Ongeveer 24 tot 40 miljoen oudere Europeanen hebben moeite met het lezen en begrijpen van teksten. Dat leidt vaak tot lagere digitale vaardigheden, stress, onzekerheid en gezondheidsproblemen. Om die reden heeft Leyden Academy een speelse en interactieve cursus mede-ontwikkeld om laaggeletterden te ondersteunen bij goed en gezond ouder worden. De toolkit en de bijbehorende mini-training voor professionals en vrijwilligers die de cursus willen organiseren, werden gisteren in de Centrale Bibliotheek in Rotterdam gelanceerd tijdens een inspiratiebijeenkomst voor welzijnswerkers, taalaanbieders en beleidsmakers.
Spelenderwijs leren
Met plezier gezonder oud! is ontworpen als cursus van acht weken, bestaande uit wekelijkse bijeenkomsten van twee uur. Tijdens die bijeenkomsten leren de deelnemers op een laagdrempelige manier, aan de hand van interactieve spelkaarten, over onderwerpen die er voor hen toedoen: het ouder wordende lichaam, voeding, welbevinden, digitale vaardigheden en gehoord worden.
De cursus werd ontwikkeld volgens de principes meaningful play en collaborative learning. In het eerste geval staat het spelenderwijs leren van vaardigheden centraal, met als doel om op een leuke en plezierige manier kennis en ideeën op te doen. Die aanpak heeft een positief effect op het geheugen en herkenning, motorische vaardigheden, zelfvertrouwen en sociaal welzijn. Bij collaborative learning ligt de focus op groepsgericht leren, actief leren door betrokken te zijn en het versterken van sociale relaties, in de context van het alledaagse leven.
“Laaggeletterde ouderen hebben vaak te maken gehad met teleurstellende leertrajecten. Ze zijn onderweg hun motivatie verloren. Het is belangrijk om te komen tot wat ze wel belangrijk vinden. Er zijn te weinig projecten die daarop inspelen.'” – Jolanda Lindenberg, onderzoeker Leyden Academy
Positieve reacties
Eerder al werd de interactieve cursus op verschillende plekken in Europa getest. In totaal deden 200 deelnemers mee met de pilots, variërend in leeftijd van 53 tot bijna 100 jaar. Enkele deelnemers gaven aan minder druk te voelen en het makkelijker te vinden om dingen met elkaar te delen en uit te proberen. Ook voor de betrokken trainers was de pilot een veelbelovende ervaring. “Mensen komen al snel zelf met oplossingen door met elkaar te overleggen en hun ervaringen met elkaar te delen. Als begeleider hoef je vaak alleen het ritme te volgen”, aldus Rita Castela van AI9.PT uit Portugal.
“Er komt veel op je af als oudere. Tijdens de cursus heb ik geleerd zaken zowel geestelijk, mentaal als fysiek aan te pakken. Vooral het spelelement vond ik geweldig. Een nadeel was er ook: de cursus is te kort.” – Anita, deelnemer
Gratis lesmateriaal
Met plezier gezonder oud! is een samenwerking tussen Leyden Academy, Stichting Lezen en Schrijven, University of Copenhagen, University of Coimbra en AI9.PT, en wordt ondersteund door Erasmus+ (een programma van de Europese Unie). De gratis toolkit is te downloaden via de website van LOLit. Daar vind je behalve het cursusmateriaal ook een stapsgewijze mini-training voor zorgprofessionals die de cursus in hun organisatie willen toepassen.
“Het bijzondere aan dit project is dat mensen het gevoel krijgen dat ze erbij horen, zich onderdeel voelen van de maatschappij, dat is ontroerend om te horen.’’ – Peter van Deursen, volwasseneducatie Erasmus+
Voor meer informatie over de cursus Met plezier gezonder oud! kunt u contact opnemen met onderzoeker Miriam Verhage.