“De waarheid onder ogen komen vraagt moed. De waarheid tonen aan de wereld is te zien als een politieke daad die bijdraagt aan een gevoel van verbondenheid en collectieve empowerment. Truth=Dare!”
Onderzoeker Tamar Shahinian brengt vanuit Leyden Academy de werelden van dans en wetenschap samen. Dit doet ze door dans als ‘arts-based research’ methode in te zetten in haar onderzoeken. Tineke Abma, recent benoemd tot bijzonder hoogleraar Kunst en Zorg aan de Erasmus Universiteit, noemt het onderzoek ‘cutting edge’. “De uitkomst van een onderzoek vertalen naar een kunstvorm; van data naar dans, dat is echt uniek.”
Dans is van ons allemaal, en niet alleen voorbehouden aan perfecte danslichamen. De Nederlandse danswereld wil mede daarom diverser en inclusiever worden. Internationaal zien we een vergelijkbare trend onder de noemer van ‘inclusive’ of ‘integrative dance.’ En hoewel de belangstelling toeneemt, weten we nog weinig over de manier waarop deze zaken vorm krijgen in het proces van co-creatie met een diverse groep dansers. Om daar de antwoorden op te kunnen geven is het onderzoek Truth=Dare gestart. Het doel van deze studie is om te kijken wat dans kan betekenen voor mensen met een neurodegeneratieve aandoening.
Participatieve studie
Er werd begonnen met een participatieve studie in nauwe samenwerking met Marc Vlemmix en zijn dansgezelschap. Dat onderzoek is gedaan door en voor mensen met Parkinson en andere neurodegeneratieve ziekten.Doel is meer inzicht te krijgen in de wijze waarop diversiteit en inclusie ontstaat in het co-creatieproces van dans met een diverse groep dansers. En wat de betekenis hiervan is voor de individuele deelnemers en de groep.
Kunst blijkt vaak de sleutel om je innerlijke zelf te ontdekken én te waarderen. Het op zoek gaan naar die persoonlijke waarheid en het durven omdraaien van die sleutel vraagt lef. Truth=Dare gaat op zoek naar de manieren hoe je mensen met allerlei verschillende achtergronden in beweging krijgt. Samen met de deelnemers werd kennis gegenereerd om antwoord te krijgen op die vraag. Bij het analyseren van de bevindingen werd gebruik gemaakt van Foucault’s concept van Parrheasia (vrijmoedig spreken) ter verdieping.
De studie laat zien dat het actief zoeken naar en onthullen van iemands waarheid door middel van dans verband houdt met goede zorg voor jezelf en de ander. “We hebben dit proces geïnterpreteerd als twee actieve, continue bewegingen: een innerlijke en uiterlijke beweging om jezelf op authentieke wijze aan de wereld te presenteren en voor jezelf te zorgen.”
Het integreren van diversiteit en inclusie is dus meer dan alleen maar het verbeteren van de toegankelijkheid of meer diverse samenstelling van een dansgroep. Inclusie en diversiteit in de co-creatie van dans, waarbij mensen met verschillende capaciteiten betrokken worden, vereist zelfzorg en authentieke representatie die verder gaat dan de heersende normen.
Gerespecteerd
Pas dan voelen dansers zich opgenomen en gerespecteerd en moedigen elkaar wederzijds aan om hun waarheid te dansen. De moed tot waarheid (Truth=Dare) is dan ook de titel van de performance waarin we de bevindingen verbeelden. Voor zover wij weten is dit een van de eerste keren dat bevindingen worden gedanst.
“We doen dit omdat niet alles in woorden is te vatten; de dans verbeeldt het onzegbare. Het maken van de voorstelling alsook de voorstelling zelf verbeelden die moed en de waarheid. Een must-see voor mensen die willen ervaren wat kunst en zorg voor elkaar kunnen betekenen.”
Op 17 oktober vindt de voorstelling Truth=Dare plaats in Luxor Rotterdam. Naast twee dansvoorstellingen gaat Tineke Abma in op het belang van het onderzoek, én hoe kunst en zorg veel meer voor elkaar kunnen betekenen. Meer informatie en voor de kaartverkoop klik je hier.