pensioen Archieven - Leyden Academy

Deelname aan Silver Starters bevordert het welzijn

16-08-202116-08-2021leydenacademy

In juli 2021 heeft Julia Heidstra met succes haar MSc Vitality & Ageing in Leiden afgerond. Voor haar scriptie deed Julia bij Leyden Academy onderzoek naar de impact op het welzijn van ouderen die begin dit jaar deelnamen aan Silver Starters, een intensieve online ondernemerscursus voor vijftigplussers. Uit Julia’s onderzoek bleek dat deelname aan de cursus het welzijn en de persoonlijke groei van de deelnemers bevorderde.

Eudaimonisch welzijn
Op het gebied van de gezondheid is mondiaal een trend waarneembaar waarbij de focus van zorg steeds meer richting welzijn gaat. Eudaimonisch welzijn wordt geassocieerd met mentale gezondheid en is gekoppeld aan fysieke gezondheid. Het verbeteren van het eudaimonische welzijn kan dus positief bijdragen aan het verbeteren van de algehele wereldgezondheid. Leyden Academy loopt met de speerpunten vitaal, betekenisvol en verbonden voorop als het gaat om het stimuleren van aandachtsgebieden van welzijn. Een van onze recente interventies is het onderwijsprogramma Silver Starters. Het is namelijk aangetoond dat maatschappelijke betrokkenheid, zoals vrijwilligerswerk of werken op hogere leeftijd (al dan niet in een eigen bedrijf), bijdraagt aan zingeving en betekenisvol leven.

Over Silver Starters
Leyden Academy en Aegon N.V. hebben Silver Starters ontwikkeld en in 2021 voor de tweede maal georganiseerd. In dit gratis, persoonlijke programma leren vijftigplussers de basis om hun idee om te zetten in hun eigen bedrijf gedurende verschillende modules van online leren en persoonlijke coaching door experts. Bijna 100 deelnemers werkten van januari tot en met maart aan hun start-up-ideeën, variërend van longfunctietesten, virtual reality-leertoepassingen tot levensloopbestendig/intergenerationeel wonen en het verbeteren van de zelfvoorziening van landbouwproducten op Curaçao. Hoewel het nog te vroeg is om te beoordelen of één van deze start-up-ideeën daadwerkelijk zal uitgroeien tot een bloeiende onderneming, toont het onderzoek van Julia de positieve impact en de verschillende voordelen van de cursus voor de deelnemers. Klik hier voor meer informatie over Silver Starters.

Onderzoeksmethode
Julia gebruikte kwalitatieve en kwantitatieve methoden. De veertig respondenten vulden Diener’s Satisfaction With Life Scale in en beantwoordden de vraag of de cursus hun welzijn had beïnvloed. De antwoorden werden genoteerd op een Likert-achtige schaal. Verder zijn er tien diepte-interviews gehouden om de impact vanuit de deelnemers verder te onderzoeken. Hierbij waren vragen leidend als: heeft deelname aan Silver Starters impact op uw welzijn? En hoe beoordeelt u dit welzijn?

Resultaten
Deelnemers rapporteerden een hoog basisniveau van welbevinden dat positief werd beïnvloed door deelname aan Silver Starters. Een van de redenen voor dit hoge niveau waren de proactieve coping – probleem- en emotiegerichte – strategieën die de deelnemers lieten zien. Dergelijke strategieën waren gericht op persoonlijke groei en aanpassing, bijvoorbeeld het reflecteren op ervaringen, zoeken naar leermogelijkheden en relativeren. Gevoelens van verbondenheid en zingeving werden geassocieerd met vitaliteit. Deze bevindingen suggereren dat een cursus ondernemerschap zoveel meer kan toevoegen aan de samenleving dan economische waarden, en dat het zelfs positief kan bijdragen aan de volksgezondheid.

‘Je kunt altijd opnieuw beginnen, maar er kan altijd iets mis gaan. Ik dacht, ik heb een betere basis nodig, hoe het moet, want op school leer je alleen nutteloze dingen, formules, Frans en dingen die je nooit nodig zult hebben. Je leert niets over het leven. Ondernemerschap staat een stuk dichter bij het leven dan alle kennis die je op school moet leren.’ – 57-jarige deelnemer

Klik hier om Julia’s (Engelstalige) proefschrift te lezen.

Vraag het onze wetenschappers: zingeving na het pensioen

08-06-202126-08-2021leydenacademy

In de videoserie Vraag het onze wetenschappers beantwoorden we ingezonden vragen over vitaal en betekenisvol ouder worden. In de vierde aflevering geeft psycholoog en senior onderzoeker Josanne Huijg antwoord op de vraag die Annemarie Broersma ons stuurde: ‘Hoe geef je zin aan het leven als je met pensioen bent?’.

U kunt de video (4 minuten) bekijken op YouTube. Hieronder vindt u achtergrondinformatie en lees- en kijktips.

Wat is zingeving?
Hoe leid je een zinvol en betekenisvol bestaan? In dit artikel in dagblad Trouw (juli 2020) stelt de Finse filosoof Frank Martela voor om niet te zoeken naar ‘de zin van het leven’, maar naar zin ín uw leven. Bent u benieuwd hoe ouderen over zingeving denken? Lees dan hier het advies van de Raad van Ouderen aan het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport uit november 2019. In dit rapport wordt onder meer verwezen naar het werk van hoogleraar Anja Machielse (Universiteit voor Humanistiek), Machteld Huber (grondlegger concept positieve gezondheid) en filosoof René Gude.

Werk als bron van welbevinden en gezondheid
Josanne vertelt in de video dat onderzoek uitwijst dat veel mensen zingeving ervaren in hun werk. Dit is één van de redenen waarom mensen die werken, over het algemeen gelukkiger zijn dan mensen die niet werken, zo blijkt onder meer uit onderzoek van emeritus hoogleraar Ruut Veenhoven (Sociale condities voor menselijk geluk, Erasmus Universiteit Rotterdam). Daarnaast draagt (arbeids)participatie bij aan gezondheid, zoals collega Tineke Abma vorige week uitlegde. Deze infographic van kennisinstituut Movisie geeft meer inzicht in de diverse factoren die hierbij een rol spelen.

Langer doorwerken
Uit eigen onderzoek van Leyden Academy (Grijs is niet zwart-wit, 2013) naar de ambities van 55-plussers blijkt dat 40 procent van de ondervraagden aangeeft na hun pensioen graag door te werken, mits op eigen voorwaarden. Ellen Dingemans en Jaap Oude Mulders van demografisch instituut NIDI schreven er in 2016 over in het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken. Er zijn ook steeds meer mensen van 65 jaar en ouder met betaald werk: het CBS becijferde in augustus 2021 dat dit er 300 duizend zijn, oftewel 3,3 procent van alle werkenden. De toename heeft twee oorzaken: door de vergrijzing neemt het aantal 65-plussers toe, maar ook is een groter percentage 65-plussers aan het werk. In 2003 was dit nog 1 op de 10, in 2020 waren dat er al ruim 4 op de 10.

Een eigen onderneming starten
Daarnaast hebben veel vijftigplussers het idee om na hun pensioen voor zichzelf te beginnen. Volgens de Kamer van Koophandel starten er sinds 2015 jaarlijks meer dan 3.000 mensen van 65 jaar en ouder een eigen onderneming. Lees er meer over in dit artikel uit De Ondernemer (december 2019). Uit onderzoek van Pierre Azouley (MIT, National Bureau of Economic Research) et al. blijkt dat deze ondernemers maar liefst twee- tot driemaal succesvoller zijn dan dertigers die een eigen bedrijf beginnen. Daarnaast geeft het ondernemen veel voldoening, vertelt Paul Tasner uit eigen ervaring in deze TEDx Talk uit 2017. Samen met Aegon ontwikkelde Leyden Academy een cursus voor ervaren aspirant-ondernemers, Silver Starters. Deelnemer Han van Doorn (82) vertelde in NRC Handelsblad over de innovatieve app die hij op de markt wil brengen.

Zinvol ouder worden
Als we ouderen vragen naar hun plannen en wensen voor de toekomst, dan benoemen ze vooral dat ze een actief leven willen blijven leiden, samen met de mensen om wie ze geven. Josanne en haar collega’s beschreven hun onderzoeksresultaten in een artikel over ‘succesvol’ ouder worden in tijdschrift Journals of Gerontology: Series B (2017). In deze webinar (juni 2020) van het programma Samen Ouder Worden hoor je experts Machteld Huber en hoogleraar Andries Baart over zinvol ouder worden, ook in tijden van corona. Bent u benieuwd hoe ouderen zin en invulling geven aan hun leven in coronatijd, neem dan een kijkje op de website Wij & corona die we samen met stichting GetOud hebben opgezet. U vindt er de persoonlijke verhalen van meer dan 350 senioren.

Reflectie over zingeving
Als afsluitende tip geeft Josanne het advies om zelf, of samen met anderen te reflecteren op wat het leven voor u de moeite waard maakt. Wellicht kunnen de tien levensvragen hierbij behulpzaam zijn, die Psychologie Magazine in 2017 publiceerde. Een filosofisch perspectief op deze ’trage vragen’ krijgt u in het boek Werken aan trage vragen (2017) van emeritus hoogleraar Harry Kunneman.

Heeft u nog vragen of suggesties? Neem dan gerust contact op met Josanne Huijg.

De drie eerder verschenen video’s in deze serie kunt u hier terugkijken. Wilt u de volgende afleveringen graag direct na verschijning in uw mailbox ontvangen? Stuur dan een e-mail met onderwerp ‘Aanmelding videoserie’ naar Jacqueline Leijs. Uw abonnement stopt automatisch nadat de laatste aflevering is verschenen (22 juni 2021). U kunt zich ook abonneren op ons YouTube-kanaal.

BNR Nieuwsradio: langer doorwerken na je pensioen?

20-04-202121-04-2021leydenacademy

Een deel van de ruim 3 miljoen 65-plussers in Nederland kiest er bewust voor om na hun pensioen te blijven doorwerken. Waarom doen zij dit en is ons arbeidsstelsel hier eigenlijk wel voldoende op ingericht? In het programma Werkverkenners ging BNR Nieuwsradio vanmiddag op onderzoek uit en sprak met senior onderzoeker Jolanda Lindenberg van Leyden Academy, ondernemer Jack Wiebenga (76) en timmerman Jan van Schagen (72).

Graag doorwerken, maar onder voorwaarden
Veel mensen willen aan het werk blijven: volgens Jolanda Lindenberg blijkt uit onderzoek dat 40 procent van de Nederlandse 65-plussers dit zou overwegen, en 20 procent zou zelfs heel graag weer aan het werk gaan. Maar dan wel onder voorwaarden: zoals minder uren werken, in een andere rol, of na een jaartje pauze weer terug het werkveld in. “We moeten veel meer flexibiliseren,” aldus Lindenberg. Jack Wiebenga, die zelf fulltime werkt als directeur van een uitzendbureau voor senioren, herkent dit helemaal: de mensen die via zijn bureau aan de slag gaan (de oudste is 83) kiezen vaak voor een andere functie dan in hun werkzame leven en zoeken vaak banen voor minder uren, met weinig stress. Dit laatste geldt ook voor de derde geïnterviewde, Jan van Schagen. Hij werkt nog parttime als timmerman en vermaakt zich uitstekend: “Ik heb nog heel veel energie en plezier in het contact met mensen. Ik zoek de mooie klusjes uit.”

Ondernemen na je pensioen
Ook het starten van een eigen bedrijf is een optie die na het pensioen aan populariteit wint. Jolanda Lindenberg: “Ondernemers gaan steeds langer door én ze starten op steeds hogere leeftijd.” Als Leyden Academy merken we dit ook aan ons onderwijsprogramma Silver Starters voor oudere aspirant-ondernemers, dat begin 2021 een succesvolle tweede editie beleefde. Maar liefst 83 deelnemers doorliepen het intensieve programma van acht modules, om hun droom van een eigen onderneming te verwezenlijken.

U kunt de uitzending van BNR Nieuwsradio Werkverkenners hier terugluisteren.

Collegereeks voor senioren: Vitaal en betekenisvol leven

05-02-202004-03-2020leydenacademy

Bijna iedereen kan zich wel verplaatsen in de uitdrukking ‘Iedereen wil oud worden, maar niemand wil oud zijn’. De vraag is dan ook: hoe blijf je zo lang mogelijk vitaal, scherp en sociaal actief? Leyden Academy on Vitality and Ageing heeft wetenschappelijke inzichten op het gebied van gezond en gelukkig oud worden gekoppeld aan praktische tips en adviezen. Vanaf 10 maart zal de collegereeks ‘Vitaal en betekenisvol leven’ tijdens zeven dinsdagochtenden in het Poortgebouw in Leiden plaatsvinden.

Wat?
De invulling van de collegereeks zal grotendeels anders zijn dan die van voorgaande jaren, en zal er als volgt uit zien:

10 maart – Biologie van veroudering en vitaal verouderen met minder pillen, door verouderingswetenschapper dr. David van Bodegom
17 maart – Kunst in de langdurige zorg, door hoogleraar Participatie & Diversiteit prof. dr. Tineke Abma en kunstenaar Janine Schrijver
24 maart – Participatie, mantelzorg en familierelaties, door hoogleraar Participatie & Diversiteit prof. dr. Tineke Abma, sociologe dr. Nina Conkova en auteur en columnist Mohammed Benzakour
31 maart – Leef- en woonplezier, door klinisch psychologe dr. Josanne Huijg en neurowetenschapper dr. Lex van Delden
7 april – Leven lang leren, pensioen en financiën, door digital learning expert Marie-Louise Kok en programmadirecteur van het AEGON Center for Longevity and Retirement Mike Mansfield
14 april – Beeldvorming van ouderen en sociaal welbevinden, door sociaal antropologe dr. Jolanda Lindenberg
21 april – Veroudering van het brein, door neurowetenschapper Lex van Delden

Wie?
De collegereeks staat open voor iedereen, maar is primair gericht op 55-plussers. Een vooropleiding of voorkennis is niet vereist. De kosten bedragen 199 euro, en is inclusief lesmateriaal, koffie/thee en een certificaat. Het lesmateriaal bevat een syllabus met achtergrondmateriaal en verwijzingen, een samenvatting per e-mail met video en artikelen en de boeken ‘Oud worden in de praktijk’ van prof. dr. Rudi Westendorp en dr. David van Bodegom en ‘Het geheim van de schildpad’ van dr. David van Bodegom.

“Ouder worden is sterker aan leefstijl gerelateerd dan ik had verwacht. Met preventie kan er veel gezondheid en welbevinden worden gewonnen en kosten worden bespaard.” – deelnemer aan de collegereeks ‘Vitaal verouderen’ in 2019

Waarom?
Als academisch kennisinstituut zet Leyden Academy wetenschappelijk onderzoek, onderwijs en ontwikkeling in om invulling te geven aan haar missie: het verbeteren van de kwaliteit van leven van oudere mensen verbeteren door het scheppen van kansen voor een vitaal en betekenisvol leven, hecht verbonden binnen de gemeenschap. Hierbij is het perspectief van de oudere persoon zelf altijd leidend. We benaderen vraagstukken multidisciplinair en combineren hierbij biologische, sociologische, antropologische, psychologische, economische en/of medische invalshoeken.

Neem voor meer informatie, of om aan te melden contact op met Jacqueline Leijs: leijs@leydenacademy.nl, 071-5240960.

Whitepaper: Health and retirement

19-06-201919-06-2019leydenacademy

Het Aegon Center for Longevity and Retirement (ACLR) en Leyden Academy ontwikkelen een serie van vier whitepapers met als doel het vraagstuk van pensionering breder te trekken dan het traditionele financiële perspectief. Na de eerste editie Why do we retire?, verschijnt vandaag de tweede whitepaper getiteld Health and retirement. Hierin verkennen onderzoekers David van Bodegom en Frank Schalkwijk van Leyden Academy en Mike Mansfield, program director bij het ACLR, welke rol gezondheid speelt bij een succesvolle voorbereiding op en invulling van de pensionering.

Uit onderzoeken van het ACLR en Leyden Academy blijkt dat gezondheid een belangrijke factor is bij het succesvol met pensioen gaan. Het kan dromen mogelijk maken maar ook plannen dwarsbomen. Veel verouderingskwalen zoals hart- en vaatziekten en diabetes type 2 openbaren zich op hoge leeftijd, maar zijn een gevolg van een jarenlange ongezonde leefstijl tijdens het werkende leven. De auteurs doen dan ook een beroep op werkgevers, beleidsmakers en architecten om werkomgevingen te creëren die mensen verleiden om gezondere keuzes te maken. Ook de pensionering zelf kan een ‘teachable moment’ zijn voor mensen om na te denken over hun gezondheid en hun leefstijl positief te veranderen.

Whitepaper serie ‘Broadening the view on retirement’
Het ACLR heeft de onderzoekers van Leyden Academy uitgenodigd om mee te denken over pensionering vanuit verschillende wetenschappelijke invalshoeken en zo Aegon te inspireren om het publieke debat over pensioenen breder te trekken dan het gebruikelijke economische perspectief. De eerste whitepaper Why do we retire? (december 2018) onderzoekt de diverse wensen en ambities die mensen hebben voor hun pensionering. De whitepaper die vandaag verscheen, verkent de invalshoek van Health and retirement. In de twee whitepapers die nog volgen, verbreden we het blikveld op pensionering verder vanuit het perspectief van levenstevredenheid en de beeldvorming over pensioen en gepensioneerden.

Speciale uitgave AARP: Ageing in the Netherlands

01-03-201908-05-2019leydenacademy

Overal ter wereld hebben mensen vergelijkbare wensen en behoeften als ze ouder worden. Om die reden kijkt de AARP, de grootste ledenorganisatie van de Verenigde Staten die zich ten doel stelt om senioren te helpen ouder te worden zoals zij dat zelf graag willen, ook over de eigen landsgrenzen heen op zoek naar inspiratie, innovaties en nieuwe inzichten. In de jaarlijkse publicatie ‘The Journal’ presenteert de AARP nieuwe ideeën van over de hele wereld op het gebied van veroudering, zodat veelbelovende initiatieven anderen inspireren en navolging vinden. Elk jaar wordt een specifiek land uitgelicht. Na Japan in 2018, besloot de AARP om zich nu te richten op Nederland, één van de kleinere, innovatieve economieën die vorig jaar werden beschreven in AARP’s Ageing Readiness and Competitiveness-rapport.

Fietsen, vrijwilligerswerk en zoute haring
De special in The Journal biedt een rijk geschakeerd beeld van het ouder worden in Nederland. In zijn voorwoord bespreekt Hugo de Jonge, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, hoe zo lang als mogelijk thuis wonen, ouderenzorg en eenzaamheid onderling verbonden zijn en hoe de overheid tracht om maatschappelijke organisaties, sociale ondernemingen en het bedrijfsleven te stimuleren om samen de zorg voor en ondersteuning van ouderen te verbeteren. Hoogleraar Joris Slaets van Leyden Academy schetst in de publicatie een beeld van ouder worden in Nederland aan de hand van een typisch Nederlands ouder echtpaar, Wim en Ineke. The Journal bevat ook artikelen over de intergenerationele initiatieven van Humanitas Deventer, zorgboerderij De Reigershoeve, het iZi Living Lab, de Nederlandse cultuur van fietsen en vrijwilligerswerk, leeftijdsvriendelijk en ‘super divers’ Den Haag, en nog veel meer. In de publicatie worden ten slotte ook enkele oudere Nederlanders geportretteerd, waaronder de 79-jarige Hans Ulrich uit Oegstgeest. In een fotogalerij wordt een ‘dag uit het leven’ gevolgd van Hans, die in 2018 Leyden Academy vertegenwoordigde. Je ziet Hans zijn pijp roken in de tuin, samen met zijn kleinzoon naar het winkelcentrum wandelen en genieten van een zoute haring als hartig tussendoortje.

De menselijke maat
Een van de lessen die Debra Whitman, Executive Vice President en Chief Public Policy Officer van de AARP, meeneemt vanuit haar bezoek aan Nederland is dat de meest vooruitstrevende ideeën over veroudering niet altijd heel high-tech hoeven te zijn. Soms blijken de simpelste oplossingen precies wat ouderen nodig hebben. Whitman is ook onder de indruk van de aandacht in Nederland voor de menselijke maat. Technologie moet de kwaliteit van leven van oudere mensen helpen verbeteren, maar kan het contact tussen mensen niet vervangen. Whitman concludeert: “In all our work to improve the lives of older adults, we must never forget that we’re not talking about an abstract ‘population’. These are noble individuals with contributions to make and wishes to be honored. The best solutions come from listening to the people we aim to serve, and learning from them what they need, and, even more important, what they want.” Of zoals Joris Slaets het verwoordt in zijn bijdrage aan The Journal: “From the perspective of the elderly, there is a clear demand for more individually tailored and person-centered care. Assertive baby boomers will expect and accept nothing less.”

U kunt de special over Nederland in The Journal 2019 vinden op de website van de AARP of het rapport hier downloaden als pdf-bestand. Een directe link naar de bijdrage van Joris Slaets vindt u hier.

Whitepaper: Why do we retire?

20-12-201819-06-2019leydenacademy

Het Aegon Center for Longevity and Retirement (ACLR) ontwikkelt een serie van vier whitepapers om het vraagstuk van pensionering breder te trekken dan het traditionele financiële perspectief. De serie komt voort uit de samenwerking tussen Aegon en Leyden Academy on Vitality and Ageing. Het eerste whitepaper is vandaag verschenen en verkent de vraag: Why do we retire?

Pensionering is niet alleen een financiële aangelegenheid; het is een levensfase waarin mensen sociaal verbonden willen blijven, een waardevolle bijdrage willen leveren aan hun gemeenschap en, al dan niet betaald, productief willen blijven. Vanuit die gedachte kan onderzoek dat is gericht op de relatie tussen pensionering en belangrijke thema’s op latere leeftijd zoals gezondheid, levenstevredenheid en beeldvorming over het ouder worden, mensen helpen om zich voor te bereiden op hun pensioen en op hun sociale positie en maatschappelijke betrokkenheid als zij eenmaal met pensioen zijn gegaan. Om die reden heeft het ACLR de onderzoekers van Leyden Academy on Vitality and Ageing uitgenodigd om mee te denken over pensionering vanuit verschillende wetenschappelijke invalshoeken en zo Aegon te inspireren om het publieke debat over pensioenen breder te trekken dan het gebruikelijke economische perspectief.

Het eerste whitepaper ‘Why do we retire?’ verkent de diverse wensen en ambities die mensen hebben voor hun pensioen, mede gebaseerd op onderzoeken van ACLR en Leyden Academy. U kunt de whitepaper lezen op de website van Aegon, vergezeld van een persoonlijke reflectie op het onderwerp door Mike Mansfield, program director bij het ACLR.

In de drie whitepapers die volgen in 2019, verbreden we het blikveld op pensionering verder vanuit het perspectief van gezondheid en vitaliteit; welbevinden en levenstevredenheid; en ten slotte de beeldvorming over pensioen en gepensioneerden.

Verouderingsrapport van kleine innovatieve economieën

02-10-201808-05-2019leydenacademy

Jaarlijks onderzoekt de Amerikaanse seniorenorganisatie AARP de kansen en uitdagingen van de snel verouderende bevolking in verschillende landen. Tegen 2030 zijn er in de wereld bijna een miljard mensen die 65 jaar en ouder zijn. In 2017 werd het eerste Aging Readiness and Competitiveness (ARC)-rapport uitgebracht met daarin twaalf landen die geografisch, cultureel en socio-economisch divers zijn en samen 61 procent van het mondiale bruto binnenlands product en bijna de helft van de wereldbevolking van mensen van 65 jaar en ouder vormen. Voor het nieuwste ARC-rapport dat in september 2018 is verschenen, is de focus verlegd naar tien kleinere, innovatieve economieën verspreid over de hele wereld; Australië, Chili, Costa Rica, Libanon, Mauritius, Nederland, Nieuw-Zeeland, Noorwegen, Singapore en Taiwan. Deze landen werden beoordeeld op vier domeinen: 1) sociale infrastructuur, 2) mogelijkheden tot participatie, 3) technologische betrokkenheid en 4) gezondheidszorg en welbevinden. Het Nederlandse deel van het rapport is mede tot stand gekomen met medewerking van Leyden Academy.

Belangrijke bevindingen uit het ARC-rapport 2018
Van de tien landen in het ARC-rapport 2018 implementeren er zeven het initiatief van de Wereldgezondheidsorganisatie om tot leeftijdsvriendelijke steden te komen. Met name Taiwan heeft dit omarmd, in maar liefst twintig steden. Waar het beschikbaar stellen van betaalbare, kwalitatief hoogwaardige gezondheidszorg in de Verenigde Staten een heikel punt is, hebben negen van de tien landen (alle behalve Libanon) universele gezondheidszorgdekking ingesteld. Ondanks de tevredenheid onder de respondenten over de toegang tot goede zorg, wordt dementie als een punt van zorg gezien. Met de verlenging van de levensverwachting en het vaker voorkomen van dementie, zijn in alle landen – op Libanon en Mauritius na – nationale dementie-campagnes gestart. Ook valt op dat in de onderzochte landen steeds meer overheidsdiensten worden gedigitaliseerd, waardoor het risico van digitale uitsluiting van ouderen toeneemt. Gericht onderwijs voor deze doelgroep is dan ook van groot belang.

Over AARP
AARP is een onafhankelijke Amerikaanse organisatie zonder winstoogmerk die mensen van 50 jaar en ouder wil helpen om het beste van hun leven te maken. AARP heeft meer dan 38 miljoen leden en zet zich onder meer in voor de bescherming van de gezondheid, financiële stabiliteit en persoonlijke ontplooiing van ouderen. Ga voor meer informatie naar www.aarp.org.

Een geslaagd pensioen draait om geld en gezondheid

10-07-201725-04-2019leydenacademy

Sinds 2011 brengt financiële dienstverlener Aegon jaarlijks de Aegon Retirement Readiness Survey uit, het grootse wereldwijde pensioenonderzoek. In samenwerking met het Transamerica Center for Retirement Studies en Instituto de Longevidade Mongeral Aegon worden 16.000 nog werkzame en reeds gepensioneerde respondenten bevraagd, uit meer dan 15 landen. De editie van 2017 heeft als titel Successful Retirement – Healthy Aging and Financial Security en behandelt de twee elementen die onmisbaar zijn voor een plezierig pensioen: geld en gezondheid.

Gezond oud worden en financiële zekerheid bevorderen
Het rapport, uitgebracht in juni 2017, bevestigt dat er nog een grote kloof ligt tussen wat mensen van hun pensioen verwachten en de realiteit. Ook wordt duidelijk dat geld en gezondheid bij de pensionering nauw met elkaar samenhangen. Respondenten zien hun pensioen als een actieve levensfase waarin zij sociaal verbonden willen blijven, betrokken binnen hun gemeenschap en in een bepaalde hoedanigheid nog steeds werkzaam. Dit vereist volgens het rapport zowel een zorgvuldige financiële planning als het behouden van een goede gezondheid. In een wereld waarin één op de vijf mensen mag verwachten ouder dan 90 jaar te worden, legt dit een grote verantwoordelijkheid bij individuen, werkgevers, de pensioensector en de overheid om gezond ouder worden en duurzame financiële zekerheid te bevorderen.

Best practice in samenwerking met Leyden Academy
De Aegon Retirement Readiness Survey van 2017 bevat een casus die tot stand is gekomen in samenwerking met Leyden Academy. In de casus staat het boek Oud worden in de praktijk. Laat de omgeving het werk doen centraal, van dr. David van Bodegom en prof. dr. Rudi Westendorp. Het boek biedt een recept om gezond oud te worden, niet op basis van discipline maar door slimme aanpassingen in de dagelijkse omgeving en routines: thuis, op school, op het werk en onderweg. U vindt deze casebeschrijving hier.

De Aegon Retirement Readiness Survey van 2017 kunt u downloaden op de website van Aegon.

Een bredere blik op de pensionering

Pensionering is niet alleen een financiële aangelegenheid; het is een levensfase waarin mensen sociaal verbonden willen blijven, een waardevolle bijdrage willen leveren aan hun gemeenschap en, al dan niet betaald, productief willen blijven. Vanuit die gedachte kan onderzoek dat is gericht op de relatie tussen pensionering en belangrijke thema’s op latere leeftijd zoals gezondheid, levenstevredenheid en beeldvorming over het ouder worden, mensen helpen om zich voor te bereiden op hun pensioen en op hun sociale positie en maatschappelijke betrokkenheid als zij eenmaal met pensioen zijn gegaan. Om die reden heeft het Aegon Center for Longevity and Retirement (ACLR) de onderzoekers van Leyden Academy uitgenodigd om mee te denken over pensionering vanuit verschillende wetenschappelijke invalshoeken en zo het publieke debat over pensioenen breder te trekken dan het gebruikelijke financiële perspectief.

In de serie 'Broadening the view on retirement' zijn twee uitgaven verschenen:

In de whitepaper Why do we retire? (december 2018) worden de diverse wensen en ambities verkend die mensen hebben voor hun pensionering, mede gebaseerd op onderzoeken van het ACLR en Leyden Academy;
In de tweede whitepaper Health and retirement (juni 2019) wordt ingegaan op de rol die gezondheid speelt bij een succesvolle voorbereiding op en invulling van de pensionering.