Inspiratie voor ouderenzorg begint in de schoolbanken
Veel mbo-scholieren hebben een negatief beeld van het werken in de ouderenzorg. Om het nijpende tekort aan goed opgeleid personeel de komende jaren op te lossen, is het project Levensles gestart met als doel de beeldvorming over de ouderenzorg positief te beïnvloeden zodat meer jonge mensen deze richting kiezen. In dit kader is vandaag een online ideeënbank gelanceerd die mbo-docenten Zorg en Welzijn inspiratie en handvatten biedt om leerlingen te interesseren voor de zorg voor ouderen.

Ideeën opdoen en uitwisselen
Hoe verleid je jonge mensen tot een loopbaan in de ouderenzorg? Volgens de initiatiefnemers van Levensles ligt de sleutel in ontmoetingen tussen jong en oud: in persoonlijk, gelijkwaardig contact ontstaat waardering en worden beelden bijgesteld. De vele goede ideeën en initiatieven die de afgelopen jaren vanuit Levensles zijn ontwikkeld, zijn nu verzameld en toegankelijk gemaakt op www.iklevensles.nl. Zoals ‘Sta op met een lach’, een speciaal op de ouderenzorg gericht lespakket ter bevordering van de samenwerking tussen scholen en zorginstellingen. Een ander voorbeeld is ‘Sterke verhalen’, een project waarbij studenten in gesprek gaan met thuiswonende mensen met dementie om het taboe op dementie te doorbreken. Docenten kunnen hun voordeel doen met dit soort concrete ideeën, maar ook hun eigen suggesties inzenden en hulp vragen van vakgenoten. Goede voorbeelden die in de praktijk uitvoerbaar zijn en bijdragen aan beter onderwijs kunnen een aanjaagsubsidie ontvangen.

Over het project Levensles
Vereniging Het Zonnehuis en Leyden Academy on Vitality and Ageing hebben een gedeelde focus op beter onderwijs in de ouderenzorg en willen de beeldvorming over (de zorg voor) oudere mensen positiever kleuren. Hiertoe zijn er in de afgelopen twee jaar onder de vlag van het Nationaal Programma Ouderenzorg (ZonMw) in samenwerking met ROC’s, hogescholen, universiteiten, zorg- en welzijnsorganisaties, kenniscentra, gemeentes en lokale vrijwilligersorganisaties, door heel Nederland Levenslessen georganiseerd. Deze bijeenkomsten inspireerden studenten, docenten, ouderen en experts tot een frisse blik op zorg(onderwijs) voor ouderen. De onderwerpen varieerden van meer tijd en aandacht voor de cliënt tot ideeën om eenzaamheid onder ouderen tegen te gaan en jong en oud te verbinden. Zo helpen we elkaar vooruit in het streven naar waardige zorg voor kwetsbare ouderen.

“Als ambassadeur ouderenzorg ben ik enthousiast over Levensles en vind ik het belangrijk dat onderwijspartijen beter samenwerken om de kwaliteit van het onderwijs in de zorg voor ouderen te verbeteren” – Jet Bussemaker, minister OC&W

Vandaag is het precies acht jaar geleden dat de toenmalige directeuren Rudi Westendorp en Hans Meij, op initiatief van Vereniging Aegon, Leyden Academy on Vitality and Ageing oprichtten. Onze missie was van meet af aan: het verbeteren van de kwaliteit van leven van oudere mensen. Deze opdracht is vandaag de dag relevanter dan ooit en zal de komende jaren alleen maar aan belang winnen. We leven steeds langer en blijven ook langer gezond. Dat is goed nieuws, maar het brengt ook urgente en boeiende vraagstukken met zich mee op het gebied van bijvoorbeeld gezondheid en zorg, woonvoorzieningen, de inrichting van onze publieke ruimte en de solidariteit tussen generaties. Het team van Leyden Academy, onder leiding van Joris Slaets en Marieke van der Waal, zet zich met hart en ziel in om antwoorden en oplossingen te helpen formuleren voor deze vraagstukken en zo onze missie te verwezenlijken.

Graag stellen we aan u voor aan: Jannie
Ieder jaar onthullen we op onze verjaardag het nieuwe ‘gezicht van Leyden Academy’, een vitale oudere heer of dame die ons instituut vertegenwoordigt. Komend jaar zal het portret van de 88-jarige Jannie Zuydwegt uit Leiden de website, sociale media-accounts en diverse communicatiemiddelen van Leyden Academy sieren. Jannie staat vol in het leven met kinderen, kleinkinderen, achterkleinkinderen, en haar vrijwilligerswerk bij stichting Radius. Jannie doet zelf haar huishouden (‘een ander doet het zo goed niet’), heeft veel energie en is meestal de gangmaker op feestjes. Reden genoeg om Jannie een plekje te geven in de fraaie galerij hierboven.

We worden steeds ouder. Sommigen maken zich daar zorgen over, maar je kunt het ook als goed nieuws zien: we blijven ook langer gezond. Wat doen we met die extra tijd? Wat is ervoor nodig om zo lang mogelijk de regie over ons eigen leven te houden? En hoe richten we de stad optimaal in voor jong én oud?

Het afgelopen jaar spraken we tijdens drie Kenniscafés van de Leidse Proeftuin Zorg & Welzijn met Leidse ouderen over lichamelijke en geestelijke fitheid en gelukkig oud worden. Op 9 december 2016 brengen we al onze ervaringen samen in een Lagerhuisdebat met prikkelende stellingen en een Vitaliteitsplein waar veel te beleven valt. Samen zetten we de eerste stappen naar een Vitale Stad. Bent u erbij?

Voor wie?
55-plussers uit Leiden en omgeving
Vertegenwoordigers van ouderenorganisaties
Mensen die beroepsmatig met ouderen bezig zijn
Leden van de gemeenteraad

Waar?
Nieuwe Energie Leiden, 3e Binnenvestgracht 23, ligt op loopafstand van het Centraal Station. Een routebeschrijving vindt u hier. De dichtstbijzijnde parkeergarage is op de Lange Gracht, nabij de Dirk supermarkt.

Wanneer?
Vrijdag 9 december 2016
Vanaf 14.30 uur staan de koffie en thee voor u klaar
15.00 uur: welkomstwoord door Roos van Gelderen, wethouder Jeugd, Zorg en Welzijn
15.05 uur: introductie Vitaliteitsplein door Marieke van der Waal, directeur Leyden Academy
15.45 uur: start Vitale Stad Debat onder leiding van Roderik van den Bos, DebatAcademie
17.00 uur: afsluiting debat en start borrel
De bijeenkomst eindigt om uiterlijk 18.00 uur.

Hoe?
Meld u nu aan via e-mail of bel (071) 5240960.
Toegang is gratis.

Een poster van het Vitale Stad Debat kunt u hier downloaden (pdf).

Wat vinden ouderen belangrijk, wat zijn hun wensen en ambities? Hoe ontwikkel je producten en diensten die hier beter op aansluiten? Vandaag komen ruim veertig deelnemers in Leiden bijeen voor de cursus Wellbeing of seniors, ontwikkeld in het kader van de EIT Health Campus. Met colleges van onder andere professor Joris Slaets (Leyden Academy), professor Rudi Westendorp (Universiteit van Kopenhagen), professor James Goodwin (AGE UK), professor Ruut Veenhoven (Erasmus Universiteit Rotterdam) en dr. Theodore Cosco (Oxford Institute of Population Ageing).

Na deze intensieve dag vol colleges en workshops gaan de Nederlandse, Zweedse, Griekse, Franse, Deense, Poolse en Duitse cursisten in hun eigen organisatie verder aan de slag met een plan van aanpak, ondersteund door online coaching, literatuur, video’s en opdrachten.

Vanaf 1 december 2016 gaat een nieuwe, gratis cursus van start: de Engelstalige ‘massive open online course’ (MOOC) Healthy Ageing in 6 Steps. Let your environment do the work. In deze cursus krijgen deelnemers wetenschappelijke inzichten en praktische tips aangereikt voor een gezonder en gelukkiger lang leven. Deze cursus wordt binnenkort ook in het Nederlands aangeboden.

De online cursus maakt deel uit van de EIT Health Campus en is ontwikkeld door EIT Health-partners Leyden Academy, de Universiteit van Kopenhagen en TU Delft. De cursus kan worden gevolgd op edX, een van ‘s werelds grootste aanbieders van MOOC’s met opleidingen van de beste universiteiten en kennisinstellingen. In 2016 volgden ruim 7 miljoen studenten meer dan 700 online cursussen via het edX-platform.

Meer achtergronden en praktische informatie over de cursus Healthy Ageing in 6 Steps vindt u op de website van edX. U kunt zich hier ook inschrijven.

Wat kan kunst betekenen voor het welbevinden van oudere mensen? Dat is nauwelijks in woorden te vatten, laat staan in cijfers te meten. Je kunt het beste gewoon kijken naar ouderen die kunst beoefenen, die dansen, zingen, 3D-printen, schilderen en beeldhouwen. Hun beleving en enthousiasme vormen het levende bewijs dat we oudere mensen zoveel mogelijk kansen moeten geven om met kunst aan de slag te gaan.

De vierdelige filmserie ‘Krasse Kunst’ laat zien wat voor moois kunstbeoefening door ouderen kan opleveren, en welke knelpunten er nog zijn. U ziet ouderen zelf in actie en aan het woord, aangevuld met reacties van Joris Slaets (directeur Leyden Academy en hoogleraar ouderengeneeskunde), Hedy d’Ancona (oud-minister VWS), Frits de Lange (hoogleraar ethiek) en Erik Scherder (hoogleraar klinische neuropsychologie). Hun pleidooi klinkt als een klok: zet vol in op kunstprojecten voor ouderen!

Krasse Kunst omvat de volgende vier video’s, van elk circa 6 minuten:

1. Kunst en contact (5 oktober 2016)
2. Kunst op recept (12 oktober 2016)
3. Kunst en geld (19 oktober 2016)
4. Kunst geeft kracht (26 oktober 2016)

U kunt hier de trailer bekijken. Schrijf u hier in voor de nieuwsbrief van Krasse Kunst.

De filmserie Krasse Kunst is een initiatief van Stichting RCOAK en Fonds Sluyterman van Loo in het kader van het programma Lang Leve Kunst, gericht op het welzijn en welbevinden van ouderen.

Op woensdag 19 oktober 2016 verzorgde  architect Marc de Rooij van bureau BRTArchitecten een goedbezochte lunchlezing bij Leyden Academy. In het onderzoek ‘Gelukkig Wonen’ heeft hij zich verdiept in de invloed van de woning op de mate waarin ouderen langer zelfstandig kunnen blijven wonen.

Gestimuleerd door kleur, licht, vorm en lijnen
Vanuit de gedachte dat de omgeving voor het grootste deel ons gedrag bepaalt, ontwerpt De Rooij gebouwen en ruimtes die verleiden tot exact wat de bedoeling ervan is. Denk aan scholen die verleiden om te leren en werkruimtes die verleiden om te werken. Maar zeker ook woningen waarin ouderen langer zelfstandig kunnen blijven wonen, wooncomplexen die uitnodigen tot sociale interactie en zorginstellingen waarin bewoners worden verleid om in beweging te komen. Met kennis vanuit onder meer de neurowetenschappen kunnen ruimtes volgens De Rooij qua kleur, licht, vorm, lijnen en inrichting zo worden ontworpen dat ze iets met de gebruikers doen. Zo kan een ruimte stimuleren tot rust of juist activiteit, de sociale interactie vergemakkelijken, concentratie of creativiteit op een (thuis)werkplek vergroten (ook op latere leeftijd!), de oriëntatie in een huis of zorginstelling vergemakkelijken en uiteindelijk het langer zelfstandig en gelukkig wonen bevorderen.

Parkeerplaatsen voor mantelzorgers
De Rooij gaf enkele tot de verbeelding sprekende voorbeelden, zoals het gebruik van een ‘boerendeur’ of ‘duodeur’ die voor de helft open kan, om vanuit de veilige thuisomgeving gemakkelijk contact te leggen met voorbijgangers. Brede galerijen kunnen helpen om een eigen plekje te creëren met zicht op de wereld en vice versa (net als een balkonserre), dit kan ook een uitklapzitje zijn in het trappenhuis op tussenniveaus of naast de voordeur, om zelf op te zitten of een boodschappentas op te zetten. Dakramen of ramen die doorlopen in het dak laten meer licht door, dat stemt gelukkiger en oudere mensen hebben over het algemeen meer licht nodig. Lijnbelichting kan helpen om contrasten te vergroten (handig voor oriëntatie bij slechter zien) en volgens De Rooij moeten we niet alleen parkeerplaatsen vrijhouden voor mensen met een beperking, maar ook voor mantelzorgers. Houd ten slotte in gedachten dat de kleur rood activerend werkt, geel de creativiteit stimuleert en groen helpt ontspannen.

Levensloopbestendig bouwen
De Rooij brak in zijn lunchlezing ook een lans voor flexibele constructies in de bouw, zodat aansluitende woningen met de jaren gemakkelijk kunnen worden gewijzigd: uitbreiden bij gezinsuitbreiding, krimpen bij het uit huis gaan van de kinderen en eventueel een satellietruimte erbij als werkkamer of voor een mantelzorger of verzorgende aan huis. Zo worden woningen en wooncomplexen levensloopbestendig en niet langer alleen geschikt voor één type bewoner. De Rooij en BRTArchitecten zijn pioniers op dit terrein; we hopen dat deze lunchlezing eraan bijdraagt dat hun ideeën breed navolging vinden.