Op vrijdag 14 maart zijn wetenschappers van Leyden Academy on
Vitality and Ageing in gesprek gegaan met Leidenaren, welzijnswerkers, andere professionals en wethouder Roos van Gelderen. Het gesprek ging over vitaliteit en de manier waarop we vitaliteit in Leiden kunnen stimuleren. Vitale ouderen weten zelf hun eigen ambities en doelen te stellen op alle leefgebieden en deze ook te realiseren. De focus ligt daarbij op zelforganisatie en op het niet professionaliseren van de hulpvraag.
Belangrijke vraagstukken
Centraal staat het begrip vitaliteitscoaching. Hoe kunnen mensen/ouderen hun eigen vitaliteit bevorderen, wat is de rol van de directe sociale omgeving, de wijk en professionele hulpverleners? Een aantal onderwerpen kwam naar voren:
- Veel mensen vinden dat ze veel regie over het eigen leven hebben. Het feit dat de publieke sector mensen meer zelf wil laten doen, wordt als vreemd ervaren: "Ze willen teruggeven wat eigenlijk al van ons is".
- Ouderen kunnen uitgedaagd worden om na te denken over hun huidige leven, bijvoorbeeld door hen een aantrekkelijk ander perspectief of alternatief te bieden.
- Om eigen doelen te formuleren en keuzes te maken is het belangrijk dat ouderen een duidelijk en positief zelfbeeld hebben. Ouderen doen iets gemakkelijker als het aansluit bij wat ze kunnen en willen (interne motivatie).
- Veel mensen hebben in hun directe omgeving iemand die kan meedenken, steun biedt of zo nodig bij kan sturen. Kinderen, vrienden, maar ook buren kunnen dit bieden.
- Er gebeurt al heel veel in de wijken. Tijdens de wijkbijeenkomsten die de gemeente met de Wmo-adviesraad in het najaar van 2013 heeft georganiseerd, was er veel initiatief en bereidheid dingen voor elkaar te doen.
- Zorg, welzijn, eigen regie: er is debat over wie verantwoordelijk is voor welke taak: "Wie moet wat (niet) doen?"
Afsluiting door de wethouder
Roos van Gelderen gaf aan dat vitaliteitscoaching een grote bijdrage aan het welzijn van Leidenaren kan leveren. Dat moet gebeuren door te verleiden, uit te dagen, elkaar te leren kennen, te vragen in plaats van te vertellen. We moeten de voorwaarden scheppen waarbinnen mensen hun eigen keuzes maken en zo vitaal zijn. Daarbij vroeg zij specifiek aandacht voor de groep mensen met een minder goed of lager zelfbeeld. Tot slot zag zij een duidelijke verbinding tussen vitaliteitscoaching, welzijnswerk en de sociale wijkteams.
Het visiestuk ‘Voorbij de geraniums’
Aan het eind van de bijeenkomst boden professor Rudi Westendorp en projectleider ‘Vitaliteitscoaching’ Paulien Vermunt van de Leyden Academy het visiestuk ‘Voorbij de geraniums’ aan de wethouder aan. Hierin worden de gedachten over vitaliteitscoaching weergegeven die (mede) vanuit gesprekken in de wijk zijn ontstaan. Klik hier voor het visiestuk.
Het vervolg in de Leidse Proeftuin
De komende maanden wordt gewerkt aan de verdere ontwikkeling en implementatie van vitaliteitscoaching. Er worden discussiebijeenkomsten georganiseerd met ouderen en vrijwilligers en er wordt een digitaal platform ontwikkeld waarop ouderen elkaar kunnen vinden en invulling kunnen geven aan hun gezamenlijke wensen, ideeën en prioriteiten voor de wijk. Ook wordt onderzocht op welke manier vrijwilligers kunnen bijdragen aan het bevorderen van vitaliteit in de directe leefomgeving. Dit alles met heeft tot doel vitaliteitscoaching in de wijk Binnenstad-Oost vorm te geven.
De Leidse Proeftuin vormt de verbinding tussen de Leidenaren, Leidse kennisinstellingen en zorg- en welzijnsorganisaties in de stad. Vitaliteitscoaching is een van de onderwerpen in de Leidse Proeftuin Zorg & Welzijn.