Zo’n twee op de drie dodelijke slachtoffers van het coronavirus is man. Hoe komt het dat vrouwen rampen en epidemieën vaker overleven, en wereldwijd langer leven dan mannen? De Volkskrant pluisde het uit en raadpleegde daarbij arts en verouderingswetenschapper David van Bodegom van Leyden Academy: “Op vrijwel elke leeftijd zijn vrouwen betere overlevers dan mannen, mogelijk al voor de geboorte.”
Het artikel verscheen op zaterdag 18 april 2020. U kunt het lezen op de website van de Volkskrant.
Om het coronavirus een halt toe te roepen, houden we afstand tot elkaar en blijven we zoveel mogelijk binnen. Veel ouderen die zich normaal gesproken prima redden, raken nu afgesloten van de buitenwereld: bezoek van de (klein)kinderen kan niet meer en sociale activiteiten, clubjes en verenigingen staan stil. Contact met familie en naasten via videobellen en WhatsApp kan in deze tijd extra waardevol zijn. Maar niet iedereen heeft een smartphone of internet thuis. Daarom starten we de inzamelactie ‘Blijf in beeld’ om te zorgen dat ouderen in Leiden en omgeving via de smartphone verbinding kunnen houden met hun naasten. De actie is een initiatief van Charlotte Poot, promovenda aan het LUMC, en wordt van harte ondersteund door Leyden Academy.
Bekijk ook de reportage bij RTL Nieuws op 20 april 2020, met Charlotte Poot en dhr. Ton Verboon die dankzij zijn smartphone na weken eindelijk weer het gezicht ziet van zijn geliefde echtgenote Sjaan in het verpleeghuis.
Hoe werkt het?
Wij verzamelen tweedehands smartphones en opladers en maken deze gebruiksklaar. We leveren deze vervolgens met een mobiel internet databundel aan de ouderen, voorzien van een duidelijke, begrijpelijke handleiding. Een groep vrijwilligers zorgt dat de smartphones bij de ouderen terechtkomen en zal hen, op veilige afstand, wegwijs maken in het gebruik hiervan. Zodat zij kunnen beeldbellen, WhatsAppen, een potje Wordfeud spelen en/of internetten. Twee dagen later wordt de oudere nog even gebeld om te horen hoe het gaat en hem of haar zonodig verder te helpen.
Heeft u een smartphone om te doneren?
Heeft u nog een oude smartphone en/of oplader die u kunt missen? Lever die in, dan zorgen wij dat deze op de juiste plek terecht komt. Het maakt niet uit welke smartphone u doneert, zolang deze maar geschikt is voor videobellen/WhatsApp bellen. Zorg dat u alle persoonlijke foto’s, bestanden en andere persoonlijke gegevens van de telefoon heeft verwijderd. Het zou fijn zijn als u de telefoon terugzet naar fabrieksinstellingen. Lukt dit niet, dan zullen wij dit voor u doen: het team van Microfix helpt ons hierbij.
U kunt uw smartphone en/of oplader inleveren bij De Vliegershop, Haarlemmerstraat 192 in Leiden, bij Hoogvliet Levendaal, Levendaal 20 in Leiden of bij Clubhuis de Derde Helft, Jacoba van Beierenlaan 92, in de Leyhof in Leiderdorp. Kijk voor de actuele openingstijden op de websites en houd u s.v.p. aan de veiligheidsmaatregelen die de winkel hanteert, zoals minimaal anderhalve meter afstand houden.
U kunt de telefoon ook per post opsturen. Stuur de smartphone en/of oplader op naar onderstaand adres. Zorg dat deze goed is beschermd, gebruik bijvoorbeeld een envelop met bubbeltjesplastic of vul het pakketje met opvulmateriaal. Vermeld op het pakket duidelijk de naam van de actie:
De Vliegershop: Actie Blijf in beeld
Haarlemmerstraat 192
2312 GH Leiden
Kent u iemand die een smartphone kan gebruiken?
Kent u zelf een oudere die geen internet en smartphone thuis heeft en hiermee geholpen zou zijn? Stuur dan een e-mail naar Charlotte Poot. Beschrijf hierin kort waarom deze persoon de smartphone goed zou kunnen gebruiken en vermeld uw contactgegevens. Wij nemen dan z.s.m. contact met u op om te kijken wat wij voor deze oudere heer of dame kunnen betekenen.
Mede mogelijk gemaakt door…
Voor dit project werken wij samen met diverse zorg- en welzijnsorganisaties en vrijwilligersorganisatie in Leiden. De inzamelactie wordt financieel ondersteund door het H.L. Drucker fonds, Fonds 1818, KPN Mooiste Contact Fonds, Pleindoneren, Oranje Fonds, Zorg en Zekerheid en gemeente Leiden. We zouden dit project ook niet kunnen doen zonder de geweldige hulp van De Vliegershop, OWN agency, Microfix Leiden, ICT4FREE, SeniorWeb, National eHealth Living Lab, Stadslab Leiden en Avans Hogeschool Breda.
Heeft u vragen, wilt u zich aanmelden als vrijwilliger of op een andere manier als particulier of bedrijf bijdragen, kijk op de website of neem rechtstreeks contact op met Charlotte Poot via tel. (06) 44595123 of via e-mail.
Van de talloze spontane, hartverwarmende initiatieven voor oudere mensen tijdens de coronacrisis, is er maar een handjevol gericht op ouderen met een migratieachtergrond. Terwijl dit een kwetsbare groep is die relatief hard wordt geraakt door de maatregelen, zo betogen Tineke Fokkema en Nina Conkova in vakblad Sociale Vraagstukken. Zij onderscheiden vijf factoren waarom de gevolgen van de corona-uitbraak en de genomen maatregelen om deze te beteugelen, anders voor hen uitpakken dan voor ouderen die in Nederland zijn geboren.
Dr. Nina Conkova is senior onderzoeker bij Leyden Academy on Vitality and Ageing. Tineke Fokkema is senior onderzoeker bij het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut en bijzonder hoogleraar ‘Ageing, Families and Migration’ aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
U kunt het artikel in Sociale Vraagstukken hier lezen.
“Als je met pensioen gaat, dan moet je jezelf afvragen: wat zal ik worden?” Deze uitspraak van een 82-jarige deelnemer aan ons onderwijsprogramma Start-up Plus, illustreert treffend welke mogelijkheden we in Nederland hebben om vitaal en betekenisvol invulling te geven aan ons leven. Met de nodige kanttekeningen natuurlijk. Want niet iedereen krijgt dezelfde kansen: er is een grote diversiteit onder ouderen in hun ambities, verlangens, gezondheid, inkomen en sociaal netwerk. Ook zorgen negatieve stereotypen nog steeds voor barrières voor ouderen om te doen wat zij graag willen doen en te zijn wie zij willen zijn.
Onze missie om de kwaliteit van leven van oudere mensen te verbeteren, is dus onverminderd actueel en relevant. In dit jaarbericht leest u wat wij in dit kader in 2019 hebben ondernomen en bereikt in onze onderzoeken, projecten en in ons onderwijs, aan de hand van de drie speerpunten Vitaal, Betekenisvol en Verbonden.
We hebben in het afgelopen jaar ook onze strategie tegen het licht gehouden: wat willen we de komende vijf jaar bereiken? Interviews met belangrijke relaties gaven ons hierbij richting. Leyden Academy wordt ervaren als deskundig, onafhankelijk, gedreven en vernieuwend – kwalificaties die we willen blijven waarmaken. Er zijn ook verbeterpunten: zo kunnen we nadrukkelijker de verbinding zoeken met collega-wetenschappers en instituten in binnen- en buitenland. Een mooie opdracht voor het team en voor de nieuwe directeur Tineke Abma, om deuren te openen naar nieuwe academische netwerken en kansrijke coalities te smeden.
We zijn de Vereniging Aegon, het Jo Visser fonds en onze andere partners bijzonder dankbaar voor hun steun en vertrouwen. Ziet u in dit jaarbericht aanknopingspunten voor samenwerking, laat het ons vooral weten.
Prof. dr. Joris P.J. Slaets (tot 1 december 2019)
Ir. Marieke A.E. van der Waal (tot 1 januari 2020)
Prof. dr. Tineke Abma (per 1 december 2019)
Directeuren Leyden Academy on Vitality and Ageing
“Op Wij & corona kunnen oudere mensen hun belevenissen en hun ervaringen kwijt,” aldus schrijfster Marjan Berk (87) vanmiddag bij het programma 5 Uur Live op RTL4. Via een live-verbinding vertelde Marjan enthousiast over het platform dat Leyden Academy en stichting GetOud ontwikkelden om een podium te geven aan de verhalen van senioren.
Marjan Berk schreef zelf ook een verhaal voor Wij & corona, over hoe zij deze tijd beleeft. Ze is niet bang voor het virus, maar wil het ook niet krijgen. Meer zorgen maakt ze zich over de mensen in de culturele sector die nu geen werk meer hebben, of over de dreigende economische crisis: “De boekwinkels zijn zelfs dicht. Dat vind ik heel erg, want je denkt een hoop mensen zonder werk die zullen misschien een boek lezen. Maar als zelfs de bibliotheken gesloten zijn, waar moet je die boeken dan halen?”
U vindt het verhalenplatform Wij & corona hier.
Leiden/Den Haag, 31 maart 2020 – Hoe beleven Nederlandse senioren de coronacrisis? Hoe is hun leven veranderd, waar maken zij zich zorgen over, wat geeft hen hoop en troost, hoe brengen zij de dag door? Onder de noemer ‘Wij & corona’ geven Leyden Academy on Vitality and Ageing en stichting GetOud een podium aan senioren om hun verhaal te vertellen. Alle verhalen komen samen op het platform www.wijencorona.nl dat vandaag is gelanceerd.
Anny & corona: “Het lijkt wel alsof iedereen eens een keer tot rust komt”
Aanleiding
De maatregelen om afstand tot elkaar te bewaren en voorlopig vooral thuis te blijven, veranderen ons leven ingrijpend. Senioren zijn een extra kwetsbare groep. Er wordt veel over hen gesproken, maar hun eigen stem horen we maar weinig. Daarom zijn GetOud en Leyden Academy begonnen met het interviewen van ouderen om hun verhalen online te delen en elkaar te inspireren: eerst via sociale media, nu op het platform Wij & corona. Hierop staan inmiddels 15 verhalen, waaronder die van Cor (86): “Ik ben blij dat ik mijn verhaal heb gedeeld. Het was ook echt een prettige break in deze periode. Mijn kinderen en kleinkinderen zijn trots. Ze deelden het bericht op Facebook, belden en kwamen langs, al blijven ze dan ruim 2 meter voor de deur staan.”
Ben & corona: “Of ik nou corona heb of niet blijft onzeker”
Hoe werkt het?
Op het platform Wij & corona worden alle verhalen verzameld. Medewerkers van GetOud en Leyden Academy interviewen veel senioren en we nodigen iedereen uit om hun opa, oudtante of buurman te bellen, hun verhaal vast te leggen en in te sturen. Senioren kunnen ook zelf hun bijdrage inzenden: als tekst, maar dit kan ook in de vorm van video, een foto of een tekening. Het platform biedt ook ruimte voor familieleden, vrienden, mantelzorgers en verzorgenden om hun verhaal te vertellen in deze uitzonderlijke tijden. De komende periode wordt de website dagelijks aangevuld met verhalen, foto’s en filmpjes, waarvan we een selectie ook delen op de Facebookpagina Wijencorona.
Het initiatief Wij & corona wordt mede mogelijk gemaakt door het Jo Visser fonds, Fonds Sluyterman van Loo en Stichting RCOAK.
Maria & corona: “Wordt er misschien van bovenaf ingegrepen?”
Neem in geval van vragen contact op met Niels Bartels van Leyden Academy (06 3461 4817 of e-mail) of met Ingrid Meijering van stichting GetOud (tel. 06 5244 0410 of e-mail).
De nieuwste editie van Gerōn, tijdschrift over ouder worden & samenleving, staat in het teken van het begrip ‘geluk’. Geluk is kwetsbaar, dat blijkt nu eens te meer. In het tijdschrift, dat elk kwartaal verschijnt, wordt geluk vanuit verschillende invalshoeken bekeken. Hoe gelukkig zijn ouderen en welke factoren dragen bij aan hun geluksgevoel?
In de uitgave wordt ook aandacht besteed aan geluk bij oudere mensen die afhankelijk zijn van zorg, in het artikel Samen werken aan leefplezier in het verpleeghuis door Josanne Huijg en Niels Bartels. Zij vertellen over het pilot-project Leefplezierplan voor de zorg, gericht op het beter leren kennen van bewoners en inspelen op hun wensen en verlangens, om zo het welbevinden te vergroten. Uiteindelijk doel is dat het leefplezier van bewoners centraal staat in het dagelijks leven in het verpleeghuis en in het handelen van de zorgmedewerkers, en een belangrijke indicator is van de kwaliteit van de geleverde zorg.
U kunt het artikel hier teruglezen.
In een open brief in de British Medical Journal op 23 maart 2020 roept een internationale coalitie van academische instituten en maatschappelijke organisaties de World Health Organization (WHO) en haar lidstaten op om prioriteit te geven aan oudere mensen bij de bestrijding van de corona (Covid-19) pandemie. Deze groep wordt immers het hardst getroffen door het virus en door de maatregelen om verspreiding te voorkomen. De auteurs eisen betere begeleiding en advies voor zorgverleners, vooral in de eerstelijn, voor oudere mensen zelf en hun naasten.
De open brief telt 142 ondertekenaars, onder wie Michael Hodin, CEO van de Global Coalition on Aging, Ken Bluestone, Head of Policy and Influencing bij Age International, dr. Glenda Gray, CEO van de South African Medical Research Council, prof. Jean-Pierre Michel, European Interdisciplinary Council on Aging, dr. Cesar Victora, International Center for Equity in Health en vertegenwoordigers van de International Longevity Centre (ILC) Global Alliance vanuit de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, Zuid Afrika, Brazilië, Roemenië, Nigeria, Singapore, Australië, India, Japan en Argentinië. Professor Tineke Abma ondertekende de open brief namens Leyden Academy on Vitality and Ageing en ILC The Netherlands.
We hopen oprecht dat deze gezamenlijke oproep zal leiden tot aanpassingen in het beleid en de richtlijnen van de WHO en tot een groter bewustzijn van de impact van de corona-pandemie op de meest kwetsbare groepen in onze samenleving.
U kunt de open brief in de British Medical Journal hier teruglezen.
Veiligheid en leefplezier kunnen schuren in de praktijk. Dit komt nu ingrijpend tot uiting in de coronacrisis, zo schrijft Josanne Huijg in het voorwoord van de nieuwsbrief Leefplezier in de ouderenzorg. De terechte maatregelen om het virus in te dammen grijpen in op de relaties van kwetsbare ouderen, die onmisbaar zijn voor hun kwaliteit van leven. Hoe kun je toch vormen van betekenisvol contact tot stand brengen? Laten we goede ideeën met elkaar delen, zoals het voorbeeld van zorgorganisatie Topaz waar op elke afdeling een smartphone beschikbaar is gesteld om te kunnen videobellen en via WhatsApp foto’s en filmpjes te sturen naar de familie.
Zoals gebruikelijk bevat de nieuwsbrief ook inspirerende praktijkvoorbeelden van leefplezier, zoals Ilona van ActiVite die een romantisch nachtje mogelijk maakte voor twee bewoners. Of Cindy van Azora, die vertelt hoe zij met haar team van alles probeerde om een onrustige bewoner te bereiken – en daar uiteindelijk in slaagde: “Vroeger was deze vrouw waarschijnlijk aan de onrustmedicatie gezet. Ze wordt nu meer gezien, er wordt gekeken hoe we rust kunnen brengen in haar lijf en hoofd.”
U kunt de nieuwsbrief hier teruglezen. Wilt u deze voortaan elk kwartaal ontvangen, klik dan bovenaan op ‘Subscribe’. Heeft u ideeën voor de volgende editie, laat het ons vooral weten. Lees hier meer over ons project Leefplezierplan voor de zorg.
Zoals elke organisatie, treft ook Leyden Academy maatregelen om verdere verspreiding van het coronavirus (Covid-19) te voorkomen en kwetsbare ouderen en andere risicogroepen waarmee we in contact komen, maximaal te beschermen. Om die reden werken onze medewerkers ten minste tot maandag 6 april a.s. thuis en worden alle activiteiten en overleggen zoveel mogelijk via digitale middelen uitgevoerd of tot nader order uitgesteld. U kunt ons uiteraard nog steeds telefonisch bereiken via tel. (071) 5240960 of per e-mail.
De collegereeks Vitaal en betekenisvol leven wordt als geheel uitgesteld tot na de zomer. De colleges worden vanaf september opnieuw gepland. Dit geldt ook voor de collegeblokken in april en mei van de executive leergang Veroudering en Gezondheidszorg. Deelnemers ontvangen tijdig bericht over de aangepaste planning.
We volgen de ontwikkelingen van dag tot dag en zullen ons beleid waar nodig aanpassen.
Tot slot willen we onze grote waardering uitspreken voor alle mensen die, voor en achter de schermen, dag en nacht in touw zijn om mensen zorg te bieden en deze crisis samen te helpen bezweren.
Mocht u vragen hebben, neem dan gerust contact met ons op.