Vrijwel iedereen krijgt op een gegeven moment te maken met eenzaamheidsgevoelens. Eenzaamheid is dan ook een steeds bekender onderwerp in onze samenleving dat langzaam maar zeker ook steeds bespreekbaarder wordt. Onder oudere migranten komt eenzaamheid vaker en ernstiger voor dan bij hun leeftijdsgenoten zonder migratieachtergrond en lijkt het onderwerp nog steeds een taboe.
Hoewel eenzaamheid dus steeds meer aandacht krijgt, wordt het onder oudere migranten minder goed begrepen en aangepakt. Ook zijn er misvattingen over de oorzaken en worden gevoelens van eenzaamheid lang ontkend en onderdrukt met als gevolg dat er lange tijd geen gesprek over wordt gevoerd. Een complicerende factor daarbij is dat eenzaamheid een steeds groter probleem wordt als het onbesproken blijft en langdurig blijft voortbestaan.
Het NWA-gefinancierde project PROMISE wil zorgen voor verdiepende inzichten waar het gaat over het doorbreken van het bestaande taboe. PROMISE, dat staat voor Prominent Reduction of loneliness among Older Migrants through Interventions and Social Engagement, is 1 september officieel van start gegaan.
Diversiteit
Binnen het onderzoek wordt het antwoord gezocht op veel verschillende vragen. Het taboe rondom eenzaamheid is de eerste focus van het project. Wat zijn de meest gevoelige onderwerpen binnen relaties van migranten? Spelen bijvoorbeeld cultuur, religie en gender een rol bij het taboe rond eenzaamheid? Hoe verhouden deze onderwerpen zich tot andere problematiek, zoals armoede? Met wie durven oudere migranten wel gevoelige onderwerpen te bespreken? Bij wie specifiek speelt het taboe een belangrijke rol? En hoe kunnen we oudere migranten ondersteunen om makkelijker en opener over hun eenzaamheid te praten?
De tweede focus is diversiteit in eenzaamheid. Binnen het project wordt verder gekeken dan alleen maar Marokkaanse en Turkse ouderen. Er is een grote variatie in risicofactoren en alleen als duidelijk is welke oorzaken bij wie spelen, kunnen effectieve interventies worden bedacht en (door)ontwikkeld.
Interventies
Leyden Academy on Vitality and Ageing heeft een prominente rol als werkpakketleider op het gebied van diversiteit in eenzaamheid en bij de verdere communicatie van het onderzoek. Binnen PROMISE wordt gewerkt met bestaande interventies, een ervan – Samen tegen Eenzaamheid – heeft Leyden Academy ontwikkelt. De bestaande interventies moeten worden aangepast en verbeterd, zodat ze nog effectiever kunnen worden bij het verminderen van eenzaamheid onder oudere migranten.
Het unieke aan het PROMISE-project is dat verkregen kennis direct wordt vertaald naar de praktijk, in co-creatie met oudere migranten en stakeholders. Mede-aanvrager zijn Rijksuniversiteit Groningen, Pharos en Movisie. Het consortium bestaat in totaal uit z’n 30 partners, waaronder welzijns- en migrantenorganisaties, gemeentes, professionele bonden, Nieuw Wij en anderen. Door deze bundeling van krachten hopen de onderzoekers de bestrijding van eenzaamheid onder oudere migranten een stap verder te brengen.
Hoofdaanvrager van het project is Tineke Fokkema, senior onderzoeker bij het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut en bijzonder hoogleraar Ageing, Families en Migration bij de Erasmus School of Social and Behavioural Sciences (ESSB) van de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR). Voor meer informatie, neem contact met Nina Conkova.