosten en accreditatie op de website van Boerhaave Nascholing. U kunt zich hier ook inschrijven.

Publicatie Global Reflections on COVID-19 and Urban Inequalities

26-07-202109-08-2021leydenacademy

In juli 2021 is de publicatie Global Reflections on COVID-19 and Urban Inequalities verschenen bij Bristol University Press. Vanuit vier invalshoeken – Community and Society; Housing and Home; Public Space and Mobility; en Policy and Planning – wordt de impact verkend van de coronapandemie op de samenleving en op de levens van mensen.

Het eerste deel, onder redactie van Brian Doucet, Pierre Filion (University of Waterloo, Ontario, Canada) en Rianne van Melik (Radboud Universiteit), behandelt het thema Community and Society, met onder meer het artikel ‘Following the Voices of Older Adults During the COVID-19 Crisis: Perspectives from the Netherlands’, door Leyden Academy-auteurs Jolanda Lindenberg, Paul van de Vijver, Lieke de Kock, David van Bodegom en Niels Bartels. In het artikel wordt ingegaan op de ervaringen van oudere mensen in Nederland tijdens de coronacrisis, aan de hand van de ervaringen van Mbarek, Joke, Wim en Maria die eerder hun verhaal deelden op ons platform Wij & corona. Ook delen we in het artikel bevindingen vanuit ons kwalitatief onderzoek naar oudere mensen in de eerste en tweede coronagolf.

Naast het perspectief van oudere mensen, wordt de coronacrisis in deze uitgave ook belicht vanuit onder meer mensen die onder de armoedegrens leven, (arbeids)migranten, transgenders en mensen met een visuele beperking. De bijdragen komen van over de hele wereld: van Jamaica tot Turkije, en van Nieuw-Zeeland tot Vietnam.

U kunt de publicatie bestellen via Bristol University Press als hardcover (GBP 36,00) en e-book (GBP 10,39).

Lees hier meer over ons onderzoek naar de kwaliteit van leven van oudere mensen in coronatijd.

Open training gespreksinstrument LAVA

20-07-202121-07-2021leydenacademy

In nauwe samenwerking met ouderen ontwikkelde Leyden Academy het Life and Vitality Assessment (LAVA), een gespreksinstrument dat ouderen helpt om inzicht te krijgen in de thema’s die zij belangrijk vinden en in de kwaliteit van leven zoals zij die zelf ervaren. Om een indruk te krijgen kunt u de video hieronder bekijken, waarin ouderenconsulente Joannemie aan de hand van het LAVA in gesprek gaat met de 95-jarige mevrouw Wolbersen uit Den Haag.

In 2018 hebben wij een samenwerkingsovereenkomst gesloten met bureau Van Loveren & Partners. Zij verzorgen trainingen met het gespreksinstrument, zowel op locatie bij zorg- en welzijnsorganisaties als individueel. Het bureau merkt dat de vraag toeneemt en biedt daarom in het najaar van 2021 een training aan op basis van open inschrijving. Een training waarin leren van en met elkaar centraal staat, waarin deelnemers inzicht krijgen in en zelf ervaren wat het LAVA kan betekenen, voor jezelf en voor de cliënt. De training is onder meer interessant voor wijk-, regie- en kwaliteitsverpleegkundigen, professionals met een focus op welzijn/welbevinden, geestelijk verzorgers en vrijwilligers.

Bent u geïnteresseerd in het werken met dit instrument, schrijf u dan op tijd in!

Kijk voor meer informatie op de website van Van Loveren & Partners.

RVS-verkenning Ruimte maken voor ontmoeting

19-07-202119-07-2021leydenacademy

Vaak gaat het bij een gezonde leefomgeving vooral over de fysieke kwaliteit ervan, zoals meer groen, schone lucht of het beperken van geluidsoverlast. Maar ook een sociale leefomgeving is van belang, zeker bij het ouder worden. Zo kunnen de openbare (buiten)ruimte en voorzieningen als bibliotheken, scholen en buurtwinkels ruimte maken voor ontmoeting, en zo een waardevolle invulling geven aan behoeftes aan sociaal contact of onderlinge verbondenheid. De Raad voor Volksgezondheid & Samenleving (RVS) en de Rijksbouwmeester publiceerden vandaag de digitale verkenning ‘Ruimte maken voor ontmoeting. De buurt als sociale leefomgeving’, met bijdragen van diverse ontwerpers, denkers en fotografen. Namens Leyden Academy verzorgde Jolanda Lindenberg samen met Femmianne Bredewold (Universiteit voor Humanistiek) de blog ‘Ontmoetingen met ruimte voor verschil’ binnen het thema ‘Sturen op sociaal contact’.

Meer lichte en luchtige ontmoetingen
In hun bijdrage benadrukken Jolanda en Femmianne het belang van ‘lichte ontmoetingen’ met mensen van buiten je eigen kring: “Die spontane ontmoetingen doorbreken de sleur, brengen iets onverwachts, helpen vooroordelen weg te nemen en kunnen zorgen voor inspiratie.” De auteurs pleiten voor het organiseren van mogelijkheden om deze lichte en luchtige contacten in de buurt te laten ontstaan én om daarbij de verschillen tussen mensen te omarmen. Waarbij het soms best mag schuren: “Als je de risico’s uit ontmoetingen weg organiseert, haal je ook de potentie uit ontmoetingen.” De inrichting van de publieke ruimte kan dit bevorderen: “Denk aan het organiseren van bezoekersstromen waarbij groepen elkaar juist tegenkomen, het inrichten van een buurt- of woonzorgcomplex, die ook voorbij gaat aan de functie voor de specifieke doelgroep, of architectuur met een open karakter in plaats van gericht op risicobeheersing en veiligheid.”

U vindt de digitale verkenning op de website van de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving.

Interview: ‘Stereotype benadering migrantenouderen doet geen recht aan diversiteit’

09-07-202108-07-2021leydenacademy

De specifieke culturele achtergrond van ouderen met een migratieachtergrond blijkt niet bepalend te zijn voor hun zorgwensen en -behoeften. De onderlinge diversiteit is groot, waardoor wensen en behoeften heel persoonlijk zijn en mede afhangen van hoe iemand in Nederland heeft geleefd. Ook ervaren migrantenouderen problemen rondom het verkrijgen van formele basiszorg en de kwaliteit daarvan. Nina Conkova (Leyden Academy) en Marina Jonkers (Kenniscentrum Zorginnovatie, Hogeschool Rotterdam) gingen erover in gesprek met Movisie, kennisinstituut voor een samenhangende aanpak van sociale vraagstukken.

Ieder mens is anders
Het eenzijdige stereotype beeld van oudere migranten – waar ook nog steeds beleid op wordt gemaakt – klopt niet, stellen de onderzoekers. Dit geldt ook voor de ouderenzorg, waar nog vaak wordt aangenomen dat cultuurspecifieke voorzieningen veel beter zijn voor ouderen met een migratieachtergrond, omdat zo meer rekening zou worden gehouden met hun specifieke wensen en behoeften. Nina: “Wij zagen daarentegen dat er te veel wordt uitgegaan van uniformiteit en stereotype aannames, terwijl de groep ouderen heel divers is. Dat leidt vervolgens weer tot onrealistische verwachtingen over specifieke zorg voor vader of moeder, die er niet is. Het blijft gewoon een Nederlandse setting met een paar cultuurspecifieke aanpassingen, zoals halal eten of een ruimte die anders is ingericht. En dat werkt niet. Het gaat om persoonlijke aandacht en maatwerk. Ieder mens is anders.”

Sushi in het verpleeghuis
Het artikel wordt geïllustreerd door sprekende voorbeelden en treffende uitspraken. Zoals de Marokkaanse moslim die aangaf dat hij later in een verpleeghuis graag zijn religieuze gewoontes wil kunnen blijven uitvoeren, maar ook graag sushi zou willen eten. Of de Turkse meneer met dementie die een cultuurspecifieke dagbesteding bezocht waar mensen werden ingedeeld in groepen naar nationaliteit. De man werd ingedeeld bij de Turkse groep, maar ging steeds aan de wandel naar de in Nederland geboren ouderen. Meneer bleek eigenaar van een nachtclub te zijn geweest en had altijd in de horeca geleefd, tussen de Rotterdammers. Een wijze les voor de coördinator van de dagbesteding, die voortaan doorvraagt bij de intake naar hoe iemands leven eruit heeft gezien en wat iemand prettig vindt.

Lees het volledige artikel ‘Stereotype benadering van migrantenouderen doet geen recht aan diversiteit in de praktijk’ van 8 juli 2021 op de website van Movisie.