Vijf dames en een heer van zekere leeftijd, zes onderzoekers van Leyden Academy en één Artist-in-Residence vormen een bont ensemble genaamd het Theatraal Onderzoek Participatie (oftewel TOP)-team. Zij stapten in een lege, onbekende ruimte, waarin niets bepaald en alles mogelijk was. Samen onderzochten zij op theatrale wijze wat ouder worden en vitaliteit voor hen betekent. Zij gebruikten zichzelf en elkaar als onderzoeks- en expressie-instrument. Gisterenavond was in Leiden de afsluiting van deze samenwerking.
“De groep heeft mij erg geholpen, het was een voorrecht mee te mogen doen.” – deelnemer Rita (84 jaar)
Vanuit het ongewisse
Door het loslaten van vormen, verwachtingen en kaders ontstond een natuurlijk en verbindend proces. Naast de onzekerheid en het ongewisse dat ontstond, bracht het ook inzicht en kansen, aldus de deelnemers. De voorstelling ‘Spiegelingen’ was een combinatie van improvisatie, met hier en daar een rode draad. Centraal stond een boom, die je water geeft en die groeit. Door samen te leven en te leren ben je niet meer een boom maar een bos, zoals iemand uit het publiek zo mooi verwoordde.
“Mooi! Je ziet dat persoonlijke worstelingen ruimte bieden voor interpretatie.” – hoogleraar Tineke Abma
Ontstaat inzicht
Een mooi fragment was het openmaken van de post. De 73-jarige Lizette en de 32-jarige Lieke hebben beiden een kaart ontvangen. Lizette een rouwkaart en Lieke een geboortekaartje. Dit roept verschillende emoties bij hen op. Ze gaan bij de boom zitten en delen hun gevoelens met elkaar. Zo zegt Lizette dat haar leven tegenwoordig lijkt te bestaan uit het nemen van afscheid en vraagt Lieke zich af wat het leven voor haar in petto heeft en geeft ze aan toch wel bang te zijn alleen te blijven. Vervolgens stelt Lizette voor om 90 seconden stil te zijn, wie weet brengt het inzicht. Die 90 seconden gaf het publiek ook inzicht in hun eigen leven.
“Het was erg uitnodigend. Ik had de behoefte iets te zeggen en mee te doen.” – iemand uit het publiek
Benieuwd naar het proces dat aan de voorstelling voorafging? Lees dan het verslag van de Artist-in-Residence Marjolein Baars.
Meer weten over het doen van theatraal en participatief onderzoek? Neem dan contact op met Lieke de Kock.